Nederlandse bedrijven en zelfstandige ondernemers in het Midden-Oosten
‘In het verleden zagen wij vooral de grote bedrijven hierheen komen; Philips, Air-France KLM, en baggeraar Van Oord’, signaleert Giovanni Angiolini (foto), die al 10 jaar woont en werkt in Dubai. ‘Maar er vindt een grote verschuiving plaats. We zien steeds meer Nederlandse middelgrote bedrijven en zelfstandig ondernemers die hier zaken komen doen.’
Piloten
Angiolini is geboren in Italië en opgegroeid in Nederland. In Dubai is hij nu voorzitter van de Netherlands Business Council (NBC), een vereniging van Nederlandse ondernemers, die ongeveer 140 individuele leden telt en 30 bedrijfslidmaatschappen (6 afgevaardigden per organisatie). ‘We zien onder de nieuwe leden bijvoorbeeld ondernemers uit de mediasector, de werving- en selectie en de hotelbranche.
We hebben in Nederland hoog aangeschreven hotelscholen. Die mensen kunnen hier aan de slag voor een goed salaris, ze zitten in de zon en betalen geen belasting.’ Hij wijst ook op de instroom van piloten uit Nederland die voorheen voor Martinair of Ryanair werkten en nu in dienst treden bij Emirates.
Afvalverwerking
Ook Agentschap NL, dat namens de Nederlandse overheid bedrijven adviseert over internationaal zakendoen, ziet de activiteiten van ondernemers in het Midden-Oosten verbreden. Het agentschap noemt afvalverwerking in de Arabische Emiraten, gezondheidszorg in Abu Dhabi en projecten voor duurzame energiewinning, onderwijs en infrastructuur in Saudi Arabië als voorbeelden van kansrijke sectoren voor Nederlandse bedrijven.
Adviseur internationaal Abader Mansour legt uit dat zeker in de landen die minder afhankelijk willen worden van oliedollars veel mogelijkheden liggen in de dienstensector.
Expats uit 170 landen
Meestal wordt met de term ‘het Midden-Oosten’ gedoeld op de landen in Zuidwest-Azië en delen van Noord-Afrika. De Golfstaten zijn ‘kleine’ Arabische landen in het Midden-Oosten die grenzen aan de Perzische Golf. Als kern van de Golfstaten worden landen genoemd als: Bahrein, Koeweit, Qatar en de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). Samen met Oman en Saudi-Arabië vormen zij de Samenwerkingsraad van Arabische Staten in de Golf.
De VAE omvat zeven emiraten:
- Abu Dhabi,
- Dubai,
- Sharjah,
- Ajman,
- Umm Al Qaywayn,
- Ras al-Khaimah en
- Fujairah.
Volgens Angiolini biedt het ondernemersklimaat in het Midden-Oosten goede kansen voor Nederlandse bedrijven. ‘Die kans wordt ondernemers in West-Europa en Nederland naar mijn mening door regeldruk ontnomen. Daar wil iedereen zich met jou als ondernemer bemoeien en dat is zo irritant.’
Hij ziet bijvoorbeeld Dubai, waar 75 procent van de inwoners expat is (met 170 verschillende nationaliteiten) als plek waar bedrijven nog serieus worden genomen. ‘Hier word je niet beperkt door wet- en regelgeving en iedereen is hier om zaken te doen.
Dat is echt een heel ander ondernemersklimaat dan in Nederland. Begrijp me niet verkeerd, Nederland heeft werknemers goed beschermd en biedt uitstekende sociale voorzieningen, maar met de huidige regeldruk jagen ze ondernemers het land uit.’
Vrije handelszone
Angiolini noemt als groot voordeel voor dienstverleners dat Dubai een aantal vrije handelszones heeft ingericht. In die zogenoemde freezones zijn nauwelijks handelsbelemmeringen zoals invoerrechten, winstbelastingen en bureaucratische verplichtingen. Pas als fysieke producten de lokale markt opgaan, moet 5 procent invoerbelasting worden betaald.
Adverteren op de boardingpas
De voorzitter van de ondernemersvereniging heeft zijn eigen bedrijf, giO media gevestigd in de freezone voor mediabedrijven. Van daaruit verkoopt hij advertentiecampagnes via de mediakanalen van luchtvaartmaatschappijen. De reclameboodschap komt voorbij in tijdschriften, via video-entertainmentsystemen en op de (digitale) boardingpas.
‘Natuurlijk heeft minimale regelgeving en nauwelijks bemoeienis van de staat ook zijn weerkanten’, zegt hij. ‘In hoeverre ben je beschermd? Krijg je wel op tijd betaald? Is de overeenkomst rechtsgeldig? Er zijn gelukkig goede advocatenkantoren en lokale partners bereid om je daar uitgebreid bij te helpen en te adviseren. En ook de NBC in Dubai en Noordelijke Emiraten en de Benelux Council in Abu Dhabi zijn er om Nederlandse ondernemers te steunen en informeren.’
Expo 2020
‘Naast de voordelen van de freezone en het zakenklimaat biedt de organisatie van de wereldtentoonstelling in 2020 een belangrijke kans voor Nederlandse ondernemers in het Midden-Oosten’, verzekert Angiolini. In november 2013 krijgt Dubai hoogstwaarschijnlijk de organisatie van de Expo 2020 toegewezen. Minister van Buitenlandse Zaken, Frans Timmermans, steunt de kandidatuur van Dubai. Dat zei hij al tijdens zijn bezoek aan de Verenigde Arabische Emiraten in september 2013.
Het evenement dat naar verwachting meer bezoekers trekt dan de Olympische Spelen of het WK-voetbal biedt volgens de minister volop kansen voor de BV Nederland. Volgens Angiolini moeten de kansen naast bouwprojecten en infrastructuur ook gezocht worden in entertainment en hoteldiensten voor bezoekers, werving & selectie en ‘groene projecten’. Ook het nieuw aan te leggen vliegveld van Dubai biedt volgens hem kansen voor Nederlandse ondernemers.
Snel herstel
Ondanks de kansen die er liggen, is ook de crisis niet aan het Midden-Oosten voorbijgegaan. Toch slaan de berichten volgens Angiolini door en wordt de somberheid te eenzijdig belicht. ‘Natuurlijk, de gevolgen zijn zichtbaar. Je ziet hier bijvoorbeeld dat buitenlandse investeerders zich hebben teruggetrokken vanwege de recessie op de thuismarkt. Maar Dubai herstelt snel. Er wordt nu bijvoorbeeld meer geïnvesteerd door bedrijven uit de regio. Veel geldstromen lopen via Abu Dhabi.’