Discussiëren over vaccineren is als knuffelen met een eikenhouten eettafel tussen jou en de ander in: onmogelijk dat je dichtbij elkaar komt. Dat is voor mij helemaal nieuw. Net zoals de vraag: hoe houden we het straks veilig en leuk voor iederéén in ons bedrijf?
Laat ik dichtbij huis beginnen. Bij mij in de tuin is een hovenier aan het werk. Superaardige man, kundig, weet van aanpakken. En … niet gevaccineerd. Ik heb hem gevraagd een mondkapje te dragen als hij bij ons binnenkomt. Vindt hij prima. Voor de rest hebben we het er niet teveel over, en gaan we gewoon door.
Dat lijkt inmiddels een uitzondering. Ik hoor verhalen over arbeidsconflicten, verbroken vriendschappen en zelfs hele families die uit elkaar vallen, vanwege het V-woord.
Driesecondentest
Waar zijn we met zijn allen in terechtgekomen? Die vraag stel ik mezelf regelmatig. Ik heb nog nooit in mijn leven een onderwerp gehad waar mensen zó voor of tegen zijn als vaccinatie. Wees eerlijk: je weet binnen drie seconden of de ander er net zo in zit als jij.
En als je er niet hetzelfde in zit, weet je ook dat je het niet meer eens gaat worden. Dat je eigenlijk nog voor het gesprek begonnen is, al in je loopgraaf zit. Ik ben dol op discussiëren, ben altijd nieuwsgierig naar andere meningen, en vind het stiekem leuk als gesprekken ongemakkelijk worden. Maar dit onderwerp is te lastig. Er valt bijna niet over te spreken.
Onbeschermd rondlopen
En dan hebben we het nog niet over de gevolgen in de praktijk. Ook in ons bedrijf. Om even wat context te schetsen: we zijn met iets meer dan 550 medewerkers. En we hebben er als directie vanaf het begin geen misverstand over laten bestaan: wij zijn vóór vaccineren. Dat is de enige weg uit deze crisis.
Inmiddels hebben we een anonieme enquête gedaan onder onze medewerkers. Uitkomst: 90 procent van onze medewerkers is volledig gevaccineerd. Relatief gezien echt hartstikke goed, het landelijk gemiddelde ligt nu rond de 80 procent. Maar het betekent ook dat krap zestig mensen ongevaccineerd en dus onbeschermd rondlopen.
Regel het zelf
Dat levert allerlei dilemma’s op. De juridische kant laat ik hier even buiten beschouwing, net zoals vragen over het overheidsbeleid. Daar kunnen we van alles van vinden, maar veranderen kunnen we het niet (ik ben van het stoïcisme, lees vooral het boek Lives of the stoics van Ryan Holiday hierover). Onze vragen gaan over ons bedrijf, en meer specifiek over onze cultuur.
Kijk, wij zijn een bedrijf met sterke kernwaarden: vertrouwen, familie, gek en doen. Daardoor kunnen we toe met maar één bedrijfsregel: ‘handel met gezond verstand in het belang van AFAS’. Declaraties, werktijdsfactor, thuiswerken of niet: onze collega’s regelen het allemaal zelf. Daar komt geen toestemming van een manager aan te pas. Het gaat gewoon vanzelf helemaal goed.
Eeuwig thuiswerken
Bij vaccinatie ligt dat ineens anders. De zestig mensen die niet gevaccineerd zijn, lopen een risico om echt ziek te worden. Dat op zich is al vervelend genoeg. Daar komt bij dat ze anderen kunnen besmetten. En dat doet weer iets met het gevoel van de mensen die wél gevaccineerd zijn. Concreet: sommigen van hen blijven nu thuis, omdat ze het onveilig vinden om op kantoor te werken met mensen die niet gevaccineerd zijn. Het is een complexe kwestie, bedoel ik maar. We kunnen (en willen) niet eeuwig thuis blijven werken, of anderhalve meter afstand houden.
Maar wat dan wél? En hoe zorgen we ervoor dat we het een beetje leuk en luchtig houden met elkaar? Want tussen jou en mij – ik ben he-le-maal klaar met alle meningen en de zwaarte die als een natte winterjas over dit onderwerp hangt. Aan de eikenhouten tafel De oplossing? Die heb ik dus ook nog even niet.
De oplossing moeten we samen maken. Aan die eettafel, voorlopig even op veilige afstand, wat de regels ook zijn. We hebben het dan niet over waarom iemand wel of niet geprikt is (loopgravenalarm!) maar over: hoe gaan we dit samen fixen? Hoe gaan we zorgen dat we veilig en met lol met elkaar kunnen werken? Dáár kunnen we het wél prima over hebben met elkaar.
