25 Europese landen hebben hun handtekening gezet onder een lijst met maatregelen waarmee Europa een ‘startup-continent’ moet worden. Met het Startup Nations Standard-manifest grijpt de Europese Unie de coronacrisis aan om ideeën die al veel langer worden geopperd versneld door te voeren. Zoals het minder snel belasten van aandelenopties voor medewerkers en het sneller verstrekken van werkvergunningen voor ondernemers en medewerkers van buiten de EU.
Door de coronacrisis staan ondernemers voor ‘flinke uitdagingen’, stelt de verklaring. Zo had de helft van de Europese startups het afgelopen jaar meer moeite om groeikapitaal aan te trekken. Het totale bedrag dat startups in 2020 ophaalden, lag in twintig van de 27 EU-landen lager dan in 2019. Om de branche vlot te trekken, hebben startups ‘in elke hoek van Europa’ gunstige regels nodig, aldus de verklaring.
Een paar van de belangrijkste voorstellen:
- Ondernemers zouden binnen een dag een nieuw bedrijf moeten kunnen starten, met niet meer dan 100 euro aan kosten.
- Visa-aanvragen van ondernemers en werknemers van buiten de EU moeten binnen een maand zijn behandeld. Voorwaarde is dat er per land ‘trusted partners’ worden aangewezen, bijvoorbeeld investeerders of startups, die een aanvraag ondersteunen.
- Landen moeten een helpdesk optuigen voor startups die vanuit een ander EU-land de markt willen betreden, maar die daarbij worden gehinderd door lokale regels.
- Aandelenopties worden pas belast op het moment dat ze worden verzilverd, bijvoorbeeld bij een beursgang of de overname door een ander bedrijf. Hierdoor kunnen startups opties inzetten om talent aan te trekken.
- Overheden moeten er bij aanbestedingen voor zorgen dat startups niet op een achterstand staan wanneer zij meedingen naar een opdracht.
- Voor business angels moet het fiscaal gunstiger worden om in te stappen bij startups.
- Om de diversiteit te bevorderen, moeten overheden rolmodellen promoten en startups belonen die een divers aannamebeleid laten zien.
- Alle communicatie tussen startups en overheden moet digitaal kunnen.
Op een aantal gebieden doet Nederland het stiekem al best goed, zegt een woordvoerder van Techleap, een van de partijen die namens Nederland bijdroeg aan de lijst met voorstellen. Zoals bij het onderdeel Startup fast-lane, waarbij een overheid ervoor zorgt dat ondernemers gebruik kunnen maken van regelingen en alle informatie hierover snel te vinden is.
De missie van Techleap om Nederland op de kaart te zetten als startup-land botst niet met een pan-Europese aanpak, vindt Techleap. ‘De vraag is wie wereldwijd de leiders worden op technologiegebied, en hoe we bijvoorbeeld omgaan met data. Daar hebben we elkaar in Europa echt bij nodig. We moeten daar zelf leidend in zijn en zorgen dat we grote bedrijven krijgen die op die gebieden de toon zetten. Daarom moeten we er ook zijn voor Duitse ondernemers die in Nederland willen opschalen.’
Het nieuwe kabinet en startups
Branche-organisatie voor startups de Dutch Startup Association (DSA) ziet de Europese verklaring als een steun in de rug, laat de organisatie weten aan MT/Sprout. De DSA noemt de nieuwe koers ‘juist nu interessant’ in het licht van de formatiegesprekken in Den Haag, waar de organisatie probeert om een zo startup-vriendelijk klimaat voor elkaar te boksen.
De kans op soepelere wetgeving rondom opties lijkt met de verkiezingen in ieder geval groter geworden. Zodra het nieuwe kabinet rond is, zal blijken in hoeverre Nederland in of uit de pas loopt met de voorstellen in de Startup Nations Standard.
Een onderwerp waar DSA overigens wel voor pleit maar dat nog niet in de Europese plannen staat, is de accreditatie van opleidingen voor programmeurs, zodat studenten van die aanbieders ook in aanmerking komen voor studiefinanciering.
Landen aan zet
Het is nog de vraag of en hoeveel van de maatregelen in het manifest in heel Europa zullen worden uitgerold, aangezien landen zelf mogen bepalen wanneer ze wijzigingen doorvoeren. Not Optional, een verbond van honderden Europese startups, investeerders en organisaties waaronder ook Techleap, roept landen op om de voorstellen zo snel mogelijk in te voeren. Tot die tijd is er nog werk genoeg voor Techleap om Nederland – ook binnen Europa – op de kaart te zetten als startup-hub.