“Zorg eerst maar voor je plichten, dan komen je rechten vanzelf wel”, zo luidde het eenvoudige maar doeltreffende carrièreadvies van mijn vader. En misschien is dit advies wel relevanter dan ooit. Juist in deze tijd, waarin vakmensen schaars zijn, de verwachtingen van consumenten torenhoog zijn en loyaliteit geen automatisme meer is, blijkt de gemiddelde klant paradoxaal genoeg heel tevreden te zijn als je gewoon doet wat je zegt en zegt wat je doet.
Dat lijkt haaks te staan op het perfectionistische maakbaarheidsideaal dat in onze samenleving lijkt te zijn geslopen. Het lijkt wel alsof iedereen meent recht te hebben op succes, voorspoed, gezondheid en dus ook op loyale klanten. Maar de werkelijkheid is een stuk minder rooskleurig.
In onze social media-samenleving lijkt het bijna een verplichting te zijn om voorspoed te kennen
Je kunt door het maken van de juiste keuzes je kans op voorspoed en succes vergroten en je kunt natuurlijk je kans op een goede gezondheid groter maken door gezond te leven, veel te bewegen, en de juiste dingen te eten. Maar garanties zijn er niet. In onze social media-samenleving lijkt het bijna een verplichting te zijn om voorspoed te kennen. En dit succes bij voorkeur zelf op inspirerende wijze te creëren. Maar de harde werkelijkheid is dat we maar zeer weinig aspecten van het leven écht in de hand hebben.
Talenten
De enige zaken die we werkelijk in de hand hebben zijn onze eigen keuzes, onze gedachten, de woorden die we kiezen, de manier waarop we die uitspreken, de mensen die we om ons heen verzamelen en hoe we met hen omgaan. Zelfs je talenten heb je niet helemaal zelf in de hand. Ik heb bijvoorbeeld geen talent voor balsporten en ook geen talent om een zeer gestructureerde manager te zijn. Dus als ik ambities in die richting heb zal ik er waarschijnlijk niet succesvol in worden en ik zou mogelijk zelfs doodongelukkig worden.
Maar ik heb wel andere talenten. En ik kan ervoor kiezen besluiten te nemen waarmee ik die talenten goed ontwikkel, zodat ik mijn kans op succes, plezier en voorspoed vergroot.
Reageren
We hebben ook de wereld niet in de hand. We hebben niet in de hand of er een natuurramp gebeurt, of wie er in het Witte Huis wordt gekozen, we hebben ook niet in de hand wat er op de financiële markten gebeurt en we hebben al helemaal niet in de hand wat andere mensen, zelfs in onze directe omgeving denken of doen.
We hebben alleen ons eigen gedrag in de hand. En met dit gedrag kunnen we uiterst adequaat reageren op de wereld om ons heen. We hebben de trends misschien niet in de hand, maar we kunnen wel ons gedrag aanpassen aan de ontwikkelingen om ons heen. En dat kan tot fantastische resultaten leiden.
Soms lijkt het alsof heel succesvolle bedrijven en heel succesvolle mensen de wereld naar hun hand zetten. Maar niets is minder waar. De meest succesvolle mensen en meest succesvolle bedrijven zijn beter in staat dan anderen om te reageren op die wereld om ons heen. Ze zijn in staat hun eigen aanwezige talenten maximaal te benutten door met de juiste keuze van woorden, acties, besluiten en inzet van kennis en kwaliteiten slim te reageren op wat de wereld nodig heeft.
Toegevoegde waarde
En dat brengt mij terug bij het advies van mijn vader. Want die heel succesvolle, adequate, slim op de samenleving inspelende bedrijven zijn in staat om precies die toegevoegde waarde te bieden die nodig is, door simpelweg hun werk goed te doen. Of in mijn vaders woorden: hun plicht te doen.
Heb je dan recht op succes? Nee. Ik weet zelfs niet of dat recht wel echt bestond in mijn vaders tijd. Maar hij had wel gelijk dat zijn plichtsbesef, noem het arbeidsethos zelden onopgemerkt of zonder resultaat bleef. Succes betekent dus concreet dat je met jouw talenten van toegevoegde waarde bent, het juiste doet. Voor je klanten, voor je team.
Deze bedrijven weten dat ze iedere dag hun stinkende best moeten doen om van betekenis te zijn
Want hoe inspirerend bedrijven als Coolblue, Apple, Netflix of pak’m beet, jouw lokale fietsenmaker ook zijn, het begint er altijd mee dat ze weten dat ze iedere dag hun stinkende best moeten doen om van betekenis te zijn.
Wendbaarheid
Het logische antwoord op ingewikkelde uitdagingen lijkt tegenwoordig vaak te liggen in het creëren van meer wendbaarheid, in het afschaffen van overbodige processen en overbodige managers om “agile” te worden. En dat is nodig. Begrijp me niet verkeerd. Maar de slagroom op de taart verdien je pas als je weerbaar wordt. Als je beseft dat je elke dag je stinkende best moet doen om super alert, met jouw talenten en die in je omgeving, simpelweg je plicht te doen. En niet op te geven als het even tegenzit. Niet bij de pakken neer te zitten als je een keer faalt, maar het gewoon opnieuw probeert.
Succes en voorspoed zijn namelijk geen rechten en al helemaal geen automatisme. Zeker niet in de paradigmashift waarin we nu leven. Alle inspirerende nieuwe strategische mogelijkheden ten spijt, begint succes met het doen van je plicht. Voor jezelf en naar anderen toe. En daar is niets mis mee. Want voelt succes niet veel lekkerder als je er samen gewoon keihard je best voor hebt gedaan?
