Beter en slimmer innoveren: daarom draait het tijdens het Made in NL-event, op 17 mei in Roermond. Roboticaspecialist en spreker Martin van der Have doet uit de doeken hoe robots ons werk veranderen.
De robots komen eraan, zo valt van alle kanten te beluisteren. Sterker nog: in sommige sectoren zijn ze er al een jaar of 40, schetst Sales & Marketingmanager Martin van der Have van robotleverancier ABB. ‘Vooral de automotive-industrie loopt al sinds de jaren '70 voorop met de inzet van robots. En ook de elektronicabranche, de metaalverwerkende industrie en de food & beverage-branche zetten robots al op grote schaal in.’
Plug and play
Maar ook in andere sectoren groeien de toepassingsmogelijkheden, constateert Van der Have. ‘In de ‘fabriek van de toekomst’ zullen robots gaan zorgen voor tal van veranderingen die lange tijd buiten bereik lagen. Neem one piece production, de productie van minimale series tot slechts één stuk. Het programmeren van een robot kost nu nog onevenredig veel tijd en expertise. Vergelijk het met een printer voor thuisgebruik: moest je vroeger allerlei toeren uithalen om zo’n apparaat aan de gang te krijgen – van het omzetten van dipswitches tot het installeren van de juiste driver –, tegenwoordig is het een kwestie van plug and play.
De industriële robot van nu lijkt nog heel erg op die printer van toen: het kost veel specifieke kennis en programmeerwerk om hem goed zijn werk te laten doen.’ Toch gaan we volgens Van der Have steeds meer naar die plug and play-situatie toe. ‘Sommige bedrijven experimenteren er al lustig mee. Zo maakt systeemintegrator Kranendonk uit Tiel gebruik van robots voor het aan elkaar lassen van scheepsbodems. Ontwerptekeningen worden vanuit de AutoCAD-software razendsnel – binnen enkele seconden – geconverteerd naar een programma dat de robots aanstuurt. ‘Ouderwets’ programmeerwerk komt er straks niet meer aan te pas, terwijl dat nu nog vaak uren of zelfs dagen in beslag neemt.’
Inherent veilig
Tegelijkertijd zal de mens een belangrijke factor blijven in die fabriek van de toekomst, voorziet Van der Have. ‘Mensen werken van oudsher goed samen, en ook twee robots kun je prima samen taken laten uitvoeren. De directe samenwerking tussen mens en robot is nu nog een ander verhaal; omwille van de veiligheid staan robots noodgedwongen in een veiligheidskooi. Niet voor niets: met ladingen tot honderden kilo’s en snelheden tot 4 meter per seconde, vormen robots een potentieel gevaar voor collega’s van vlees en bloed.
Om te bewijzen hoe dat anders kan, introduceerde ABB een tijdje terug YuMi: een robot die, dankzij een lage snelheid en een beperkte handelingscapaciteit, veilig is in de directe samenwerking met de mens. YuMi valt automatisch stil zodra je er tegenaan stoot, en zijn armen zijn uitgerust met stootkussentjes die de impact van een onverhoopte botsing minimaliseren.’ YuMi is daarmee een eerste stap in de richting van mensvriendelijke, inherent veilige robots, stelt Van der Have. ‘En dat is mooi, want juist de combinatie van mens en robot is veelbelovend: robots doen het monotone, zwaardere werk, mensen nemen alle taken op zich die niet zo gemakkelijk te automatiseren zijn.’
Meer mens
Ook in andere opzichten zullen robots steeds meer deel gaan uitmaken van hun omgeving, voorspelt Van der Have. ‘De combinatie van het Internet of Things en big data opent allerlei mogelijkheden, onder meer op het gebied van onderhoud. Preventief onderhoud – dat standaard één keer in de zoveel tijd plaatsvindt, nodig of niet – wordt vervangen door condition based maintenance. Straks geeft een robot zélf aan wanneer hij toe is aan een onderhoudsbeurt.’
Ook gaan robots volgens Van der Have steeds meer op mensen lijken. ‘Robots zijn sterk in het verwerken van producten die er altijd precies hetzelfde uitzien. Niet voor niets ontdekte de automotive-industrie al lang geleden de voordelen van robotisering; elke auto is gelijk. Maar in bijvoorbeeld de fruitverwerkende industrie, waar elk product een afwijkende vorm heeft, ligt dat een stuk lastiger. Toch zie je dat de sensortechnologie steeds beter wordt: robots zijn steeds beter in staat om te voelen en te zien. Ook dit soort niet-vormvaste producten zal daarmee steeds meer een ‘prooi’ worden voor robotmedewerkers.’
Banenmachine
Robots gaan steeds meer op mensen lijken en zullen veel taken gaan overnemen. Toch is Van der Have niet per se pessimistisch over de werkgelegenheid in een straks grotendeels geautomatiseerde wereld. ‘Robots creëren banen, daar ben ik van overtuigd. Kijk maar naar een ondernemer als Wim van de Leegte: die zette bij VDL NedCar 1.200 robots neer en hielp daarmee 3.000 mensen aan het werk. In landen als Duitsland en Japan ligt de robotdichtheid nu nog een stuk hoger. Op zich is dat niet verwonderlijk: dat zijn landen met een grote automotive-industrie. Toch begint ook de Nederlandse maakindustrie nu ook, in navolging van ondernemers als Van der Leegte, langzaam in te zien dat robots veel kunnen opleveren.’
Greenpoint
Tegelijkertijd bespeurt Van der Have ook nog veel drempelvrees. ‘Dat de overheid nog maar mondjesmaat geld vrijmaakt om robotisering te stimuleren, helpt uiteraard niet mee. Het initiatief zal dus, nog meer dan nu al het geval is, uit het bedrijfsleven zelf moeten komen. Maakbedrijven wil ik sowieso adviseren om niet te lang te wachten met experimenten en het heft te zelf in handen te nemen. Wie medio jaren '90 als een van de eerste mobiele bellers stond te telefoneren bij een Greenpoint, had toen niet kunnen bedenken dat we binnen 15 jaar de eerste geavanceerde smartphone zouden verwelkomen. Met industriële robots zal het net zo snel gaan, vermoed ik. Ga er dus vooral mee aan de slag en voorkom dat je achteroploopt.’
Dit artikel is onderdeel van het dossier Made in NL. Bij MT vinden we dat Nederland trotser mag zijn op zijn maakbedrijven. Met Made in NL wil MT de kennisdeling binnen én over de sector bevorderen en maakbedrijven een podium bieden. Opdat we terecht trots zijn op de hidden champions van de maakindustrie. In deze missie wordt MT vergezeld door de volgende partners: Centraal Beheer Achmea, MBCF, NIBC, Salesforce en TNO.
Meer Made in NL?
-
'We zijn voorzichtiger geworden met het delen van kennis'
-
Octrooien: bezint eer ge begint
-
'Een levertijd van 2 weken is mogelijk'
-
5 tips om een bancaire financiering af te sluiten
- 'Industriële ontwerpers moeten anders leren denken'
