Sven Agten, auteur op MT/Sprout

Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

eldwijd werden er in 2016 95 miljoen auto’s verkocht, waarvan slechts 1% elektrische of hybride auto’s. Toch was datzelfde jaar een recordjaar voor de verkoop van elektrische voertuigen, vooral dankzij China. Volgens een rapport van het International Energy Agency (IEA) werden er toen wereldwijd meer dan 750.000 EV’s verkocht, waavan 350.000, oftewel meer dan 40% in China. Dat is twee maal zoveel als in de Verenigde Staten. Van de 2 miljoen elektrische voertuigen die er wereldwijd op de markt zijn, rijden er 650.000 in China rond, wat ook al een record is en meer dan elk ander land ter wereld. Daarnaast telt China ook 200 miljoen elektrische tweewielers (die niet tot de cijfers van het IEA behoren), drie tot vier miljoen lagesnelheids EV’s, en meer dan 300.000 elektrische bussen. En ondanks dat slechts 1,5% van de voertuigen op de Chinese straten elektrisch zijn, groeit de markt voor elektrische auto’s jaarlijks met 50%. Beschermde markt China is ook de grootste producent van elektrische voertuigen. De markt is er nog altijd beschermend met als gevolg dat slechts 7% van verkochte EV’s van buitenlandse maak is, het overgrote deel door Tesla. 93% van die elektrische voertuigen worden dus lokaal geproduceerd door Chinese merken waar de gemiddelde westerling nog nooit van gehoord heeft. BYD (Build Your Dream) is waarschijnlijk het bekendste. BYD is niet alleen het bedrijf waarin Warren Buffett geïnvesteerd heeft, het is ook de grootste EV-producent ter wereld. Een ander bedrijf is de GAC Group (Guangzhou Automobile Group) die dit jaar gestart is met de bouw van een nieuwe EV-fabriek die 700 miljoen Amerikaanse dollar kost, en 200.000 elektrische auto’s per jaar kan produceren. En Tesla’s Elon Musk is dit jaar al een aantal keer in China geweest om gesprekken aan te knopen voor de bouw van een fabriek in China. Dat is voor Tesla immers de enige manier om de zware invoertaksen te vermijden, en op die manier een groter marktaandeel te verwerven in de groeiende Chinese markt. GAC Group is gestart met de bouw van een nieuwe fabriek die 200.000 elektrische auto’s per jaar kan produceren Het mag dus duidelijk zijn dat China de wereldleider is in productie en verkoop van elektrische voertuigen. Vraag is waarom? Een van de redenen is dat China geen andere keuze heeft. De vervuiling is een sociaal probleem geworden, dus de keuze voor EV is simpel. Met een snelgroeiende middenklasse kan China niet zomaar het voertuigenbezit beperken, dus kiest het ervoor om het pad te bewandelen van elektrische voertuigen, meteen een milieuvriendelijkere oplossing. Chinese bussen in Londen In China werden er vorig jaar 28 miljoen auto’s geproduceerd, een cijfer dat tegen 2020 zal oplopen naar 40 miljoen. China wil dat tegen 2020 11% van alle verkochte auto’s elektrisch is, wat goed is voor een totaal van 3 miljoen voertuigen jaarlijks. China ondersteunt daaarom ook agressief de verkoop van elektrische voertuigen. Niet alleen wordt de 10% aankooptax niet in rekening gebracht bij de aankoop van een elektrische auto, in de grote Chinese metropolen waar autobezit voor gewone modellen tot op zekere hoogte beperkt wordt, geldt dat niet voor elektrische auto’s. Dit jaar alleen al gaat China 100.000 nieuwe openbare oplaadfaciliteiten voor elektrische auto’s installeren, wat bijna het dubbele is van het huidige bestaande totaal van 150.000 oplaadpunten. Daarnaast is er ook de prijs. Alwaar Tesla zijn eigen goedkoop model op de markt wil bregen, slagen Chinese producenten er al geruime tijd in om relatief goedkope EV’s te produceren, en zeker niet altijd aan mindere kwaliteit. Nu al rijden er 200 BYD elektrische bussen rond in Londen. Een laatste reden die de verkoop van EV ondersteunt is de grote keuze in elektrische auto’s. Chinese consumenten kunnen kiezen tussen niet minder dan 75 verschillende modellen, en regelmatig komen er nieuwe modellen op de markt. Zo werden er in 2016 bijvoorbeeld 25 nieuwe modellen gelanceerd. Consumenten kunnen kiezen uit 75 verschillende modellen, en regelmatig komen er nieuwe bij Het mag dus duidelijk zijn dat EV en elektrische tweewielers veel meer doorgebroken zijn in China dan in de meeste andere delen van de wereld. Meer zelfs, in China is de keuze voor een elektrische tweewieler geen optie, maar simpelweg een voor de hand liggende keuze. Ze zijn immers niet duur en makkelijk verkrijgbaar. Gevolg is dat de Chinese straten er flink mee bevolkt zijn. Vraag blijft stijgen China begint dan ook meer en meer de globale EV-industrie vorm te geven. Het land ondersteunt al jaren de uitbouw van en groene sector die niet alleen werkgelegenheid creëert, maar ook de trend van de toekomst is. In tegenstelling tot westerse landen, zal voor vele Chinese burgers hun eerste aankoop een elektrische auto zijn, terwijl jongere generaties waarschijnlijk nooit een traditionele auto zullen bezitten. In de twintigste eeuw was de verbrandingsmoter de toonaangevende technologie in de autosector. Die sector was oorspronkelijk vooral gebouwd rond Amerikaanse consumenten die in een land woonden met veel ruimte, en een relatief lage bevolkingsdichtheid. Het is echter niet ondenkbaar dat de 21e eeuw de eeuw van de elektrische auto zal zijn. Blijvende urbanisering in China zal er toe leiden dat een derde van de 600 grootste steden ter wereld zich in China zullen bevinden. Die groep van Chinese consumenten leven in gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid en veel vervuiling, en prefereren meer en meer elektrische wagens. Precies om die redenen zal het vooral de Chinese consument zijn die de globale vraag naar elektrische auto’s de hoogte in stuwt.

Management

Waarom elektrische auto’s zo populair zijn in China

China heeft niet alleen het grootste aantal producenten van elektrische voertuigen (EV), maar biedt ook de wereldwijd de grootste markt...

author Sven Agten

$Er zijn nog altijd meer dan 130.000 staatsbedrijven in China. En hoewel privé-ondernemerschap nog maar sinds het begin van de jaren ’80 van de twintigste eeuw is toegelaten, zijn er nu al enorme privéconglomeraten die qua grootte en omzet niet moeten onderdoen voor westerse multinationals of Chinese staatsbedrijven. Het zijn vooral deze bedrijven die een steeds grotere concurrentie vormen voor westerse bedrijven. Niet met een lagere prijs of mindere kwaliteit: vele Chinese producten zijn niet meer goedkoop en zijn kwalitatief even goed als westerse. Huawei, Tencent, Alibaba en Xiaomi zijn allemaal privébedrijven die hun westerse concurrenten zoals Apple, Amazon, Visa… het vuur aan de schenen leggen en ze op vele vlakken voorbijgestoken zijn. Maar wat is nu het grote verschil tussen Chinese en westerse bedrijven, en wat kunnen we ervan leren? Net zoals overal ter wereld geldt dat ook in China ondernemerschap neerkomt op hard werken, veel ups en downs, en doorzettingsvermogen. Maar het grote verschil is dat in China alles uitvergroot wordt: #1. Ga uit van fikse concurrentie De Chinese markt telt meer dan een miljard consumenten. Dat is een grote taart waarvoor veel gegadigden zijn, die elk hun stukje willen. Gevolg is dat de concurrentie simpelweg enorm is. Vele westerse bedrijven kunnen zich niet voorstellen wat concurrentie werkelijk betekent in China. Omwille van de mindere social zekerheid is ondernemerschap ook één van de belangrijkste manieren om in China financiële zekerheid te creëren. Het resultaat is een ongenadige concurrentie waarbij ondernemers met veel vallen en opstaan geleerd hebben wat het betekent om succesvol te zijn. In sommige industrieën zijn er letterlijk duizenden concurrenten. Een Duitse marktleider in betonblokken vertelde me dat ze ervan uitgingen dat ze in China zo’n 2.500 concurrenten hebben. Chinese ondernemers zijn ook krijgers van vele oorlogen, niet alleen met westerse bedrijven, maar vooral ook met de eigen staatsbedrijven die vaak betere toegang hebben tot de markt dan privébedrijven. Bovendien krijgen ze nog altijd af te rekenen met de perceptie van Chinese consumenten dat hun producten minderwaardig zijn aan de westerse producten (wat zeker niet meer altijd waar is). Daardoor moeten Chinese bedrijven nog harder vechten om hun waarde te bewijzen. #2. Business komt eerst in China In China lopen en zaken en privé in elkaar over. In een land waar persoonlijke relaties en vertrouwen nog hoog op de agenda staan, is het belangrijk om die relaties ook te onderhouden. En aangezien China een echte eetcultuur heeft, gebeurt dat vaak in restaurants. Wanneer westerse managers na het werk naar huis gaan om de avond bij de familie door te brengen, gaan Chinese ondernemers in een restaurant zakenpartners en klanten ontmoeten om het netwerk op peil te houden of uit te breiden. Velen onder hen zijn ook langdurig van huis afwezig in het Chinese hinterland waar ze hun bedrijven en fabrieken hebben. Vrouw en kinderen wonen dan vaak in de grote steden waar de levensomstandigheden beter zijn. Het is niet uitzonderlijk dat ze hun kinderen en echtgenote maar één keer per maand zien. In China komt business altijd eerst. #3. De regels zijn flexibel Westerlingen zijn gewend aan vrij strikte regelgeving, dat ligt in China anders. Aangezien China nog maar veertig jaar een kapitalistisch systeem kent, waarbij in het prille begin amper regels bestonden en werkelijk alles nieuw was, moest iedereen zo wat zijn eigen weg zoeken in het zakenlandschap. Regels werden naar believen gecreëerd en aangepast. Een Chinese zakenpartner vertelde ooit dat Chinezen de regels niet breken, maar zo veel buigen als mogelijk is. Dat is inderdaad een accurate beschrijving van de heersende gewoontes en de pragmatische manier waarop met regels wordt omgegaan. Het is immers niet gemakkelijk om in een land zo divers als China 1,4 miljard mensen perfect alle regels te laten volgen. Hetzelfde geldt voor de zakenwereld: regels worden aangepast en flexibel geïnterpreteerd. #4. Snelheid ten koste van kwaliteit Omwille van de enorme concurrentie, moeten bedrijven zeer dicht bij de markt staan. In het extreem snel veranderende Chinese zakenlandschap moeten bedrijven zich dan ook telkens opnieuw uitvinden om de concurrentie voor te blijven. Bovendien krijgen ze af te rekenen met de lokale bureaucratie, onzekerheid (de overheid heeft nog altijd een sturende rol in de economie) en snel veranderende markttrends. Chinese ondernemers moeten daarom altijd een vinger aan de maatschappelijk pols houden en meteen reageren op nieuwe trends. Snel bijsturen en aanpassen waar mogelijk, is essentieel. Precies daarom lanceren Chinese bedrijven heel vlug producten en diensten op de markt. Gebruiksvriendelijkheid en kwaliteit lijden daar in eerste instantie onder, maar door van de markt te leren, volgt meestal heel snel een tweede generatie producten, zonder de kinderziekten. Dat gebeurt vaak in een fractie van de tijd die westerse bedrijven nodig hebben om hetzelfde resultaat te boeken. #5. Ga niet af op officiële statistieken Chinese bedrijven zijn gegroeid in een markt waar accurate data en informatie amper voorradig waren. En aangezien veel economische sectoren jaarlijks met 10-20 procent groeiden, was de bestaande informatie niet altijd 100 procent correct. Chinese bedrijven zijn dus gewend om hun informatie rechtstreeks uit de markt te halen. Bovendien moesten Chinese CEO’s in het verleden op zeer pragmatische wijze creatief omgaan met beperkte middelen. Dat alles heeft ertoe geleid dat analyse niet zo belangrijk is. Aangezien de bestaande data achterhaald waren, zat er vaak niets anders op dan zelf informatie te vergaren en door het landschap te toeren op zoek naar cementfabrieken. Vele waren immers gebouwd zonder enige vergunning en konden dan ook niet teruggevonden worden in de officiële statistieken. #6. Ga de uitdaging aan De grote meerderheid van de oudere Chinese ondernemers hebben nog enorme armoede gekend en hadden een zwaar leven toen ze jong waren. Allemaal herinneren ze zich nog goed wat het betekent om te moeten vechten voor dagelijks brood, en om hun families in leven te houden. Velen onder hen hebben de harde tijden van de Culturele Revolutie meegemaakt. Neem nu het voorbeeld van Wang Jianlin, de rijkste man van China en de topman van Wanda, China’s meest bekende vastgoedontwikkelaar. Hij is geboren in 1954 in streng communistische tijden. Hij heeft persoonlijke tegenslagen, hongersnood en grote politieke omwentelingen meegemaakt. Toch is hij erin geslaagd om zich op te werken tot wie hij nu is. Het mag duidelijk zijn dat zulke mensen geen uitdaging uit de weg gaan of vlug opgeven. Het zijn extreem geharde ondernemers die gewend zijn aan tegenslagen en harde tijden. Chinese bedrijven bezitten dus een aantal kwaliteiten waarnaar westerse bedrijven naarstig op zoek zijn. Chinese bedrijven zijn van nature vaak ‘lean’ en ‘agile’ waardoor ze in staat zijn om snel te groeien en de concurrentie met westerse bedrijven aan te gaan. Het mag duidelijk zijn de westerse wereld meer en meer concurrentie gaat ondervinden van Chinese bedrijven. Lees ook: Zakendoen met China: 'Richt je op de eindbaas'$