Technisch talent mag dan dun gezaaid zijn, toch is er genoeg dat maakbedrijven kunnen doen om zichzelf als werkgever op de kaart te zetten.
‘Werkgever vreest tekort technisch personeel.’ ‘Groot tekort technische MBO’ers.’ ‘Tekort aan technici op arbeidsmarkt.’ Wie de koppen in dag-, week- en vakbladen erop naslaat, krijgt een indruk van de enorme war on talent die momenteel woedt op de arbeidsmarkt voor technisch personeel. Zeker nu de vergrijzing zich steeds nadrukkelijker laat gelden en steeds minder jongeren kiezen voor een technische opleiding, dreigt het schreeuwende tekort aan vaklui in de nabije toekomst alleen maar groter te worden. Onderzoeksbureau SEO concludeerde 3 jaar geleden al dat het verschil tussen vraag en aanbod op de technische arbeidsmarkt tot 2018 zou oplopen tot naar schatting 33.000 arbeidskrachten.
Veel maakbedrijven hebben grote moeite om talent binnen te halen; vooral op MBO-niveau blijft het aantal afgestudeerden achter bij de grote vraag. Tegelijkertijd verlaten veel jongeren gedesillusioneerd de sector omdat hun wensen en behoeften niet overeenkomen met het aanbod vanuit het bedrijfsleven. Dat constateert althans onderzoeker Stephan Corporaal, lector HRM & Smart Industry aan Saxion Hogescholen. Hij onderzocht de voorkeuren en behoeften van meer dan 2.500 jonge technici. Wat verwachten ze van hun werk? Wat willen ze wel en vooral ook niet? En: hoe kan een werkgever zich onderscheiden op de krappe arbeidsmarkt? Corporaal geeft 6 aanbevelingen voor maakbedrijven. Wat kunnen ze doen om technisch talent binnen te halen?
#1. Investeer in afwisselende ontwikkeltrajecten en training on the job
‘De afgelopen jaren hebben veel bedrijven geïnvesteerd in het Nieuwe Werken. Daarin ligt de nadruk op resultaten en output, met daaraan gekoppeld meer zelfsturing en vrijheid voor de werknemer om zijn werk naar eigen inzicht in te vullen. Wat is nu echter het geval: veel jongeren zitten daar helemaal niet op te wachten. Ze hechten juist veel waarde aan duidelijkheid en structuur, in de vorm van specifieke opdrachten, regelmatige feedback en intensieve coaching. Andere veelgehoorde opmerking: het werk is niet afwisselend genoeg. Zeker in de eerste 5 jaar van hun carrière ervaren veel technici hun functie als statisch. Liever krijgen ze de kans om in wisselende teamverbanden te werken aan veel verschillende, uitdagende projecten, al dan niet onder de hoede van een vaste, ervaren mentor. Zo kunnen ze beter ontdekken waar hun hart precies ligt en in welke richting ze zich willen ontwikkelen. Ook de klassieke, incidentele cursus of training heeft afgedaan. Liever doorlopen werknemers een geïntegreerd, op maat gemaakt ontwikkeltraject on the job, waarin er ook aandacht is voor bijvoorbeeld communicatieve en bedrijfskundige vaardigheden.’
#2. Werk meer samen met het onderwijs
‘De samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven kan nog veel intensiever als het aan jonge technici ligt. Veelgehoorde klacht: op het moment dat de opleiding is afgerond staan de bedrijven met tientallen tegelijk aan de schoolpoorten te hengelen naar personeel, terwijl ze in de jaren daarvóór nauwelijks zichtbaar zijn. Natuurlijk verzorgen veel bedrijven gastlessen op een ROC of hogeschool en zijn ze vaak aanwezig op carrièrebeurzen. Maar van jongeren mag die betrokkenheid een stuk verder gaan: het techniekonderwijs is in hun ogen vaak nogal gedateerd, het sluit niet goed aan op de steeds sneller veranderende praktijk. Juist bedrijven zouden een rol kunnen spelen bij het meer binnen de schoolmuren brengen van de praktijk: door het onderwijs meer te ‘adopteren’ en sámen met de ROC’s en hogescholen lesprogramma’s te ontwikkelen.’
#3. Maak gebruik van bestaande samenwerkingsverbanden
‘Op steeds meer plekken in Nederland wordt al goed en structureel samengewerkt tussen onderwijs en bedrijfsleven, vaak in regionaal ingestoken techniekplatforms. Het expertisecentrum TechYourFuture, waar ik zelf aan verbonden ben, is daar een goed voorbeeld van. In Oost-Nederland verbinden we actief onderwijsinstellingen en ondernemingen aan elkaar en zetten we onderwijsprojecten op om meer jongeren te interesseren voor een loopbaan in de techniek. Voor bedrijven kan het interessant zijn om zich actief aan zo’n platform te verbinden.’
#4. Investeer in je bestaande personeel
‘Het is al bijna een cliché aan het worden, maar de ontwikkelingen op het gebied van smart industry gaan écht razendsnel. Waar klanten voorheen een standaardproduct uit de catalogus konden kiezen, groeien de mogelijkheden voor maat- en precisiewerk dankzij de digitalisering enorm. Dat vraagt om andere competenties van werknemers: niet alleen moeten ze leren omgaan met de nieuwe techniek, hun rol zal ook veranderen. Er is minder behoefte aan de klassieke nerd; steeds vaker zullen techneuten overleggen met de eindklant over diens specifieke wensen. Dat vraagt om communicatieve en commerciële skills – juist zaken waarmee de gemiddelde technisch geschoolde vakman vaak moeite heeft. Het advies derhalve aan bedrijven: investeer in je middenkader en stimuleer MBO’ers om hun bedrijfskundige, communicatieve en commerciële vaardigheden verder te ontwikkelen. Voor werkgevers de beste manier om zichzelf te verzekeren van goed personeel in een wereld die steeds verder digitaliseert.’
#5. Maak werk van je arbeidsmarktcommunicatie
‘Klassieke wervingsteksten in personeelsadvertenties, vol clichébegrippen als ‘zelfstandigheid’, ‘flexibiliteit’ en ‘uitdagend’: de gemiddelde jonge werkzoekende voelt zich er niet door aangesproken. Als bedrijf is het belangrijk om op te vallen binnen de enorme hoeveelheid advertenties en aanbiedingen die over jonge werkzoekenden worden uitgestort. Maak van meet af aan duidelijk wat een starter concreet kan verwachten en wat er bijvoorbeeld aan coaching en begeleiding voorhanden is.’
#6. Investeer in de fysieke werplek
‘Tot slot een andere opvallende, vooral onder MBO’ers gehoorde ‘klacht’: de fysieke werkomgeving van het gemiddelde maakbedrijf spreekt hen niet aan. Te donkere, ouderwets ingerichte en slecht geventileerde ruimtes: het zijn doodzondes in de ogen van sommige jongeren, die het interpreteren als desinteresse en een gebrek aan respect. Het advies: investeer in een moderne, inspirerende werkomgeving. Het lijkt misschien overdone, maar in de strijd om talent kan het nét het verschil maken.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier Made in NL. Bij MT vinden we dat Nederland trotser mag zijn op zijn maakbedrijven. Met Made in NL wil MT de kennisdeling binnen én over de sector bevorderen en maakbedrijven een podium bieden. Opdat we terecht trots zijn op de hidden champions van de maakindustrie. In deze missie wordt MT vergezeld door de volgende partners: Centraal Beheer Achmea, MBCF, NIBC, Salesforce en TNO.
Meer Made in NL?
-
'Fieldlabs dragen bij aan concurrende maakindustrie'
-
Durf als maakbedrijf heldere financiële keuzes te maken
-
Tesla: 'Wij zijn geen autobedrijf, we zijn een energiebedrijf'
-
‘Ecosystemen als Solliance worden steeds belangrijker’
- Wat betekent de lage olieprijs voor de maakindustrie?
