Deze vrouwelijke founders haalden miljoenen op: dit vinden ze van vc’s met vooroordelen

In 2021 haalden Nederlandse startups een whopping 5,3 miljard euro op bij venture capital-investeerders, drie keer zoveel als het jaar ervoor. Pijnlijke kanttekening: minder dan 1 procent van het kapitaal was voor startups met louter vrouwelijke oprichters, blijkt uit onderzoek door Golden Egg Check in opdracht van MT/Sprout, en nog eens 7 procent ging naar startups met gemengde teams.

Vrouwelijke founders op achterstand

Natuurlijk, vrouwelijke ondernemers vormen, zeker in de startupwereld, een minderheid. Ze maken in Nederland ongeveer 19 procent uit van het totaal. Een percentage dat overigens lager is dan in veel andere Europese landen en de Verenigde Staten.

Maar dat kleine stroompje groeigeld bevestigt wat al vaker uit onderzoeken is gebleken: vrouwelijke startup founders hebben meer moeite met het aantrekken van kapitaal. Ook als hun businessplan net zo sterk is als dat van andere ondernemers, als alle parameters vergelijkbaar zijn, lijken ze nog steeds op achterstand te staan.

Oprichters van Swipeguide en Blanco scoorden wel

Statistisch is dat niet hard te maken. Maar dat gevoel krijg je wel. En twee female founders die het afgelopen jaar wél succesvol zijn geweest met het ophalen van een nieuwe investering, bevestigen dat.

Willemijn Schneyder sloot in april 2021 een deal van 5 miljoen euro voor Swipeguide, de SaaS-dienst voor werkinstructies die goed aanslaat bij vooral industriële bedrijven. Bernadette Wijnings haalde heel recent nog 3 miljoen op voor Blanco, haar fintechplatform voor vermogensbeheerders dat flink doorgroeit.

Er was zelfs iemand die riep: “Bernadette, als je voor mij kiest, kan ik je gelukkig maken”

Vooroordelen bij investeerders en klanten

Beide startups worden geleid door gemengde teams. Schneyder richtte Swipeguide op samen met Daan Assen, maar nam de lead als het ging om de funding. Die laatste ronde was inmiddels nummer drie. Hetzelfde geldt voor Wijnings, die Blanco oprichtte samen met Joost Walgemoed. En ze zeggen allebei: je moet extra je best doen als vrouwelijke startupondernemer om investeerders over te halen.

Je moet extra veel ongepaste opmerkingen en vragen over je heen laten komen. ‘Er was zelfs iemand die riep: Bernadette, als je voor mij kiest, kan ik je gelukkig maken,’ zegt Wijnings.

Absurde dingen maakte ze mee. Maar eigenlijk zijn de vooroordelen waar je bij investeerders, maar ook bij klanten tegen aanloopt zó frequent en alomtegenwoordig, dat een opsomming van alle voorbeelden maar zou afleiden van het schadelijke gevolgen ervan.

Leuren, lunchen en dineren

De echt grove voorbeelden kwamen ze vooral tegen bij hun allereerste financieringsronde. Dan zijn het vaak informal investors die je moet winnen voor je plannen. Wijnings: ‘Je wilt niet weten met hoeveel kerels ik heb moeten lunchen en dineren om met mijn plan te leuren. Dan had ik een hele avond geïnvesteerd en haakten ze alsnog af. Dat hoeft nu gelukkig niet meer.’

Maar ook bij investeerders waarvan je professionaliteit verwacht, word je als vrouw nog steeds anders benaderd. Zit je met je co-founder aan tafel, richten ze zich uitsluitend op hem. Of word je continu geïnterrumpeerd. Bij Wijnings beginnen ze soms over haar 5 kinderen, en hoe ze dat moederschap combineert met haar startup. En Schneyder was hoogzwanger toen ze haar eerste tonnen ophaalde – dan weet je het wel.

Dan ben ik maar even de secretaresse, als een Japanse klant daar van uitgaat

Ego opzij zetten

‘Ach, ik heb zó veel gesprekken gehad die niet op het juiste niveau werden gevoerd,’ zegt Schneyder. ‘Of niet met de juiste mensen: bij een investeerder wil ik meteen met een partner in gesprek zijn. Te vaak werd ik dan afgescheept met een medewerker die niet over de uiteindelijke investeringsbeslissing gaat. Dat houdt de boel op.’

‘Maar op het moment dat je geld nodig hebt, moet je je ego niet in de weg laten staan. Het gaat om de continuïteit van je bedrijf, om de tientallen mensen voor wie hun broodwinning op het spel staat. Soms moet je dan maar dingen pikken. Dan ben ik maar even de secretaresse, als een Japanse klant daar van uitgaat.’

‘Mannelijke investeerders vinden het denk ik lastiger te beoordelen of een vrouwelijke ondernemer succesvol gaat worden. En natuurlijk: mijn stijl van communiceren is ongetwijfeld anders dan die van een mannelijk founder, dat moet ik aannemen.  Maar het gaat er bij diversiteit om: hoezeer doe je moeite om elkaar goed te begrijpen?’

De multiples bij een door vrouwen geleide SaaS-bedrijven zijn standaard lager dan bij bedrijven die door mannen worden gedreven, is mijn vermoeden

Goede leider of hysterica

Wijnings: ‘Als het gaat over de business, moet je als startup altijd je verhaal op orde hebben. Daarin zit geen onderscheid tussen mannen of vrouwen. En ik kan toevallig heel goed pitchen, een investeerder echt bij zijn kraag vatten en het verhaal intrekken.’

‘Maar zeker in de beginfase kijkt een investeerder heel nadrukkelijk naar het team achter een bedrijf. Hoe sterk is bijvoorbeeld het leiderschap? En dan heb ik de pech dat de bekende white male chauvinist pig anders aankijkt tegen wat een goede leider maakt. Die vindt iemand die op hemzelf lijkt eerder een sterke leider. Je kent het cliché wel: een boze vrouw is hysterisch, een boze man is een daadkrachtige leider.’

Lagere multiples voor vrouwen

Schneyder heeft sterk het gevoel dat vooroordelen ook ten koste gaan van de waardering. ‘De multiples bij een door vrouwen geleide SaaS-bedrijven zijn standaard lager dan bij bedrijven die door mannen worden gedreven. Dat is mijn vermoeden, maar je zou het eens moeten onderzoeken door de term sheets die female led startups krijgen te leggen naast die van andere startups.’

Tja, je kunt als individuele ondernemer die bias niet in je eentje de wereld uit krijgen. De belangrijkste strategie van beide founders: wees selectief in de venture capital-maatschappij waarmee je in zee gaat.

De standaard vc heeft vooral in Nederland nog steeds een honderd procent mannelijk investment team

Selecteer vc op diversiteit

‘Selecteer ik vooraf vc’s op diversiteit of policies daaromtrent? Honderd procent,’ zegt Schneyder. ‘Vanaf dag 1 hebben we Swipeguide samen ook ingericht op diversiteit: we maken een product dat over de hele wereld op de fabrieksvloer gebruikt moet worden. Als je inclusieve technologie wilt bouwen, moet je eigen team net zo divers zijn als je gebruikers. En bovendien is al voldoende bewezen dat diverse teams een 25 procent hogere return on investment opleveren.’

Beperkt die selectie ‘aan de poort’ je keuze? Zeker, zegt Schneyder. ‘De standaard vc heeft vooral in Nederland nog steeds een honderd procent mannelijk investment team. Dan moet je dus eerder naar het buitenland kijken. In de VS zijn ze al een stuk verder wat diversiteit betreft, en in Nederland heb je natuurlijk inclusieve investeerders als Borski Fund en CapitalT.’

Voor die laatste heeft Swipeguide dan ook heel bewust gekozen als co-investor, naast het Europese Speedinvest en de Amerikanen van Plug & Play. Dat waren de nieuwkomers als aandeelhouder, naast BrumBucks en Newion.

Fundright beloofde meer diversiteit

CapitalT, opgericht door Janneke Niessen en Eva de Mol, maakte in Nederland school als investeerder die diversiteit vooropstelt. Borski Fund, geleid door Laura Rooseboom en Simone Brummelhuis, zet zelfs 100 procent in op vrouwelijke founders. En zeker, het initiatief Fundright, waarin Nederlandse vc’s plechtig beloofden meer aandacht te geven aan diversiteit – ook in hun eigen teams – was 2,5 jaar geleden welkom.

De oprichters van Swipeguide en Blanco waren beiden bij de oprichting aanwezig. Maar allebei lijken ze nog niet erg onder de indruk van wat er is bereikt. Een statement, enkele bijeenkomsten, en sinds eind vorig jaar is er een keurmerk van het Britse Diversity VC, waarvoor de aangesloten geldschieters hun organisatie kunnen laten doorlichten.

Atomico leidend in diversiteit

Wijnings: ‘Mwoah, dat keurmerk bestaat al jaren, maar ik ben er niet erg onder de indruk van wat de vc’s daadwerkelijk hebben veranderd. Wat wel een mooi voorbeeld is: Atomico. Die hebben een diversity statement op hun website staan om je vingers bij af te likken, daar gaat je hart echt sneller van kloppen. Die mag elke vc wat mij betreft copy paste zelf gaan toepassen.’

Diversity statement Atomico

Atomico finds and invests in the best and most ambitious founders from a diverse set of demographics, backgrounds, and experiences in order to maximise fund performance.

Atomico actively supports portfolio companies to be leaders in building diverse teams and inclusive cultures.

Atomico engages and supports underrepresented individuals, organisations and relevant investors in the European technology community, focused particularly on discovering the best underrepresented founder talent and supporting them to reach Series A stage, where Atomico can invest directly.