Geen producten in de winkelwagen.
Silicon Valley is behalve een broedplaats voor software, ook een kweekvijver voor innovatieve voeding. Tony Martens en Maurits van de Ven nemen die kweekvijver letterlijk met Plantible, een bedrijf waarmee ze in Californië eendenkroos hebben gekraakt als bron van plantaardig eiwit voor bijvoorbeeld vleesvervangers, pizza’s en sportdrankjes.
Daarmee speelden de vijf jaar geleden uit Nederland vertrokken ondernemers zich in de kijker bij voedselproducenten en investeerders, die de groeimarkt voor plantaardig eten niet willen missen.
Vorige week konden Martens en Van de Ven op hun aqua farm in de buurt van San Diego proosten op een investering van 21,5 miljoen dollar. Investeerder Astanor Ventures neemt plaats naast voedselgigant Kellogg’s, die vorig jaar al aan boord kwam als deelnemer in een seed-ronde van 4,6 miljoen dollar.
Avontuur
Rond dezelfde tijd brak ook de coronapandemie uit, waarop Martens en Van de Ven besloten om een tijdje op hun boerderij te gaan wonen. Daar konden ze fulltime sleutelen aan hun technologie en de bouw van een pilot-fabriek.
Het werd een avontuurlijke periode. ‘We hebben de raarste experimenten gedaan’, vertelt Martens wanneer we hem bellen. ‘Je gaat van een laboratorium naar een quasi-industrieel proces, en dat zorgt voor andere biochemische reacties. Dan moet je op zoek naar machines die geschikt zijn voor het scheiden en concentreren (van eiwit, red.).’
Maar door de pandemie gingen onderzoeksinstellingen en universiteiten waar Plantible zulke apparatuur kon testen op slot. De ondernemers besloten hun zoektocht te verplaatsen naar online marktplaats eBay. Martens: ‘Je zit onder tijdsdruk en je moet naar je volgende mijlpaal toewerken. Dan moet je creatieve oplossingen zoeken.’
Die online zoektocht was succesvol, al bleken de aangeboden machines vaak al decennia oud. Betaalbaar, dat wel, ‘want je kan je geld maar één keer uitgeven’, merkt Martens droogjes op. ‘Als je al je geld aan dure machines uitgeeft, houd je weinig over voor andere dingen.’
Boekwaardig
Plantible is een van de bedrijven die aan bod komen in het dit jaar verschenen boek Technically Food: Inside Silicon Valley’s Mission to Change What We Eat. Voedingswebsite The Spoon publiceerde het fragment over Plantible als voorproefje.
Roken en vonken
Noem het de Nederlandse genen, zegt Martens, dat je iets voor een habbekrats wil kopen. Terwijl er misschien ook een paar risico’s aan kleven. ‘We kochten een centrifuge uit 1969. Mede in de veronderstelling dat dat toch het jaar was waarin we naar de maan waren gegaan. Na een paar weken begon die centrifuge te roken en te vonken.’
De ondernemer kijkt er inmiddels lachend op terug. Want dankzij die explosieve experimeerdrift kon Plantible in september vorig jaar beginnen met de bouw van een testfabriek, met een capaciteit van zo’n anderhalve ton aan snelgroeiend eendenkroos. De ondernemers tekenden daarna een eerste miljoenencontract (met een afnemer die binnenkort pas bekend wordt gemaakt).
Naar Texas
Om aan die vraag te kunnen voldoen, hadden ze een grotere faciliteit nodig. Die ruimte en een voor eendenkroos net zo geschikt klimaat, vonden Martens en Van de Ven in Texas. Met vers groeikapitaal in de pijplijn legden de ondernemers beslag op een voormalige cattle range in het westen van de Lone Star Sate. De koeien die daar nu nog grazen maken binnenkort symbolisch plaats voor een 50 hectare grote aqua farm.
In Texas is land relatief betaalbaar en agrarische werknemers zijn er vooralsnog minder schaars, weet Martens. ‘Maar het hoort ook een beetje bij het cowboy-avontuur dat we beleven. En ook in Texas gebeurt er veel qua startups, zoals in de stad Austin. Terwijl Californië een beetje betuttelend wordt, met veel regeltjes. In Texas is er meer een mentaliteit van mouwen opstropen en aan de slag.’
Desondanks blijft Plantible met een R&D-hub in Californië, waar de startup meer experts kan vinden op het gebied van biochemie en voedseltechnologie. Die knappe koppen ontwikkelen voor Plantible producten met eendenkroos-eiwit, als visitekaartje voor de voedingsindustrie. Verdeeld over San Diego en Texas groeit Plantible dankzij de investering van twintig naar zeventig medewerkers.
Te veel geld als valkuil
De startup had nog meer groeigeld kunnen aantrekken, zegt Martens desgevraagd, maar hij wil waken voor de ‘luiheid’ die zoveel geld kan veroorzaken. ‘Het had ook 35 of 40 miljoen kunnen zijn. Maar of we daarmee meer hadden kunnen doen? Ik doe liever een paar dingen heel goed. De valkuil van te veel geld is dat je niet meer gefocust te werk gaat. Dat je je geld in veel verschillende projecten steekt, zonder dat je één ding echt goed doet. Of dat je toch die duurdere machine koopt.’
De hoogte van de investering werd volgens Martens enkel bepaald door een aantal mijlpalen, en de kosten om daar te komen. ‘Hoe meer geld je ophaalt, hoe hoger de verwachtingen zijn. Ook qua wat je aan het eind van die ronde ophaalt.’
Plantible wil zijn eendenkroos ook leveren in Europa, al verwacht Martens dat de goedkeuring hier langer duurt dan in de VS. De startup werkt volgens hem al samen met producenten die ook in Europa leveren, zoals Beyond Meat. ‘Maar die hebben een ordervolume waar je nog niet aan kan voldoen, dat gaat over miljoenen kilo’s. Dus zij zeggen: kom maar bij ons terug wanneer jullie zover zijn.’
