Ontwikkel je leiderschap. Superslapen. Durf het verschil te maken. Sales vanuit je hart. Zomaar een paar titels uit de bestsellerlijst van Managementboek.
Elke maand verschijnen tientallen boeken van organisatieadviseurs. Waar je vroeger een advertentie plaatste om je diensten te verkopen, schrijf je tegenwoordig blijkbaar een boek.
Het zijn meestal geen boeken met diepgaande analyses of jarenlang onderzoek. De gedachtegang is simplistisch of juist onnavolgbaar. Het taalgebruik varieert van ‘de bedoeling’, ‘lerende organisaties, ‘agile’ tot ‘disruptive’. Klinkt modern en deskundig. Hoeveel van dat soort boeken ik ook tot me neem, ik blijf steeds achter met hetzelfde gevoel: alsof ik naar de McDonalds ben geweest. Het lijkt een soort junkfood voor de geest.
Advies
Ik heb ook de indruk dat er weliswaar veel managementboeken verschijnen, maar deze zelden worden gelezen. Ik ben niet de enige. Bestsellerauteur Jos Burgers verbaasde zich in een interview in MT erover dat mensen liever duizend euro aan een seminar van hem uitgeven dan twee tientjes voor zijn boek betalen waar precies hetzelfde in staat. Vanwaar dan de alsmaar groeiende behoefte om boeken te blijven produceren?
In Nederland houden we van advies. Het zou wel eens het land ter wereld kunnen zijn met het hoogste aantal adviseurs. Wat zegt dat over ons? Willen we zo graag leren? Of vooral zenden? Anderen vertellen wat ze moeten doen? Zijn we inderdaad nog steeds een land van koopmannen en dominees? Ik denk dat sommige problemen zelfs worden verzonnen om daar dan weer een oplossing voor te bieden. Zijn adviseurs zo slim of zijn wij gewoon dom?
Wiens probleem is dit?
Psychiater en filosoof Damiaan Denys pleitte voor meer onderzoek om het onderzoek. Niet om iets te verkopen, maar omdat je iets wilt weten, begrijpen, uitpluizen. Een vak onder de knie krijgen door duizenden uren door het stof te gaan. Bloed, zweet en tranen en dan alleen een glimp van houvast of begrip van de materie. Dat kost tijd en aandacht waar we steeds minder van lijken te hebben.
Adviseurs stellen volgens mij te weinig vragen als ‘waarom moet dit boek geschreven worden?’, ‘welke behoefte wordt hiermee vervuld?’ En: ‘Wiens probleem is dit eigenlijk?’
Kritiek is niet altijd makkelijk te verteren. Daar moet je langer op kauwen. Auteur en trainer Tica Peeman van VIS trainingen zei laatst: ‘het lijkt wel alsof juist wij adviseurs niet goed tegen kritiek kunnen.’
Marketing is niet hetzelfde als informatie. We hebben iets te verkopen, maar wat heeft werkelijk waarde? ‘Stop putting a dollar sign on everything on this planet’, zei wijlen Bill Hicks. De Amerikaanse komediant hekelde marketing waarbij we alles in doelgroepen indelen en overal een business opportunity in zien. Informatie is geld waard, maar kwaliteit heeft juist geen prijskaartje.
Door de stormvloed aan boeken heb ik als lezer het gevoel dat ik achterblijf, trends over het hoofd zie, de trein mis. Terwijl ik me beter kan afvragen waarom ik in die trein wil zitten en waar die trein dan precies naartoe gaat. We maken zaken onnodig ingewikkeld en tegelijkertijd slaan we van alles plat. Een leider word je niet door een boek te lezen. Daar bestaat geen handleiding voor. Er is geen succesrecept. Je leert door vallen en opstaan.
In plaats van zenden kunnen we ook luisteren of onszelf in twijfel trekken. Dat scheelt een heleboel tijd en papier.
