Technologische ontwikkelingen als glasvezelinternet en video-conferencing maken het steeds gemakkelijker om thuis te werken. Toch stijgt het aantal Nederlanders dat regelmatig vanuit de eigen woning werkt mondjesmaat. Onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek wijst uit dat in 2017 37 procent van de werkende Nederlanders gewoonlijk of incidenteel thuiswerkt. Vier jaar eerder lag dit percentage met 34 procent iets lager.
Veel vertrouwen in werknemers
Tegelijkertijd staan Nederlanders steeds vaker en langer in de file. “De filediscussie gaat vooral over het verbeteren van mobiliteit in de vorm van meer asfalt. Maar waarom horen we zo weinig over de rol die thuiswerken kan spelen in het verbeteren van de mobiliteit”, vraagt Joost Jetten, lead Video Collaboration bij Logitech Benelux, zich af. De hardwarespecialist ondervroeg onlangs 283 werkgevers over thuiswerken.
Daaruit blijkt dat tweederde van de bedrijven thuiswerken voor (een deel van) de werknemers mogelijk maakt. Negen van de tien bedrijven waar thuiswerken geen optie is geeft aan dat de werkzaamheden dit niet toe laten. Slechts 4 procent stelt expliciet thuiswerken niet toe te staan wegens onvoldoende vertrouwen in het eigen personeel. Toch bestaat er de nodige scepsis over thuiswerken. Bijna 1 op de 5 ondervraagde werkgevers zegt geen enkel voordeel van thuiswerken te kunnen benoemen.
Bedrijfscultuur zit thuiswerken in de weg
Jetten begrijpt dat sommige werkzaamheden zich moeilijk lenen voor thuiswerken, maar volgens hem laat de enquête zien dat er nog een wereld te winnen valt. Weliswaar zijn er weinig werkgevers die expliciet stellen dat zij hun personeel niet vertrouwen, maar bedrijfscultuur zit vaak in de weg. ‘Hier ligt een belangrijke rol voor managers. Zij moeten een nieuwe governance creëren.’
Als voorbeeld geeft Jetten de periode dat hij voor Logitech in Zuid-Afrika werkzaam was. ‘Het managementteam was aangesteld vanuit Europa en werkt vanuit meerdere Zuid-Afrikaanse steden. Het is dan onmogelijk om elke week fysiek bijeen te komen. Daarom organiseerden we een keer per kwartaal een fysieke vergadering. Daarnaast hadden we een wekelijkse vergadering via een video-verbinding.’ De juiste balans tussen fysieke bijeenkomsten en vergaderingen op afstand is bedrijfsafhankelijk.
‘Je kunt bijvoorbeeld eisen dat iedereen eens in de twee weken op dinsdag aanwezig is. Sta mensen toe om ‘s ochtends thuis hun mail bij te werken en na de files van huis te vertrekken of zorg ervoor dat alle werknemers één keer per maand voor de vrijdagmiddagborrel aanwezig zijn’’, zo schetst Jetten enkele opties. Regelmatig met z’n allen bijeenkomen ziet de Logitech-manager als een middel om ‘ziel in je bedrijf te houden’. ‘Op kantoor praat je ook over andere dingen. Dat schept een onderlinge band, maar is tegelijkertijd de reden dat mensen zeggen: ‘als ik thuis werk ben ik een stuk efficiënter’’.
Toptalent wil thuiswerken
Jetten gelooft dat bedrijven in de huidige krappe arbeidsmarkt er niet aan ontkomen om thuiswerken te faciliteren. ‘Hoe meer getalenteerde mensen je weet aan te trekken, hoe succesvoller je bedrijf is. Talenten willen vrijheid en vertrouwen, dus ook de ruimte om een deel van de tijd plaatsonafhankelijk te werken. Wie dat niet biedt, verliest goede krachten.’
Naast niet-fysieke zaken moeten tastbare zaken als werkplekinrichting goed geregeld worden. ‘Werkgevers zien de thuiswerkplek vaak nog als een zorg van de werknemer, terwijl werkgevers wettelijk verantwoordelijk zijn voor de kwaliteit van de thuiswerkplek’, zegt Jetten Om te voorkomen dat medewerkers acht uur per dag met een gekromde rug aan de keukentafel werken kan de werkgever besluiten samen met bedrijfscoaches naar ‘een totale aanpak’ kijken. Ergonomisch verantwoorde bureau’s en stoelen zijn uiteraard ook thuis een must.
Toekomst video-communicatie
Uit het Logitech-onderzoek blijkt dat 38% van de werkgevers de verminderde (kwaliteit van) communicatie ziet als een mogelijk nadeel van thuiswerken. Jetten snapt de voorkeur voor persoonlijke communicatie, maar adviseert werkgevers daarnaast in te zetten op video-communicatie. ‘Er komt nu een generatie de arbeidsmarkt op die gewend is om altijd en overal te communiceren via videoplatformen zoals Snapchat, WhatsApp-bellen, Skype en Facetime. Met video krijg je meer interactie dan met bellen. Doordat je ook gezichtsuitdrukkingen ziet kun je bijvoorbeeld beter inschatten of de collega aan de andere kant jouw boodschap echt begrepen heeft.’
Daar komt bij dat jongere generaties zich milieubewuster gedragen en minder vaak een auto bezitten. Inzetten op thuiswerken is volgens Jetten dan ook een stuk effectiever dan pleiten voor meer asfalt. ‘De meeste Nederlanders hebben thuis een uitstekende internetverbinding liggen. Dat biedt veel potentie voor deze vorm van werken.’
Logitech mag onder consumenten dan vooral bekendheid genieten als producent van muizen en toetsenborden, maar als webcamontwikkelaar van het eerste uur heeft het bedrijf ook diverse videocollaboration-oplossingen ontwikkeld. Zo is er de Logitech Brio die een videokwaliteit van 4k kan leveren. Jetten verwacht dat de toekomst van videobeeld in de toekomst nog beter wordt.
‘Momenteel hikt men in de industrie nog een beetje aan tegen de bandbreedte van 4k.’ Wanneer die grens doorbroken gaat worden? ‘Sneller dan het fileprobleem is opgelost’, besluit Jetten.
