Op 6 juni stond filmmaker Jasper van den Elshout op een plein in Den Bosch te demonstreren tegen Thierry Baudet, die daar flyers uitdeelde. Van den Elshout riep het publiek op om die flyers bij het oud-papier te doen, toen hij door twee beveiligers van Baudets Forum voor Democratie hardhandig werd afgevoerd en tegen de grond werd gewerkt. Van den Elshout vindt dat zijn vrijheid van meningsuiting en lichamelijke integriteit ernstig zijn aangetast.
Het nieuws over het ingrijpen door de Baudet-beveiligers bereikte ook Pierre Karsten, de ondernemer die zijn vermogen verdiende met buitenreclame en als investeerder, en die kaartenbedrijf Boomerang groot maakte. Hij zette in 2016 een reuzenrad neer op de pier van Scheveningen en werkt nu samen met filmproducent Rick Engelkes aan een musical over Willem van Oranje.
Karsten, die zelf ook een verleden heeft als actievoerder, steekt een flink deel van zijn vermogen in Stichting Fuck Up, waarmee hij maatschappelijke misstanden aan de kaak wil stellen. Met die stichting financiert hij nu de civiele procedure van Van den Elshout tegen Forum voor Democratie. De partij wordt aangeklaagd wegens mishandeling en wederrechtelijke vrijheidsberoving. Tijd om te bellen met Karsten, om hem te vragen wat de ondernemer beweegt.
Hoe kwam het contact met Van den Elshout tot stand? Wie nam het initiatief?
‘Dat initiatief heb ik genomen. Ik was meteen geraakt en vreselijk verontwaardigd door het nieuws. Toen heb ik onmiddellijk een advocaat gebeld en gezegd “Hier wil ik wat mee, zoek die jongen op en maak een concept dagvaarding”. Ik heb tegen hem (Van den Elshout, red.) gezegd dat ik dit niet zomaar voorbij wil laten gaan. Los van zijn persoonlijke malheur, mag je dit soort zaken maatschappelijk gezien niet laten passeren.’
‘Een eenling als Jasper is niet in staat om zo’n zaak te voeren, zowel financieel als wat je er qua inhoudelijke kennis voor nodig hebt. Daar heeft de stichting wel de middelen voor, om ervoor te zorgen dat geweld toegepast door een politieke partij ongelofelijk hard wordt afgestraft.’
Wat was je indruk na het aanhoren van het verhaal van Van den Elshout?
‘Het was nog erger dan ik dacht. Er staat een man met een doosje die flyers wil verzamelen. Door de firma Baudet wordt de troefkaart gespeeld dat hij bedreigd werd. Jasper heeft vijf minuten daarvoor nog verbaal contact gehad met Baudet en gevraagd of hij nog oud papier had. Als er al gevaar en dreiging was geweest, zou er op dat moment ingegrepen moeten zijn. Ik vind het afkeurenswaardig dat Baudet bedreigd wordt, maar dat wordt nu gebruikt als excuus voor walgelijk gedrag, om toe te dekken ze een faux pas hebben gemaakt. Door een interview met Bauet bij tv-programma Beau (waar Baudet stelde dat er sprake was van uitlokking, red.) ben ik nog radicaler geworden.’
Voordat Karsten (foto rechts) ondernemer werd was hij lange tijd actief in ‘de maatschappelijke beweging’. ‘Ik deed dat toen al wel als een soort ondernemer, door het organiseren van demonstraties toen bijvoorbeeld de Poolse president Jaruzelski aan de macht kwam, en de democratische beweging om zeep hielp. Zo leerde ik hoe je met minimale middelen maximaal rendement kan halen’ 
Zijn eerste commerciële activiteit was een ‘tijdschriftenladder’, waarmee verschillende actiegroepen gezamenlijk konden adverteren. Karsten: ‘Dat werd door de commerciële uitgeverijen leuk gevonden, waardoor ik opeens geld ging verdienen.’ De ondernemer exploiteerde daarna reclamemasten langs snelwegen en begon samen met Olivier Wegloop (momenteel actief met van Kipster) met Boomerang, een maker van gesponsorde ansichtkaarten die zou uitgroeien tot een serieus mediabedrijf.
Zijn vermogen zet Karsten momenteel aan het werk bij twee startups: Sellable, dat ondernemers helpt die actief zijn op marktplaatsen, en CareXS, een medicijndispenser en digitaal platform waarmee thuiszorgbedrijven kunnen registreren welke medicijnen worden toegediend. In die bedrijven, waar Karsten ‘een flink aandeel, maar niet de meerderheid’ in nam, investeerde hij respectievelijk 1 en 10 miljoen euro.
De rest van zijn vermogen wil Karsten bijna volledig in Stichting Fuck Up stoppen. ‘Als ik overlijd heb ik toch niks meer nodig’, stelt de ondernemer.
Heeft de stichting al meer van dit soort zaken gefinancierd?
‘Tot nu toe hebben we vooral giften gedaan, waarbij we hebben geprobeerd om bepaalde maatschappelijke dossiers te juridiseren. Zoals dat er in Nederland 400.000 kinderen zijn die onder de armoedegrens moeten opgroeien. Of de sjoemelsoftware zoals (auto-importeur, red.) PON die gebruikt heeft. Daarbij werd geëist dat de staat boetes zou opleggen aan PON, maar dat is niet gelukt.’
‘De vraag is of je een proces kan aanspannen tegen de staat, om te zorgen dat de overheid haar zorgplicht nakomt. Een beetje naar analogie van de zaak-Urgenda (over het klimaat, red.). Maar het is niet eenvoudig om je maatschappelijke verontwaardiging in een juridische vorm te gieten, die ook in de rechtszaal hout snijdt. Er komt binnenkort een nieuwe zaak, maar dat is nog onder embargo. Wat ik kan zeggen is dat het gaat over de grootste diefstal van maatschappelijk geld in Nederland ooit.’
Je produceert samen met Rick Engelkes een musical over Willem van Oranje, die gaat over ‘een strijd voor vrijheid van geloof, onafhankelijkheid en tolerantie’. Zie je een raakvlak met de zaak tegen Forum van Democratie?
‘Het valt toevallig samen. Willem van Oranje stelde zijn leven in dienst van het ontstaan van het Nederland zoals we dat nu staatsrechtelijk kennen. Hij was zeer gemotiveerd om geloven bij elkaar te brengen, en vocht voor geloofsvrijheid. Je zou kunnen zeggen dat dat inspirerend is geweest voor mij. Het land was verdeeld, dat probeerde hij gedeeld te maken. In die fase zitten we nu weer. Hoe geef je het land een gedeelde toekomst?’
Politici zoals Baudet zorgen voor verdeeldheid, bedoel je?
‘De noodzaak van gedeeldheid wordt door partijen als die van Baudet absoluut onderuit geschoffeld. Het CPB heeft scenario’s geschetst, waaruit blijkt dat we met een grote niet-autochtone bevolking zullen moeten leven, als is het maar om primaire functies zoals de zorg in te stand te kunnen houden. Dat perspectief is weg wanneer je zoals Baudet tekeer gaat tegen Islamisering en het terug laten lopen van de immigratie. Immigratie is gewoon noodzakelijk. Maar dat is niet waarom ik de zaak tegen Baudet steun.’
Karsten is ervan overtuigd dat Van den Elshout de zaak tegen Baudet wint, en dat de demonstrant grote kans maakt op een schadevergoeding. Zo’n overwinning zal Van den Elshout volgens Karsten ook helpen bij een eventuele strafrechtelijke vervolging.
Forum voor Democratie ziet de zaak met vertrouwen tegemoet, liet de partij vrijdag weten aan de Volkskrant. De partij stelt dat er in Den Bosch een ‘zeer dreigende situatie ontstond waarop is geacteerd’. De zaak dient op 29 juli bij de rechtbank in Amsterdam.
Foto: Getty Images.
