Het gevoel van vertrouwen tussen werknemer en werkgever is door de crisis flink aangetast. Volgens de meest recente Work and Wellbeing Survey van The American Psychology Association (APA) vertrouwt 1 op de 3 Amerikanen zijn baas niet. Dr. David Ballard, hoofd van de APA’s Center for Organizational Excellence, die het onderzoek uitvoerde, noemt vertrouwen op de werkvloer een van de belangrijkste fundamenten voor een succesvol, gezond functionerend bedrijf. ‘Het heeft een direct effect op het gevoel van welbehagen van werknemers op de werkvloer, op het teamwork, de onderlinge communicatie en uiteindelijk op hoe er gepresteerd wordt.’
Maar wat als het vertrouwen op de werkvloer er minder voorstaat? 8 tips van experts:
#1. Creëer meer betrokkenheid
Zorg dat werknemers zich meer betrokken voelen, zegt Ballard. ‘Bijvoorbeeld door teams samen te stellen die zich gezamenlijk gaan buigen over het oplossen van problemen. Kies voor winstdeling of het opstellen van een aandelenplan voor werknemers en ga over op een 360-graden-evaluatiemethode. Een keer per jaar een medewerkerstevredenheidsonderzoek doen, is niet genoeg. Zeker niet als het ook nog eens onduidelijk is wat er met de resultaten gebeurt en of er vervolgens wat verandert. Werknemers moeten het gevoel hebben dat ze autonoom zijn en controle hebben op hetgeen hen in de dagelijkse gang van zaken raakt.’
#2. Geef erkenning
Laat werknemers voelen dat hun inspanning gewaardeerd wordt. Vormen van erkenning, niet per se alleen maar financieel en zowel formeel als informeel, beschouwt Ballard als de tweede kernvoorwaarde voor vertrouwen op de werkvloer. ‘Het krijgen van de juiste erkenning en compensatie is een van de belangrijkste bronnen van werkstress die elk jaar in ons onderzoek naar voren komt,’ aldus Ballard. ‘Werkgevers zouden werknemers vaker kunnen belonen als ze hoog presteren en het voor iedereen meer zichtbaar maken als mensen bijzonder werk verrichten. Daarnaast kunnen programma’s geïmplementeerd worden waarbij ook collega’s hun waardering kunnen tonen voor andere teamleden. Soms heeft dit zelfs meer effect dan een compliment van een manager.’
#3. Zorg voor persoonlijke binding
Een effectieve tactiek voor het bouwen van een vertrouwensrelatie is het zorgen voor een persoonlijke connectie. ‘Dat geldt vooral voor managers,’ zegt David DeSteno, hoogleraar psychologie aan de Northeastern University en schrijver van het boek The Truth About Trust. ‘Zodra iemand meer macht krijgt, gaat zijn betrouwbaarheid in de ogen van z’n omgeving omlaag. Iemand wordt minder afhankelijk van anderen en wordt daarom gezien als minder betrouwbaar. Ga dit tegen door daadwerkelijk de mensen in je team te leren kennen en ervoor te zorgen dat ze ook jou leren kennen. Doe iets dat de indruk wekt dat je ondanks het feit dat je de baas bent toch met z’n allen in hetzelfde schuitje zit.’
#4. Wees transparant en eerlijk
Deel zoveel mogelijk informatie over de huidige status en toekomstige doelen van het bedrijf, stelt Jim Dougherty, hoofddocent Technological Innovation, Entrepreneurship and Strategic Management aan de MIT Sloan School of Management in Harvard Business Review.
‘Bij gebrekkige informatie komt de geruchtenstroom op gang doordat werknemers de gaten zelf gaan invullen. En dit gebeurt vrijwel altijd op een negatieve manier. Natuurlijk zijn er zaken die je niet kunt delen maar probeer bijvoorbeeld waar mogelijk financiële resultaten en notities van bestuursvergaderingen regelmatig rond te sturen. Het toont dat je je medewerkers vertrouwt en het geeft hen een groter vertrouwen in jou als leider. En bij transparantie hoort dat je ook de waarheid vertelt bij slecht nieuws.’
#5. Accepteer schuld en geef lof
Niemand wil een leidinggevende die al het succes naar zich toetrekt en flinke kritiek uitdeelt wanneer het wat minder gaat. Geef daarom regelmatig complimenten, neem de schuld op de eigen schouders en zeg af en toe eens dank je wel voor het gedane werk. ‘Het versterkt het gevoel dat je met elkaar gedeelde doelen nastreeft,’ zegt Dougherty, ‘in plaats van alleen maar te zwoegen voor de baas zijn persoonlijke agenda.’
#6. Toon respect
Great Place to Work Nederland wijst niet alleen op het belang van geloofwaardigheid door eerlijk en transparant te communiceren voor vertrouwen op de werkvloer, maar zegt dat respect ook belangrijk is. Leidinggevenden zouden oprecht interesse moeten tonen in hun mensen en medewerkers beschouwen als individuen en niet alleen maar als werknemers. Respect is een basisvoorwaarde voor een werkomgeving waar werknemers optimaal kunnen presteren.
#7. Geen voortrekkerij
Kijk uit dat je niet altijd aan dezelfde mensen informatie geeft, de leuke opdrachten aan een selectie groep uitdeelt of ze uitnodigt voor een lunch. Voortrekkerij en het hebben van favorieten is een hele snelle manier om het vertrouwen van de rest van het team te verliezen. ‘Bekritiseer iemand ook niet tegen collega’s achter hun rug,’ zegt DeSteno. ‘Mensen zullen er vanuit gaan dat je ook over hen slecht zult gaan spreken zodra ze de kamer verlaten.’
#8. Goede communicatie is onontbeerlijk
Uiteindelijk, zo zegt David Ballard, draait het vooral om goede communicatie. Werkgevers moeten ervoor zorgen dat de communicatie soepel verloopt tussen werknemers en managers, dat iedereen bekend is met de doelstellingen van het bedrijf en dat er voortdurend mogelijkheden zijn voor het geven van feedback. ‘Communicatie van beneden naar boven is voor vertrouwen namelijk minstens zo belangrijk als van boven naar beneden.’
