Een metselrobot. Echt waar: Monumental ontwikkelt hardware die een metselaar van vlees en bloed kan vervangen. Dat is een kwestie van robotarmen die de mortel aanbrengen en de bakstenen op hun plek drukken. Drie karretjes die stenen en mortel aanvoeren, zorgen dat de autonome metselrobot lekker kan doorwerken.
‘Er is een schreeuwend tekort aan metselaars, en dat gaat de bouwsector de komende decennia echt niet oplossen’, zegt Salar al Khafaji, medeoprichter van Monumental. ‘Terwijl de oplossing vooral wordt gezocht in innovatie die bakstenen overbodig moet maken, zoals prefab, steenstrips of houtbouw. Maar bijna alle huizen worden nog steeds gemetseld, dat heeft ook de absolute voorkeur bij consumenten.’
Funding voor Monunental
Donderdag kon Al Khafaji na ruim twee jaar ontwikkelen bekendmaken dat hij een paar bekende venturecapitalinvesteerders en angels achter zijn startup heeft gekregen. In totaal 25 miljoen dollar haalt Monumental op, in een ronde die werd geleid door Plural en Hummingbird, en waaraan Northzone, Foundamental, NP-Hard Ventures ook deelnemen.
‘Gelukkig verkeren we in een netwerk waarin altijd wel geld te vinden is voor bedrijven zoals het onze’, zegt Al Khafaji. ‘We hebben nu een goede ronde gedaan en voor jaren aan runway geregeld.’
Al Khafaji zou je kunnen kennen van Silk, de startup in datavisualisatie die hij in 2016 verkocht aan het Amerikaanse Palantir Technologies. Totaal andere koek dan de bouw, inderdaad. ‘Ik heb daar leuk gewerkt en veel geleerd, maar ik ben toch vooral ondernemer. Ik kwam op een punt waarop je gaat denken: wat ga ik met mijn leven doen? Je hebt dan skills ontwikkeld die je wilt toepassen op echt grote problemen in de samenleving.’
Fysiek bedrijf
Al Khafaji nam ontslag, ging op wereldreis en vervolgens brak de coronatijd aan, waarin hij onder meer meewerkte aan de coronamelder-app. Intussen bleef hij broedden op iets groters. ‘Ik wilde na alle software eens een fysiek bedrijf opzetten. Mijn obsessie met Lego was vroeger al zorgwekkend en ik heb nog steeds wat met bouw en infrastructuur. Sectoren waaraan we ongelofelijk veel geld uitgeven, terwijl er in feite nog net zo wordt gewerkt als honderd jaar geleden. Dat houdt de kosten hoog.’
Lees ook: CyBe print huizen met een 3D-betonprinter: sneller, duurzamer en goedkoper
Al Khafaji noemt een voorbeeld: elke kilometer snelweg kost zo’n 100 miljoen. En aan de arbeid rond het metselen van bakstenen wordt in Nederland jaarlijks een miljard verspijkerd, en in Duitsland zelfs 4 tot 5 miljard. ‘Terwijl de grootste pijn er het gebrek aan handjes is.’
Een enorme markt dus, en een enorme kans om met autonoom bouwen te zorgen voor disruptie. Twee jaar geleden startte Al Khafaji uiteindelijk zijn nieuwe startup, samen met compagnon en cto Sebastiaan Visser, met wie hij ook Silk opzette. ‘Het geeft enorme voldoening om iets fysieks neer te zetten wat er decennia zou kunnen staan. Dat is een trots die je niet voelt als je in SaaS- of fintech-software actief bent.’
Slimme metselrobot
Bij de metselrobot van Monumental komt afgezien van de robotica veel AI kijken. De mechanische metselaar moet de bouwtekening van het pand waarvoor hij een muurtje optrekt van binnen en van buiten kennen en de perfecte positie van elke baksteen bepalen om te voorkomen dat hij slordig werk aflevert, zodat pakweg kozijnen niet meer passen. Hij vindt zijn weg op de bouwplaats met technieken waarmee bijvoorbeeld ook de bezorgrobots van Starship over de stoep hobbelen in de VS.
Leuk detail: Plural, de nieuwe aandeelhouder van Monumental, investeerde eerder in Starship.
Alle aannemers en vooral de onderaannemers die met hun metselaars zorgen dat bakstenen muren worden opgetrokken, zijn potentiële klanten van de metselrobot. ‘We concurreren niet met ze, integendeel: het gebrek aan metselaars is enorm, en dat gat wordt alleen maar groter. Ze zijn alleen maar blij met onze robot. De grootste partijen werken met honderden metselaars, die vaak als zzp’er werken. Onze robots voegen zich daar straks bij, en ze werken bij weer en wind door, met een consistenter resultaat dan een ploeg van 20 metselaars kan leveren.’
Geen technologie, maar dienst
Monumental rekent af per duizend bakstenen. ‘De bouwsector is conservatief en we zijn tot het inzicht gekomen dat we geen technologie moeten verkopen, maar een oplossing moeten bieden voor het tekort aan menskracht. Daarom maken we er een dienst van. We zouden zelfs iets lagere tarieven kunnen vragen dan de bestaande metselaars, maar dat is eigenlijk niet relevant: in de bouw is men niet zo gevoelig voor kosten. Die worden doorberekend aan de klant.’
Tot een paar weken terug heette de startup van Al Khafaji trouwens nog Terraform. ‘Tot we een boze advocatenbrief kregen van een Amerikaans bedrijf dat een product heeft onder die naam. We waren toch nog in stealth mode, dus zijn de strijd maar niet aangegeaan.’
Na vier generaties zijn de robot en de software die hem aan het werk zet inmiddels ver genoeg ontwikkeld om de wereld in te gaan. ‘We ontwikkelen alles in eigen huis, maar wel met zoveel mogelijk standaard en opensourcetechnologie.’
Eerste villa opgeleverd
De muurtjes die de robot optrekt, blijven prima staan, zegt Al Khafaji. ‘We hebben al zes projecten succesvol gedaan, het laatste zijn sociale huurwoningen waar de bewoners binnenkort intrekken. Binnenkort wordt de eerste villa opgeleverd die compleet is gemetseld door ons.’
Voorlopig komt nog wel iemand van Monumental mee om als opzichter te fungeren, omdat een paar taken nog niet geautomatiseerd zijn. ‘In het begin is er gezonde scepsis bij bouwvakkers en maken ze grappen, maar dat duurt maar kort. Een metselaar ging laatst zijn gepensioneerde vader halen om onze machine te laten zien.’
De hardware van Monumental schaalt natuurlijk niet zo hard als de software waarin de oprichters voorheen actief waren. ‘We gaan straks naar vier robots, en dan naar acht. In 2024 willen we tien of twintig stuks in productie hebben op de bouwplaats. Maar vergeet niet dat achter megasuccessen als Coolblue of Amazon ook een massa magazijnen, plus talloze busjes en chauffeurs zitten. Techbedrijven leunen indirect ook sterk op de fysieke wereld.’
Lees ook: Bij The Urban Woods huur je geen woning, maar nemen bewoners een abonnement