Het is eigenlijk een moetje: Hoppenbrouwers Techniek groeit als kool. De technisch dienstverlener telt inmiddels twintig vestigingen en ruim 1.700 werknemers. Alleen al de omvang maakt een raad van commissarissen (rvc) die toezicht houdt gewoon verplicht.
Zes maanden geleden had hij daar nog een ‘dubbel gevoel’ over, vertelt Henny de Haas tegen MT/Sprout terwijl zijn student-chauffeur hem van Almelo naar Udenhout rijdt. ‘Ik hou niet van verplichtingen. Je krijgt ook mensen die met je meekijken, maar ondertussen ben ik aan het idee gewend. Ik vind het eigenlijk wel een mooie toevoeging.’
Onderdompelen in een nieuwe wereld
Als je iets doet, moet je het goed doen, vindt De Haas. En dus dompelt hij zich onder in de wereld van commissarissen. Hij heeft inmiddels heel wat bedrijven bezocht met een rvc. ‘Op de ene plek is de rvc een koffiedrinkclubje en dat is goed, dan zitten ze er ontspannen in. Op andere plekken was het heel strak vergaderen, één keer in de drie maanden, echt over de cijfers. Maar word je daar nu wel wijzer van?’
Ik zie wel in dat de manier zoals wij rapporteren toch allemaal een beetje losjes is
‘Ik heb ook een bedrijf bezocht waar de rvc compleet clashte met de eigenaar. Daar heb ik ook wat nuttige tips gekregen. Natuurlijk wil je als directeur-eigenaar wel een rvc, maar tegelijkertijd wil je ook wel je eigen weg organiseren. Daar moet je dus een goede balans in vinden. Ik heb gekozen voor het verzwakte regime, wat betekent dat commissarissen me niet kunnen ontslaan. Dat zou ook wel vreemd zijn.’
Lees ook: Net commissaris en dan opeens een crisis: zo pak je dat aan
Het mag wel iets strakker
Door al die bezoeken en gesprekken met commissarissen is hij ook anders naar zijn eigen bedrijf gaan kijken, zegt hij. ‘Ik ben wel gaan zien dat de manier zoals wij rapporteren toch allemaal een beetje losjes is. Losjes in de zin van: als ik tegen een boom rij en iemand zou de notulen van alle vergaderingen willen, dan komt die er slecht vanaf. Dat is een heel dun mapje (lacht).’
Waarom dat zo is? ‘Omdat alles operationeel georganiseerd is. Het mag ook wel iets formeler, iets strakker, iets meer structuur erin, met een goede verslaglegging. Investeringen gaan nu nog een beetje uit de losse pols, maar die moeten beter doorgerekend worden. Daar mag ik ook weleens strenger op zijn.’
‘Ik wil niet zeggen dat we nog in de pioniersfase zitten, maar soms wordt het bedrijf op die manier wel aangestuurd. We zijn superprofessioneel, maar ook wendbaar en snel. Dat moet er ook niet uit natuurlijk. We doen het niet zo slecht, maar op dit vlak mag het nog wat strakker.’
Klik met Jan-Reinier Swinkels
De Haas krijgt in het hele proces naar zijn allereerste rvc begeleiding van Jan-Reinier Swinkels (voormalig bestuursvoorzitter Bavaria). Ze hebben meteen een klik met elkaar. ‘Hij is zelf bestuurder, heeft dezelfde leeftijd als ik, hij is ceo geweest en is nu zelf commissaris. Bovendien weet hij hoe familiebedrijven in elkaar zitten. Kruiwagens vol springende kikkers, daar heeft hij ervaring mee.’
Een commissaris mag ook nadenken over hoe we deze tent anders zouden kunnen inrichten
De zoektocht naar kandidaten levert meteen tachtig kandidaten op, onder wie negen vrouwen. En dit voor slechts drie openstaande plekken als commissaris. De Haas verklaart het succes door het ‘niet op de traditionele manier’ te doen. ‘Een bureau daarvoor inschakelen? Nee, wij hebben best een groot netwerk. Ik heb veel contacten via LinkedIn, dus wij hebben dat via LinkedIn gedaan. Daar werd goed op gereageerd.’
Hersens en handjes aub
De Haas houdt van ‘hersens en handjes’ in zijn bedrijf, en dat verwacht hij ook van zijn nieuwe commissarissen. ‘Ze mogen niet op de bestuurdersstoel gaan zitten, ze moeten wel een beetje operationeel zijn.’
‘Lekker meedenken met het bedrijf. Niet alleen maar met cijfers en stukken bezig zijn, en dan op mij reflecteren als bestuurder. Nee, ze moeten zelfstandig mee kunnen denken, ook op andere plekken in de organisatie. Een keer buiten de officiële vergaderingen om nadenken over hoe we deze tent op een andere manier zouden kunnen inrichten.’
Als het misloopt, kan je je kinderen wel ontslaan, maar je familie blijft je familie. Die kan je niet ontslaan.
Waarom hij dat zo belangrijk vindt? De Haas wil niet dat zijn bedrijf nog langer afhankelijk is van hem als enige bestuurder. ‘Als er iets met mij gebeurt, een hartaanval, een ongeluk of wat dan ook, dan is er een ondernemende rvc die ervoor zorgt dat het bedrijf in zo’n noodscenario overeind blijft.’
Coachen naar de opvolging
Er is nog een belangrijke taak voor zijn nieuwe commissarissen weggelegd. Drie van zijn vier kinderen werken bij Hoppenbrouwers Techniek. Nu nog in operationele rollen, maar De Haas ziet ze wel als zijn opvolgers. ‘Ik ga er op termijn wel een keer tussenuit. Wanneer weet ik nog niet, want ik heb er voorlopig nog volop zin in. Maar de rvc kan mij bij die opvolging op een onafhankelijke manier helpen.’
De Haas weet namelijk wat er zich allemaal kan afspelen in familiebedrijven. ‘Ik ken alle scenario’s met drama’s, ruzies en faillissementen. Als het misloopt, kan je je kinderen wel ontslaan, maar je familie blijft je familie. Die kan je niet ontslaan en daarom moet je zo’n opvolging op een zorgvuldige manier doen.’
Openstaan voor tegenspraak
Clashes met zijn nieuwe toezichthouders verwacht hij niet. Als er bijvoorbeeld tegenwind ontstaat bij een grote overname, dan staat hij daarvoor open. ‘Als ze allemaal zeggen: dit is het stomste wat je kan doen Henny, dan moet ik mezelf afvragen of ik blind ben of dat zij het niet begrijpen. Daar zal ik dan op z’n minst even over na moeten denken.’
Als je maar genoeg mensen bij elkaar zet, dan kunnen ze wel een wijs besluit nemen
‘Naar elkaar luisteren is belangrijk. Ook nu ga ik eerst met mijn twaalfkoppige directieteam samenzitten. Ik heb gewoon geleerd: als je maar genoeg mensen bij elkaar zet, dan kunnen ze wel een wijs besluit nemen. Soms is er iemand nodig om dat laatste duwtje te geven. Dat ben ik dan wel. Dat geldt ook voor de rvc straks.’
Tegen eind januari verwacht De Haas zijn raad van commissarissen te kunnen presenteren. Daar zit alvast één vrouw bij, en daar is hij ‘superblij’ mee. ‘Ze zijn echt een meerwaarde, maar ze zijn in onze branche gewoon niet te vinden.’
Voor de andere twee plekken worden nog volop gesprekken gevoerd, maar er zijn wel twee kanshebbers in zicht. ‘Hebben we het gevoel dat ze te traditionele commissarissen zijn, dan zoeken we gewoon verder.’
Aan ambities geen gebrek
Swinkels sluit als vierde persoon aan bij die raad van commissarissen. ‘Niet als commissaris, maar in de rol van adviseur. Hij blijft namens de familie, namens de aandeelhouders op de achtergrond meedraaien. Hij gaat ook mijn kinderen ondersteunen en coachen voor de opvolging. Hij is in die zin een van mijn rechterhanden.’
De Haas is ondertussen zo enthousiast geworden over het hele traject, dat hij nu zelf een training wil volgen om commissaris te worden. ‘Ik ga ook ergens één commissariaat doen, zodat ik zelf ervaring opdoe om die rol mee te vervullen. Ik hou zelf wel van leren, ik zie dit als een intellectuele stap vooruit, een stuk ontwikkeling.’
Ook bedrijfsmatig ziet hij de rvc als een stap vooruit. Aan ambities namelijk geen gebrek bij De Haas. ‘In onze plannen staat dat we tegen 2030 willen groeien naar veertig vestigingen. De opvolging is ook een ambitie. Wat is er mooier als ook mijn kinderen over tien jaar kunnen zeggen: die mensen hebben ons toch goed verder geholpen.’
Lees meer over management en organisatie:
- Wees niet te vereerd met je eerste commissarisfunctie
- Meer vrouwen aan de top? Zo pak je het aan
- Zes misverstanden over steward-ownership
