Voor buitenstaanders lijkt het misschien luguber, maar het herdenkingsfeest Día de los Muertos (dag van de doden) is eigenlijk best een feestelijke gelegenheid. Begin november brengen Mexicaanse families een bezoekje aan hun dierbare overledenen. Op de begraafplaatsen leggen ze bloemen, kaarsen en ze maken kleurrijk versierde schedels van suiker. Voorouders worden getrakteerd op sigaretten, drank en een smakelijke maaltijd (die je na het grafbezoek zelf mag opeten). Over de doden worden geestige en soms enigszins beschamende anekdotes verteld.
Het belang van dit soort rituelen moet je volgens Braun niet onderschatten. Je herdenkt het verleden en geeft het tegelijkertijd een plekje. Een afscheidsreceptie, maar ook een heidag zou je als equivalenten in het bedrijfsleven kunnen zien. En juist daar is de afgelopen jaren op bezuinigd. Het is misschien niet heel lean of mean, maar herdenken met een ritueel heeft zo zijn voordelen:
Stilstaan bij het afscheid van een medewerker
In veel traditionele volksverhalen zwerven de geesten van overledenen nog rond op aarde. Vooral wanneer ze nog een missie te voltooien hebben of wanneer ze niet goed afscheid hebben kunnen nemen. Dat gevaar is er volgens de corporate antropoloog ook bij (plotsklaps) vertrokken collega’s. Je hebt het gevoel dat hun geest nog rondzweeft. En een nieuwe collega heeft misschien het gevoel dat er nog iemand op zijn stoel zit.
Daarom is het belangrijk om stil te staan bij iemands vertrek. Niet alleen vanwege die persoon zelf, maar juist ook voor de achterblijvers.
Van afscheidsreceptie tot bureau in de fik
Hoe je een afscheidsritueel precies inricht, hang van je bedrijfscultuur af. Bij de politie delen vertrekkende agenten bijvoorbeeld roze koeken uit. Een extremer voorbeeld kent Braun uit de praktijk van een grote fabriek: Ondanks dat een directeur al vertrokken was, durfde nog steeds niemand in zijn kantoor te komen. Een jonge groep medewerkers heeft toen zijn teakhouten bureau naar de binnenplaats gebracht en het daar in de fik gestoken.
Het belang van rituelen op de werkvloer
En zo weet de auteur van De Corporate Tribe (voormalig nummer 1 op managementboek.nl) nog wel meer voorbeelden van bijzondere rituelen die je ook op de werkvloer zou kunnen toepassen:
https://www.youtube.com/watch?v=QCzxXv1WIsU
Benieuwd hoe je je eigen organisatiecultuur kunt verbeteren? Leer in het college van Danielle Braun alles over over formele structuren, informele leiders en organisatieverandering.
Collegereeks Psychologie voor Managers
