Arko:”De gedachte is even simpel als doeltreffend: een van de meest motiverende manieren om een geïnspireerd team van toppers aan je bedrijf te binden is een aandelenplan. Het geeft meer betrokkenheid en kan een enorme boost geven aan de teamspirit. Het is zeker voor snelgroeiende ondernemers eigenlijk nooit echt duur, want aandelen uitgeven gaat niet ten koste van de kaspositie. Als het bedrijf hard groeit kan 10 procent personeelsaandelen natuurlijk wel veel waard zijn. Maar de overgebleven 90 procent is nog veel meer waard! En had je die waarde ooit kunnen bereiken zónder die gemotiveerde medeondernemers in je bedrijf? Let wel op: je moet dit als ondernemer goed regelen…
Dit artikel komt uit Sprout Magazine.
Abonnement?In een van mijn eerste bedrijven beloofden we al in een heel vroeg stadium een kleine groep collega’s elk een percentage aandelen, omdat ze ons op een cruciaal moment hadden gesteund. Omdat we onervaren waren – ik was pas 26 – en het bedrijf zo turbulent groeide dat we permanent in de financiële gevarenzone opereerden, hadden we noch de tijd, de kennis of de middelen om deze personeelsparticipatie deugdelijk te regelen.”
Regel op tijd je personeelsaandelen
Toen we de onderneming ruim drie jaar later verkochten, hadden we de personeelsaandelen nog steeds niet geregeld. De waarde van de onderneming was echter behoorlijk groot geworden. We waren inmiddels met drie compagnons. De derde man was er later bij gekomen en voelde zich niet verplicht om onze belofte na te komen, dus vonden mijn businesspartner en ik dat we samen de verplichting dan maar moesten nakomen. Zo gezegd zo gedaan. Na de verkoop van de onderneming, besloten we onze collega’s hun deel toe te kennen naar rato van het bedrag wat wij verdiend hadden, ter waarde van het bedrag dat hun belang op dat moment waard zou zijn geweest. Het idee was goed, maar de uitwerking was minder goed.
We waren nog wel zo verstandig om een expert in te huren. Deze partner in een middelgroot, erkend accountantskantoor zou een brief voor ons opstellen waarin wij onze ex-collega’s trots een cashbedrag van enkele tonnen per persoon boden. Dat hadden we echter niet van tevoren met hen overlegd en ze waren al in de veronderstelling dat we onze belofte waren vergeten. Dus toen ‘ineens’ alsnog die brief kwam die hen een flink geldbedrag beloofde, vonden enkele van hen dat op een of andere manier verdacht. Ze veronderstelden dus dat het bedrag hoger had moeten zijn en vochten het aan met een advocaat.
Problemen met de fiscus
Tot overmaat van ramp bleek de partner van ons accountantskantoor de zaak niet goed te hebben ingeschat, zodat de fiscus onze aanbieding als een netto uitbetaling beschouwde, die gebruteerd zou moeten worden bij ons oude bedrijf. Daar landde dus al gauw een aanslag van enkele miljoenen op de mat, waar wij aansprakelijk voor waren….
Ik was inmiddels tienduizenden euro’s accountant- en advocatenkosten armer toen de belastingdienst de claim bij ons oude bedrijf introk en uiteindelijk de ex-collega’s jaren later het bedrag accepteerden. Mijn compagnon is inmiddels overleden, zodat zijn deel van het geld niet aan iedereen meer is uitbetaald. De sfeer tussen mij en enkele van de collega’s is nooit meer helemaal goed gekomen. Dat had allemaal voorkomen kunnen worden als we meteen de daad bij het woord hadden gevoegd en de participatie vanaf het eerste moment goed hadden geregeld.
Ik geloof nog steeds dat een personeelsaandelenplan een bind- en motivatiemiddel van formaat is. In latere bedrijven hebben we het dan ook beter geregeld. Bijvoorbeeld met een ‘stichting administratiekantoor’ dat maximaal 10 procent van de aandelen beheerde, die in certificaten konden worden uitgereikt. Daar betaalde ieder een nominaal bedrag voor. Aandelen weggeven is fiscaal namelijk niet slim. Maar bovendien voelen mensen zich veel meer mede-eigenaar als ze daadwerkelijk voor hun aandelen betalen. Een andere manier om dat te doen is via personeelsopties.
“Wie niet kan delen kan ook niet vermenigvuldigen” leerde ik ooit. Maar zorg wel dat je het vanaf dag 1 verdomd goed regelt. Dat scheelt een hoop ellende.
Arko van Brakel is serieondernemen en chief inspiration officer bij de Baak
