Ooit was het online landschap overzichtelijk: zocht je naar een soort digitale markt, oftewel een marktplaats, dan had je voor ieder land één site. In de Verenigde Staten was er Craigslist, in het Verenigd Koninkrijk Gumtree en in Nederland Marktplaats. Al deze platforms bestaan nog, maar ze krijgen de laatste jaren wel concurrentie van jongere groeibedrijven. Catawiki liet zien dat je online prima een veiling kunt houden, Ticketswap verzamelde de vraag en aanbod van concerttickets en online platforms als Peerby en Barqo toonden aan dat consumenten niet per se alles hoeven te bezitten. De deeleconomie was geboren, met bedrijven als Swapfiets en SnappCar als bekende Nederlandse equivalenten.
De laatste ontwikkeling in de wereld der marktplaatsen is er een van verdere diversificatie. Marktplaats lijkt daarmee wat op de Nederlandse Partij voor de Arbeid. Deze politieke partij wist in het verleden alle soorten linkse kiezers aan zich te binden, hoog- en laagopgeleid en van de progressieve grotestadsmensen tot de arbeiders in Oost-Groningen. Anno 2021 is de PvdA weggevaagd, mede omdat iedere voormalige vleugel zijn eigen partij lijkt te hebben. Zo ontstond er, grof geschetst, een dierenpartij (PvdD), een moslimpartij (Denk), een diversiteitspartij (BIJ1), een groene partij (GL), een Europa-partij (Volt), een ouderenpartij (50Plus) en een arbeiderspartij (SP). Je zou zoiets gerust disruptie in de politiek kunnen noemen.
Terug naar Marktplaats, want, zoals gezegd, de paralellen met de PvdA zijn snel getrokken. Was Marktplaats vroeger de plek waar je naartoe moest om tweedehandsgoederen van een particulier te kopen, tegenwoordig lijkt iedere subcategorie zijn eigen marktplaats-equivalent te hebben. Het bedrijf Vinted wist onlangs nog de prestigieuze LOEY-award te winnen met zijn marktplaats voor tweedehands kleding. Maar het gaat nog veel verder: er zijn nu zelfs marktplaatsen voor designers en, jawel, paarden. MT/Sprout selecteert de vijf startups die Marktplaats anno 2021 het meeste uitdagen.
1. Whoppah
Het in 2019 opgerichte Whoppah is een online marktplaats voor tweedehands designmeubels en kunst. Het bedrijf is opgericht door dertigers Thomas Bunnik en Evelien Remmelts. In 2020 sloot het tv-koppel Winston en Renate Gerschtanowitz zich als investeerder aan bij Whoppah. Afgelopen jaar stond het bedrijf in onze longlist voor de Startup van het Jaar. Bunnik legde toen zijn hogere doel uit: ‘Wij willen mensen stimuleren om tweedehands te kopen in plaats van nieuw. Ook in het hogere segment. (…) Waarom nieuw kopen? Wij zijn verantwoordelijk voor onze planeet en daar moeten we véél duurzamer mee omgaan. Nu meer dan ooit.’
Whoppah wil de grootste designmarktplaats van Europa worden. Voorlopig gaat het de goede kant op met de startup. Onlangs meldden wij nog dat Whoppah zijn omzet in de eerste helft van dit jaar met 200 procent zag toenemen. De gewenste hockeystickcurve is daarmee duidelijk te zien in de omzetcijfers. Bunnik denkt voor 2021 een jaaromzet van zo’n 6 miljoen euro te kunnen aantikken met Whoppah.
2. Horsify
Een marktplaats voor paarden. We zeiden het al eerder, maar het bestáát. Sterker nog, startup Horsify was onlangs nog Startup van de Week op MT/Sprout. Via Horsify kunnen liefhebbers een les-, lease- of bruikleenpaard vinden. Wij omschreven het platform dan ook al als het ‘SnappCar’ voor viervoeters. Op een manege rijd je vaak op verschillende paarden, maar sommige mensen vinden het prettiger om een band op te bouwen met een paard’, zei Horsify-oprichter Alexandra van der Lelij indertijd. ‘Aan de aanbodkant bedienen we bijvoorbeeld eigenaren die lesgeven, en die nog een verzorger zoeken. Of fokkers die een paard hebben gefokt, maar daar niet op rijden.’
Van der Lelij richtte Horsify afgelopen jaar op en is inmiddels actief in zowel Nederland als België. Medio dit jaar stonden er zo’n driehonderd paarden op haar platform. Hoeveel dat er momenteel zijn, is niet bekend. De ondernemer ziet Horsify zelf als een alternatief op de Wilde Westen-taferelen, die je op Marktplaats en ook Facebook aantreft. ‘Daar weet je eigenlijk niet met wie je in contact komt. Het is een rommelige ervaring, met berichten die soms niet aankomen en ruiters die toch niet serieus blijken te zijn.’
3. BikeFlip
Swapfiets bewees de afgelopen jaren dat het leasen (of huren) van een fiets een succesvol businessmodel is. BikeFlip omschreven wij eerder als de Swapfiets voor kinderfietsen. Deze startup biedt ouders een abonnement aan op tweedehands kinderfietsen. In plaats van telkens een nieuwe fiets te hoeven kopen als een kind weer iets is gegroeid, kunnen ouders via BikeFlip een nieuwe huurfiets krijgen. Zo hoef je als ouder dus niet telkens Marktplaats af te speuren voor betaalbare kinderfietsen.
BikeFlip werd in 2019 opgericht door studenten Doora Millenaar, Casparis Beyer, Karlien de Boer, Gwen Aartsma en Sacha van Wetten. Beyer en Aartsma stonden het jaar erop in onze 25 onder de 25-lijst. Er zijn wel wat personele schommelingen geweest. Op Beyer na zijn alle oprichters inmiddels aan de slag gegaan voor andere bedrijven, veelal als consultant. Beyer wordt tegenwoordig bijgestaan door ondernemer Paul Remie, een socialmediamanager en een team in een sociale werkplaats.
4. The Next Closet
Wie op Marktplaats zoekt naar designerkleding vindt allemaal advertenties van The Next Closet. Dit online platform voor tweedehands designerkleding werd in 2013 opgericht door ondernemers Lieke Pijpers en Thalita van Ogtrop. Door gebruikers online hun tweedehands kwaliteitskleding aan elkaar te laten verkopen, willen de ondernemers een statement maken tegen de fast fashion-praktijken. Ook designerkleding wordt doorgaans op een weinig duurzame en sociale manier vervaardigd, dus dan kun je beter tweedehands kopen, beredeneren de ondernemers. Toch dagen zij met hun platform ook Marktplaats uit, dat op alweer een productcategorie niet langer het patent heeft.
Het gaat The Next Closet voor de wind. Afgelopen maand nog haalde het bedrijf bij investeerders 3 miljoen euro aan groeigeld op. Eerder zamelde het bedrijf al ruim 2 miljoen euro in. Het helpt de ondernemers bij hun doel om impact te maken in de kledingindustrie. Zoals Pijpers het ooit tegen MT/Sprout formuleerde: ‘Tweedehandskleding moet mainstream worden.’
5. Creative Fabrica
Een marktplaats, maar dan uitsluitend voor grafisch ontwerpers en doe-het-zelf-creatieven. Dat is Creative Fabrica. Het bedrijf laat gebruikers fonts en illustraties downloaden, om er bijvoorbeeld kussenslopen mee te versieren of stickers mee te maken. Het hetbedrijf werd in 2016 opgericht door Roemie Hillenaar en Anca Stefan. Het duo had indertijd een ontwerpstudio en merkte dat het niet eenvoudig is om goede ontwerpen voor projecten te vinden. Het bedrijf haalde in 2019 een half miljoen en dit jaar zelfs 7 miljoen dollar op.
Dollar, ja, want Creative Fabrica boekt zijn grootste successen in de Verenigde Staten. Liefst 60 procent van de gebruikers komt er vandaan. Dat komt deels doordat we in Nederland minder groot wonen, denkt Hillenaar: ‘Stel: je maakt een groot houten bord met een quote erop, dan heb je ruimte nodig. Woon je in een appartement van 50 vierkante meter, dan ga je zoiets minder snel doen.’ Ook wijst hij op culturele verschillen: ‘De makers movement, het zelf maken van dingen, zit heel erg in de Amerikaanse cultuur. Op universiteiten heb je bijvoorbeeld bake sales, dan bak je zelf bijvoorbeeld koekjes.’
