Het festivalseizoen is weer begonnen en dat staat symbool voor vele weekenden feesten, muziek luisteren en.. het milieu vervuilen. Denken we bij milieuvervuiling standaard aan oliecorporates als Shell en ExxonMobil, de festivalwereld kan er, in het klein, ook wat van. Voor een paar dagen Amsterdam-in-de-polder wordt een volledig tentenkamp opgetuigd, food courts incluis, en worden dj’s en bands van over de hele wereld overgevlogen. Na zo’n festivalweekend herinnert slechts een zee aan plastic afval aan het voorbije feest.
Kan dat niet duurzamer? Dat wilden ze bij podcast over de muziekbranche De Machine van VPRO-muziekplatform 3Voor12 weleens weten. In een 45 minuten durende, via Spotify te beluisteren, uitzending nemen de journalisten je als luisteraar mee aan de hand van de festivalondernemer, die vaak graag duurzamer wil opereren, maar met de nodige dilemma’s zit.
Plastic bekers
Bijvoorbeeld de plastic bekers, waarin je je als bezoeker biertje drinkt. Dat wegwerpbekers van niet-recyclebaar plastic geen goed idee zijn, daar zijn ze zelfs bij logge organisaties als de Hema en de Europese Unie achter. Wat te doen? Op kleine festivals zoals Best Kept Secret en Welcome to the Village gebruiken ze al jaren zogeheten hardcups, dus dikkere plastic bekers, die je naderhand weer inlevert voor statiegeld, waarna ze opnieuw gebruikt worden.
Hier kleven echter ook nadelen aan, zo blijkt. Je moet de hardcupbekers na ieder drankje schoonmaken met water en moet ze daarvoor met de auto vervoeren naar een schoonmaakplek, waar ze machinaal – dus met gebruik van stroom – gereinigd worden, om vervolgens weer terug naar het festival te worden vervoerd.
Forsere plasticlaag
Bovendien zijn de bekers vanwege de forsere plasticlaag pas zuiniger na een stuk of vijftien keer gebruiken. Gooi je ze als bezoeker dus toch in de prullenbak, wat – ondanks ons spaarzame karakter – geregeld schijnt te gebeuren, dan is de duurzaamheidswinst al weg. Bij Best Kept Secret, zo wordt verteld in de podcast, vervoerden ze de hardcupbekers in de begindagen zelfs naar Duitsland ter reiniging. Tot slot telt ook mee dat je verschillende hardcupbekers nodig hebt voor verschillende drankjes.
Het is de reden dat ze er bij grote festivals als Lowlands en Pinkpop nog niet aan willen. Wegwerpbekers, zo leren we, kunnen milieu-technisch een voordeel bieden als ze van één soort recyclebaar plastic gemaakt zijn. Maar hoe market je zoiets aan festivalbezoekers, doorgaans progressieven die begaan zijn met het milieu? De wegwerpbeker heeft immers een negatief imago. Daar zijn ze nog niet helemaal uit in de festivalbranche, zo blijkt.
Laat ons nog toevoegen dat je als festival na zou kunnen denken over het gebruik van bioplastics. Haal je je plastics uit suikerriet, zoals oud-Startup van de Week en Dopper-uitdager BE O doet, dan support je er de groei van een plant mee die uit zichzelf CO2 uit de lucht onttrekt.
Volledig circulair
Festivals blijken grote interesse te hebben in de verduurzaming van hun branche, zo leren we. Dancefestival DGTL wil volgend jaar zelfs volledig circulair werken, dus energieneutraal. Ze gaan er maaltijden koken met restproducten, vervangen de vuilnisbakken door een recyclesysteem en doen iets keks/vies met composttoiletten. Vlees eten is er al jaren niet bij op DGTL, waarmee het Amsterdamse festival tot nu toe de enige is die dit aandurft. Leeuwarder festival Welcome to the Village slacht bijvoorbeeld wél zijn eigen koeien, dus doet iets met lokaal produceren, maar zoiets eenvoudigs als het vervangen van je hamburgers voor de vegalapjes van Jaap Korteweg en co durfden de Friezen tot dusver niet aan.
DGTL is dus pionier als het op circulariteit aankomt, wat te prijzen is. Eén probleem resteert daarentegen, en dat betreft het invliegen van de dj’s, die uit alle hoeken van de wereld kunnen komen. Vliegen is extreem milieuvervuilend, door de verbranding van kerosine. In de podcast vertelt DJ Job Sifre dat dj’s er vaker over nadenken. Zelf probeert hij korte reisafstanden van bijvoorbeeld Amsterdam naar Berlijn zo vaak mogelijk met de trein te doen. Ga je echter verder, dan is zoiets niet vol te houden.
Bomen planten nutteloos
Wat je nog kunt doen om de schade te verkleinen, is het compenseren van je CO2. In de podcast hebben ze het over een bedrag van zo’n 15 euro per vliegreis, die je kunt steken in het planten van bomen. Dit lijkt echter praktisch nutteloos te zijn. Voor dit bedrag kun je zo’n anderhalve boom planten. Om een retourvlucht naar Barcelona volledig te compenseren, moet je al 114 bomen planten. Ga je uit van een tientje per boom, dan kost deze CO2-compansatie je dus al snel 1.140 euro. Wie gaat zoiets betalen: de dj of het festival? Dilemma’s, dilemma’s.
Afijn, een volledig circulair festival, zoals DGTL poogt te worden, lijkt voorlopig dus vooral een utopie te zijn. Wellicht dat dit in de toekomst met de komst van het elektrisch vliegen mogelijk wordt. Elon en vrienden, schiet eens op! In de tussentijd is het in ieder geval goed dat festivalondernemers hierover nadenken en, waar mogelijk, hun business verduurzamen.
Beluister de podcast van de VPRO hier.
Afbeelding boven: Coachella, een van de grootste festivals ter wereld (Getty).
