Bij supermarkten werkt het normaal zo dat er grote inkoopcombinaties zijn waar een of meerdere supermarktgroepen hun spullen inkopen. De supermarkt koopt de spullen in, neemt dus een financieel risico. De grote merken willen allemaal zo hoog mogelijk in de schappen liggen, de supermarkt wil een zo hoog mogelijke marge realiseren.
Het is een spel waarin alles in het teken is komen te staan van het bereiken van een zo groot mogelijke schaal. Hoe groter je volume als supermarkt, hoe beter je onderhandelingspositie. Het is er supermarkten dus alles aan gelegen om zo veel mogelijk filialen te hebben.
Inkoopmodel
Ondernemer Bolle heeft met Marqt een alternatief model ontwikkeld. Er wordt slechts een klein deel van de voorraad werkelijk ingekocht. Bolle: “We hebben 5 mensen die de inkoop en logistiek van bijna 4000 producten bewaken.” De winkels van Marqt fungeren als een soort overdekte marktplaats. Producenten bedingen dus geen schapruimte, maar krijgen een passende presentatievorm in de winkel.
De ondernemer hoeft zo zelf niet het inkooprisico te lopen. Hij gaat met veelal lokale producenten samenwerkingsverbanden aan. Zo werkt hij voor de visafdeling bijvoorbeeld samen met het Amsterdamse Puur Vis of voor de zuivel werkt het samen met Weerribben Zuivel, een boerderij dat door een echtpaar in Overijssel wordt gerund. “We willen onze winkels als vers en duurzaam positioneren.”
Met zijn duurzame positionering richt hij zich op een premium segment in de supermarktbranche. Het gaat doorgaans om mensen die wonen in de Randstad, hoger onderwijs hebben gevolgd en bewuster boodschappen willen doen. Voor hen maakt dan dus minder uit dat een doos eieren ergens tien cent goedkoper is. “Ze zijn op zoek naar een andere shopervaring.”
De ondernemer wil de komende jaren het aantal winkels verdubbelen, om vervolgens de formule te kunnen uitrollen. Strook dat wel met zijn organisatiemodel? Volgens Bolle kan dat wel degelijk, alleen komt er meer maatwerk aan te pas.”We kijken per productgroep steeds naar de schaalbaarheid ervan en passen onze logistieke strategie daarop aan.”
Schaal bereiken
Hij noemt het voorbeeld van een boer die grote velden heeft waarop aardappelen worden verbouwd.”Voor hem is het makkelijk om op grotere schaal te produceren, of hij nu voor één Marqt-vestiging of voor tien moet produceren, het heeft dan geen wezenlijke impact op zijn productiewijze.” In andere productgroepen moet hij bij het openen van nieuwe winkels steeds op zoek naar nieuwe partners. “We willen de kaasboer waarmee we werken niet dwingen om opeens een kaasfabriek te worden. Bij groei in het aantal winkels gaan we dan op zoek naar een extra kaasboer die hetzelfde DNA als Marqt heeft.”
Bolle heeft de afgelopen vier jaar ook een aantal veranderingen doorgevoerd, die het bereiken van schaal moeten faciliteren. Eerst leverde iedere producent zelf de winkels aan. Dat resulteerde in soms wel 80 leveringen per week per winkel. “Dat was erg inefficiënt.” Hij heeft nu een centrale plek waar de leveringen worden gedaan. Elektrische bestelwagens leveren de spullen van daar weer uit aan de winkels. “Ook hebben we geïnvesteerd in een it-systeem waarbij de producenten direct de voorraden vanuit het veld in gaten kunnen houden.” Door die verbeteringen en de groei in volume zegt hij de prijzen naar beneden gebracht te hebben. “We zijn gemiddeld dertig procent goedkoper dan toen we startten.”
