Bas van der Veldt, ceo van Afas Software, gooit de knuppel in het hoenderhok. Het hele bedrijf gaat naar een vierdaagse werkweek, maar alle 600 medewerkers krijgen wel vijf dagen salaris doorbetaald. Wie al vier dagen werkt, krijgt dus meteen een loonsverhoging.
Het is geen pr-stunt. Vanaf 1 januari gaat op vrijdag de tent echt dicht bij Afas Software. Het kantoor blijft leeg. Alleen de klantenservice is nog actief. ‘Maar met een minimale bezetting en die werken dan gewoon thuis’, vertelt Van der Veldt aan MT/Sprout.
Het bedrijf kan vrij gemakkelijk omschakelen naar vier dagen per week, omdat technologie de productiviteit enorm heeft verhoogd. De inkomsten zullen er ook niet minder van worden, verwacht hij.
De omzet die een medewerker binnenbrengt per jaar is al enorm gestegen: van 60.000 euro in 1996 naar 450.000 euro. En dat zal met de hulp van AI zo kunnen oplopen naar 800.000 euro.
Hoe verhoogt AI jullie productiviteit?
‘Het is nu al zo dat tien procent van onze incidenten perfect beantwoord wordt door AI. Wij verwachten dat dit door gaat groeien naar dertig of veertig procent dit jaar. Dan praat je over tienduizenden incidenten waar eerst medewerkers voor nodig waren en die nu met AI worden opgelost.’
‘Ander voorbeeld is dat werknemers die op bezoek gaan bij een prospect of klant het verslag hiervan door AI laten transcriberen en samenvatten. Ook programmeurs gebruiken de hele dag door AI om te helpen om algoritmes te maken.’
Lees ook: Raken we ooit verlost van onze obsessie met productiviteit?
Wanneer dit zo door blijft gaan, ga je dan naar drie dagen per week?
‘Nee. Je kunt uiteindelijk zelfs naar één dag in de week gaan, maar we geloven dat werken fijn is. Het is fijn om met collega’s samen te zijn, om bij te dragen, om de wereld beter te maken.’
‘Nu lijkt die balans een beetje door te schieten. Het werk gaat ‘s avonds door, dan krijg je ook nog mailtjes en appjes, en in het weekend. Die balans moet dus weer herijkt worden. Daarom kiezen we ervoor om een ontwikkeldag in te voeren.’
‘Als je mensen de eigen keuze laat, dan kiezen ze op maandag, of dinsdag of vrijdag, maar dan blijven ze nog steeds druk ervaren. Doordat we nu met z’n allen op dezelfde dag vrij zijn, ervaar je ook echte rust.’
Is het echt een vrije dag, gewoon om te lummelen of te gaan shoppen?
‘Jazeker, juist om te gaan lummelen of shoppen. Het is ook logisch dat je de eerste paar weken aandacht aan jezelf besteedt. Maar we zouden het wel mooi vinden als het van ‘mij’ naar ‘wij’ gaat.’
‘Dat onze mensen ook gaan kijken naar hoe kan ik de wereld beter maken, kan ik mantelzorg gaan doen, vrijwilligerswerk, me inzetten voor de foundation? Dat maakt je uiteindelijk het allermeest gelukkig. Niet voor jezelf, maar het leven voor anderen verbeteren.’
Wat ga je zelf doen op die vrije vrijdag?
‘Ik ga in ieder geval gitaarles volgen en mijn kinderen naar school brengen. Mijn vrouw wil graag haar golfvaardigheidsbewijs halen, dus ik ga af en toe een baantje met haar lopen. Mijn vrouw en ik hebben samen een privé-foundation en daar ga ik me ook voor inzetten.’
‘Ik weet ook wel zeker dat ik elke vrijdag even het laptopje open knal. Lekker een uurtje heel relaxed de dingen helemaal leegpoetsen, zodat de zaterdag en zondag helemaal vrij zijn.’
Dat is best wel weer druk.
‘Als je weet hoe mijn vrijdagen er nu uitzien, dan is dat heel relaxed voor mij. Dat zijn juist heerlijke dingen om te mogen doen.’
Lees ook: Drie mythes over werkverslaving ontkracht
Wat heeft je getriggerd om deze stap te zetten?
‘Toch het besef dat het een soort ratrace is waar je allemaal inzit. Je automatiseert, dat geeft je meer tijd, maar dan ga je weer andere dingen doen om productief te zijn. Dat heeft bij ons de afgelopen 28 jaar tot 650 procent groei geleid, en hogere salarissen en winstdelingen.’
‘Maar het grootste goed dat ieder mens heeft is tijd. Als we die tijd nu aan de medewerkers ter beschikking stellen, leidt dat tot een betere werk-privébalans. Daaruit volgen een hogere medewerkerstevredenheid en hogere klanttevredenheid. Daarom voorspellen we dat de productiviteit nog verder omhoog zal gaan, zelfs nu we een dag minder gaan werken.’
Heb je er nog wel over getwijfeld?
‘Ja, natuurlijk. Ik ben hier voor het eerst over gaan nadenken in februari met onze cfo Arnold Mars. We waren lekker met z’n tweetjes twee dagen op de hei. Toen dit onderwerp ter sprake kwam, was er eerst vooral aversie. Maar we hebben ons daar doorheen gepraat.’
‘Dat proces was wel grappig. We hebben een wandeling gemaakt van 2,5 uur en onszelf gedwongen om aan de mogelijkheden te denken. We zijn van aversie, naar acceptatie, naar affectie gegaan. Aan het begin van de wandeling was er aversie en aan het eind affectie.’
Wat was die aversie?
‘We doen al zoveel voor mensen, we zijn al de beste werkgever van Europa, is het niet al genoeg? Moeten we dit dan ook nog doen? Trekken we daarmee niet de verkeerde mensen aan? Dat is het soort aversie dat veel bedrijven zullen hebben wanneer ze erover nadenken.’
Lees ook: Gen Z wil niet werken? Bedrijven weigeren juist om te innoveren
Krijg je al veel reacties op dit initiatief?
‘Enorm veel, van medewerkers, van partners van medewerkers, maar ook van klanten. Ze vinden het erg gaaf. Ze vinden het mooi dat we hiermee het voorbeeld geven en zo de weg plaveien voor andere bedrijven.’
‘Wij denken ook dat veel bedrijven dit voorbeeld kunnen gaan volgen. Hopelijk zetten we ze hiermee aan om zelf ook stappen te zetten.’
Welke reactie heeft je tot nu toe het meest geraakt?
‘Ik kreeg net een fragmentje toegestuurd waarin ze over ons initiatief in discussie gingen. Dan hoor ik zoveel oude argumenten, dat ik denk van wow, je hebt het helemaal niet begrepen. Ook politici denken dat we door de vergrijzing steeds meer en harder moeten gaan werken, maar daar ligt nooit de oplossing.’
‘De oplossing ligt in creativiteit en innovatie, het slim inzetten van technologie. Daar gaat het nog veel te weinig over. Blijven innoveren met technologie loont, dat is de boodschap die wij nu opnieuw de wereld in slingeren.’
Lees ook: Is nog harder werken dé manier om vooruitgang te boeken?
