Gelijk hebben is niet hetzelfde als gelijk krijgen. Podium-auteur Marjan Haselhoff legt uit hoe u als manager iemand succesvol overtuigen kunt.
Wat doe jij als manager als iemand uit je team een heel andere mening heeft dan jij? Wil je de ander dan overtuigen van jouw gelijk? Zet je snel de aanval of verdediging in om je gelijk te halen? Misschien zeg je wel ‘ja’. Dat is niet zo gek want een groot deel van onze tijd verdedigen wij onze mening. Oftewel; voeren we een discussie. De tegenhanger hiervan is dialoog. Discussie en dialoog, woorden die veel gebruikt worden. Maar wat zijn de verschillen en wat is het effect?
Discussie
Een discussie begint altijd met het innemen van een standpunt van iemand. Als dat standpunt indruist tegen dat van jezelf en jij je eigen mening gaat verdedigen, is de kans groot dat er een discussie ontstaat. Op het moment dat de ander ook zijn of haar standpunt gaat verdedigen ben je in een discussie beland. Je bent alleen maar bezig met het verdedigen van je mening. Het is een strijd geworden waarbij beiden het gelijk aan het halen zijn.
Waarom willen wij graag ons gelijk halen?
Dit heeft alles te maken met onze overtuigingen en gedachtes. Wij hebben heel veel (voor)oordelen, meningen en ideeën over onszelf en over alles en iedereen om ons heen. Dit hoeft geen probleem te zijn. Het wordt een probleem als wij al die overtuigingen gaan geloven. We hechten ons dan namelijk aan onze gedachten, we identificeren ons ermee en zo ontstaat ons ego.
Ego in opstand
Ons ego is dus niets anders dan een identificatie met ons verstand. Het ego veroorzaakt echter veel ellende. Want ons ego wil niets anders dan gelijk hebben of krijgen. Als iemand bijvoorbeeld iets zegt waar jij het niet eens mee bent, komt ons ego in opstand. De onderliggende overtuigingen die het ego voeden zijn bijvoorbeeld: “Ik wil serieus genomen worden”, “Ik wil gehoord worden”, “Ik wil gewaardeerd worden”. Dit zijn belemmerende overtuigingen die er voor zorgen dat je in een discussie blijft, dat jij je gelijk wilt halen en dus in de aanval of verdediging schiet.
Je gelijk halen doe je niet zomaar. Het levert je iets op waardoor je dit gedrag in stand houdt. Het levert je bijvoorbeeld op dat jij je even beter voelt dan de ander. Dat jij je de baas voelt over de ander. Dat is een heerlijk gevoel, niet waar?
Zoek de dialoog
Een dialoog ontstaat als jij echt luistert naar het standpunt van de ander. Als je op zoek gaat naar de aannames achter het standpunt om de ander te begrijpen. Je verdiept je in de ander omdat je open staat voor nieuwe inzichten. Je bent aan het onderzoeken of je kunt leren van de ander. Je leeft ook niet vanuit het idee dat er maar één waarheid is zoals bij een discussie. In een discussie is er geen ruimte voor meerdere waarheden. In een dialoog zie je dat er alleen maar perspectief is. Dat iedereen zijn of haar eigen waarheid heeft en dat het één niet beter of slechter is dan het ander.
Geluk of gelijk?
Een dialoog is leven vanuit geluk. Een discussie is leven vanuit het halen van gelijk. In een dialoog laat jij je niet verleiden tot het bevechten van je gelijk gevoed door belemmerende gedachtes. In een discussie wel. Geluk en gelijk gaan nooit samen. Veel mensen denken dat ze door het halen van hun gelijk gelukkig worden. Maar dan kom je bedrogen uit. Je maakt namelijk je geluk afhankelijk van het wel of niet krijgen van het gelijk van een ander. Dat betekent dat je pas gelukkig bent als een ander jou je gelijk geeft. Dat is leven vanuit afhankelijkheid. Je geluk wordt bepaald door een ander.
Uiteindelijk gaat geluk over hoe jij je zelf ziet. Ben je blij met wie je bent, los van wat de ander vindt of denkt. Dus ook los van het wel of niet krijgen van gelijk.
Wat is effectief?
Een discussie leidt vaak tot weinig. Mensen graven zich in hun standpunt. De ego’s worden bevredigd. Vaak gaat de één de ander overtuigen en ontstaat een zogenaamd ‘gedragen’ besluit. Maar hoe effectief is dat? Een dialoog is effectief. In een dialoog ben je bereid om voorbij je eigen standpunt te kijken. Om werkelijk te luisteren naar anderen en je mening bij te stellen om te komen tot een ander inzicht.
Hoe te komen tot een dialoog?
Stap 1: Herken wat er gebeurt als iemand een mening heeft die indruist tegen jouw mening. Heb je de neiging om jouw mening te verdedigen en/of zijn mening aan te vallen? Zo ja, ga dan naar stap 2.
Stap 2: Onderzoek je belemmerende overtuigingen. Welke gedachten zorgen er voor dat jij je gelijk wilt krijgen/halen? Schrijf ze op.
Stap 3: Accepteer dat je belemmerende overtuigingen hebt. Zie dat ze van jou zijn en dat jij ze creëert. Geef er vervolgens geen aandacht meer aan.
Stap 4: Richt je op de ander; vraag naar de aannames achter het standpunt. Zorg ervoor dat je de reden achter de mening van de ander begrijpt.
Stap 5: Breng de aannames van je eigen standpunt in. Vertel waarom jij denkt zoals je denkt.
Stap 6: Onderzoek vervolgens of je nieuwe inzichten kunt krijgen die jouw mening bijstellen/omgooien.
Deze stappen zullen zeker niet altijd leiden tot een gezamenlijk (nieuw) standpunt. Meningen kunnen soms te ver uit elkaar liggen. Dan kan een ‘no deal’ een oplossing zijn. Dat je uit elkaar gaat zonder dat er een uitkomst is voor het probleem. Realiseer je dat dit ook heel effectief is. Beter geen uitkomst dan een niet gedragen uitkomst.
Over de auteur: Marjan Haselhoff van Buro Kracht helpt managers en hun hoogopgeleide teams om met minder moeite meer uit hun werk te halen.
Over het podium: Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
