Eva de Mol onderzoekt – en investeert in – startups en scaleups. Voor haar promotieonderzoek aan de VU Amsterdam en de Universiteit van Californië – Berkeley onderzocht zij de effecten van teamsamenstelling op de prestaties van een bedrijf, waarbij ook werd ingezoomd op de individuele ondernemer.
Op basis van de data van ruim duizend ondernemers (van startups tot scaleups met meer dan honderd medewerkers) onderzocht De Mol ook de factoren die bijdragen aan een burn-out. (Die studie was al in 2016 af, maar verscheen pas vorige maand in Google Scholar).
Voor traditionele werknemers met een burn-out geldt vaak dat zij weinig autonomie hebben, terwijl ondernemers eigenlijk heel vrij zijn. Wat voor andere factoren zijn er dan relevant?, vroeg De Mol zich af. “Het leek me leuk om ook eens te kijken naar de negatieve kanten van passie.”
Lopen ondernemers meer risico op een burn-out?
“Ik heb dat niet precies onderzocht. Maar interessant is dat we überhaupt heel weinig weten over burn-out bij ondernemers. Er is heel weinig structureel onderzoek naar gedaan. Maar wat je wel verwacht, is dat het een kwetsbare groep is. Ze zijn meer gepassioneerd, meer sociaal geïsoleerd en leven in onzekere omstandigheden. Daardoor zou je inderdaad verwachten dat ze meer risico lopen.”
In het onderzoek onderscheid je twee soorten ‘passie’, kun je dat toelichten?
“Met dit model laten we zien dat bepaalde vormen van passie niet positief zijn. Aan de ene kant is er sprake van ‘harmonieuze obsessie’, waarbij iemand gemotiveerd is voor zijn werk omdat dit hem of haar voldoening geeft, een goed gevoel en een belangrijk onderdeel is van hun identiteit.”
“De andere, negatieve vorm is ‘obsessieve passie’. Daarbij is het werk belangrijk vanwege status, geld of andere financiële beloningen. Ondernemers die heel gepassioneerd zijn over hun product of de impact daarvan op andere mensen zijn oprechter in hun passie dan mensen die ondernemen omdat ze anderen iets willen bewijzen.”
Wat was de belangrijkste uitkomst?
“Mensen met een harmonieuze obsessie kunnen zich beter concentreren en gaan makkelijker op in hun werk. Hoewel ze zichzelf soms totaal in beslag genomen voelen door hun werk, gunnen zij zichzelf ook meer vrije momenten en flexibiliteit. Ze hebben ook het gevoel dat hun ondernemerschap hen in staat stelt om veel verschillende, memorabele momenten te beleven. Deze harmonieus gepassioneerde ondernemers kunnen hun werk goed combineren met andere activiteiten in hun leven, zonder gevoelens van strijd of schuld te hebben wanneer ze niet met hun werk bezig zijn. Als gevolg daarvan hebben deze ondernemers een significant kleinere kans op een burn-out.”
“Mensen met obsessieve passie maken zich vaker zorgen hun sociale geaccepteerdheid, status, geld en andere aspecten die zij associëren met ondernemer zijn. Ze hebben meer te kampen met angsten, stoornissen, hebben minder aandacht op het werk, maken vaker team-breakups mee en zien bepaalde rollen in het werk over het hoofd. Ze worden ook vaak afgeleid door gedachten over de rollen en verantwoordelijkheden die ze verwaarlozen, zoals familie en gezondheid. Ze geven aan dat zij niet zonder hun werk kunnen, en dat zij een sterke drang voelen om 24 uur per dag aan hun bedrijf te werken. Ze voelen zich ook emotioneel afhankelijk van hun werk, kunnen een leven zonder werk lastig voorstellen en hebben het gevoel dat hun stemming afhangt van de vraag of ze kunnen werken.”
“Een andere belangrijke uitkomst is dat een fixed mindset het effect van obsessieve passie versterkt. Bij een fixed mindset denk je bijvoorbeeld dat dingen altijd zo blijven, of ‘ik moet heel hard werken om het zo te laten, want deze kans krijg ik nooit meer’.”
Wat verraste je het meest?
“Ik was vooral verbaasd over het hoge aantal mensen dat aangeeft gevoelens van burn-out te hebben. 25 procent van de onderzochte groep is gematigd burned out, en 3 procent compleet. Je zou misschien zeggen: je bent ondernemer, je hebt je keuzes zelf in de hand. Het algemene beeld van ondernemers is dat ze precies doen wat ze willen, maar er zijn ook andere drijfveren in het spel.”
Wat zou je ondernemers aanraden die een burn-out willen voorkomen?
Als je een ‘verkeerd’ gepassioneerd bent, is het veel moeilijker om hobbels te verwerken
“Denk heel goed na: waarom wil ik dit eigenlijk? En besef je dat de weg naar succes een lange is. Daar vergissen mensen zich soms in. Als je obsessief gepassioneerd bent, is het veel moeilijker om de hobbels die je tegenkomt als ondernemer te verwerken. Besef dat als je alleen maar gaat voor het doel – een exit of grote financiële beloning – het dan een hele lange weg is. Het is makkelijker als je dagelijkse werk je meer voldoening geeft.”
Lees ook:
Ondernemen met een burn-out
Wat kan ik doen als een van mijn medewerkers een burn-out heeft?
