Volgens Gielen lopen de onderhandelingen over het ontslagrecht vast omdat die alleen over versoepeling gaan. “Ik kan mij voorstellen dat de vakbonden zich hier tegen verzetten“, zegt de jonge econome, die vorige week haar proefschrift verdedigde. Ze stelt twee fases voor die aan een discussie over het ontslagrecht vooraf moeten gaan.
1
Allereerst het invoeren van een winstafhankelijke beloning. “Hiermee hoeft een ondernemer niet meteen personeel te ontslaan wanneer het minder goed gaat met zijn bedrijf. Over het algemeen zijn oudere werknemers daar vaker het slachtoffer van. Ook belet het hogere standaardloon veel ontslagen oudere werknemers snel een nieuwe baan te krijgen.”
Een winstafhankelijke beloning – dus een lager standaardloon, aangevuld met een winstuitkering op basis van de individuele prestaties van de werknemer – zorgt ervoor dat ouderen gestimuleerd blijven om te presteren en bij te leren. Hierdoor blijven zij langer bij dezelfde werkgever en kunnen zij makkelijker aan een nieuwe baan komen, aldus Gielen.
2
Als tweede stelt zij voor om cursussen en trainingen te standaardiseren. “De meeste trainingen zijn bedrijfsintern. Een volgende werkgever heeft daarom geen inzicht in de waarde van de trainingen die de nieuwe werknemer heeft gehad. Daardoor is het pluspunt van de oudere werknemer, de jarenlange ervaring en opgebouwde kennis, moeilijk vast te stellen.”
Volgens Gielen kan het ontslagrecht versoepeld worden als werkgevers aan deze eisen voldoen. Slechter presterende werknemers minder betalen in ruil voor een soepeler ontslagrecht? Meteen doen, zult u wellicht denken. Maar juich niet te vroeg, want het invoeren van een winstafhankelijke beloning bezorgt u meer kopzorgen dan u zou verwachten.
Winst
Het eerste dilemma is de vraag hoe de winst wordt vastgesteld. Met andere woorden: waar hebben de werknemers recht op? Daarnaast kunt u zelf de winst expres verminderen door ineens uitstaande rekeningen versneld te betalen. De vertrouwensband tussen u en uw personeel kan met andere woorden schade ondervinden van een winstafhankelijk beloningsmodel.
En hoe bepaalt u welke werknemer verantwoordelijk is voor welk deel van de winst? Dat is in de meeste gevallen nauwelijks te bepalen en kan een hoop wrevel opwekken. Bovendien loopt u kans dat uw werknemers zo hard gaan werken dat ze een burnout riskeren, waardoor u voor lange tijd moet betalen voor een werknemer die ziek op bed ligt. Daar komt bij dat de belastingdienst het u extra duur maakt de winstafhankelijke bonus toe te passen.
Uitkeringen
Die belastingdienst zorgt voor meer ellende. Uw personeel kan in grote problemen komen bij ziekte of baanverlies. Uitkeringen zijn gebaseerd op het vaste inkomen. Als uw werknemer ziek wordt krijgt hij een uitkering van 70 procent over het vaste gedeelte. Dat geldt ook bij werkloosheid en hypotheekaanvraag. Winstafhankelijke beloning is eigenlijk vooral interessant voor werknemers met een hoge functie en een dito basissalaris.
Het invoeren van een winstafhankelijke bonus voor al uw personeel zorgt kortom voor heibel binnen uw onderneming. Niet doen dus. Gielen benadrukt dat haar pleidooi dat van een econome is, niet van een ondernemer. “Mijn pleidooi dient om ouderen zekerheid te bieden in een flexibele arbeidsmarkt.”
