Dat er tijdens de coronacrisis door reisbeperkingen een stuk minder gevlogen wordt in het bedrijfsleven, hebben we de afgelopen maanden allemaal kunnen merken. In sneltreinvaart werd videobellen gemeengoed en leerden bedrijven dat het elimineren van vliegreizen een besparing oplevert. Zestig grote Nederlandse bedrijven en organisaties maken het zelfs nog bonter: ook ná de coronacrisis willen zij structureel minder zakelijke vluchten blijven maken. Op die manier willen zij hun ecologische voetprint naar beneden bijstellen.
Bedrijven als PwC, Accenture, ABN Amro en zelfs de Schiphol Group brachten dat streven eind augustus in een gemeenschappelijke verklaring naar buiten via de website van stichting Natuur en Milieu. De bedrijven, die zich verenigen in het initiatief Anders Reizen, willen meer inzetten op videobellen en treinreizen. Mochten ze een reis voor de boeg hebben die langer is dan 700 kilometer, dan zullen ze vooral directe vluchten nemen.
Snelle groeiers
Wie kijkt naar de deelnemers van Anders Reizen ziet dat het vooral gevestigde bedrijven en organisaties betreft: Shell, Rabobank, KPN, dat soort namen. Als we een blik werpen op de top 10 snelst groeiende bedrijven van Nederland die de Erasmus-universiteit jaarlijks samenstelt, blijkt dat geen van deze concerns zich bij de ‘coalitie’ heeft aangesloten. Willen de snelste groeiers – onder meer Just Eat Takeaway, Picnic en Adyen – dan niet minder vliegen?
Sprout besluit de snelle groeiers allen te contacteren, om te leren hoe zij aankijken tegen hun vlieggedrag. Naast de zojuist genoemde bedrijven zijn dit Rituals, Dept Agency, YoungCapital, Workrate, Coolblue, NewCold en MediaMonks. Op Rituals en Workrate na willen alle bedrijven met ons praten. Geen van deze bedrijven stelt door Anders Reizen te zijn benaderd, maar of dat nodig is, is nog maar de vraag: de bedrijven die we spreken, geven aan vanwege klimaatredenen al geruime tijd kritisch te zijn op hun vlieggedrag.
Bij Picnic doen ze 95 procent van de zakelijke reizen met de trein
Voor sommigen is de vliegkwestie overigens minder relevant. Uitzender YoungCapital geeft bijvoorbeeld aan geen zakelijke vliegreizen te maken, omdat haar werkgebied volledig in Nederland ligt. Online supermarkt Picnic en e-commercebedrijf Coolblue opereren ook hoofdzakelijk in Nederland. Picnic is sinds kort ook in enkele Duitse steden actief, maar stelt dat ‘95 procent’ van de gemaakte zakelijke reizen per trein wordt afgelegd. Coolblue heeft naast haar Rotterdamse kantoor ook een grote dependence in België. Reizen naar het buurland worden echter hoofdzakelijk per trein afgelegd.
De trein lijkt bij de Nederlandse groeibedrijven dan ook een populair alternatief te zijn voor het vliegtuig en zelfs de auto. Het lijkt bovendien geen toeval te zijn dat dit type bedrijven zich relatief vaak in het centrum van steden vestigt. Je kunt er dan wel moeilijk parkeren, maar het gros van de medewerkers lijkt toch niet met de auto naar kantoor te komen. In het centrum van een stad zit je daarentegen wél dichtbij het treinstation, van waaruit je snel naar een andere wereldstad kunt reizen.
Adyen
Online betaalbedrijf Adyen is hiervan een goed voorbeeld: het bedrijf heeft zijn hoofdkantoor in het centrum van Amsterdam, op vijf minuten fietsen vanaf het Centraal Station. Reizen ze bij Adyen naar Berlijn, Parijs of Londen, dan is het gebruikelijk de trein te nemen, zo geeft een woordvoerder aan. Medewerkers krijgen dan een wifi-kaart mee, zodat ze in de trein door kunnen werken. De trein pakken bij een korte reis is er overigens niet verplicht. Medewerkers die zakelijk moeten reizen, kunnen deze reis via door Adyen zelf ontworpen software boeken. Via deze applicatie krijgen medewerkers onder meer te zien hoeveel tijd de reis bij verschillende aanbieders in beslag neemt. Een woordvoerder zegt dat het bedrijf momenteel een extra filter aan deze software toevoegt, die aangeeft welke optie het groenst is.
Adyen is bestempeld als klimaatneutraal bedrijf
Adyen heeft kantoren over de hele wereld, waardoor hooggeplaatste medewerkers van het concern er niet aan ontkomen zo nu en dan het vliegtuig te nemen. In zijn meest recente jaarverslag rapporteert het beursgenoteerde bedrijf voor het eerst uitvoerig over zijn CO2-voetafdruk. In totaal stootte het bedrijf afgelopen jaar 8080,97 ton CO2-emissies uit voor vliegreizen en andere activiteiten die niet in handen waren van Adyen. Denk hierbij aan hotelnachten, maar ook aan het energieverbruik van het datacenter.
Dit blijkt veel meer te zijn dan de 2940,38 ton CO-emissies die het bedrijf voor eigen of deels eigen activiteiten verbruikte. Doordat het bedrijf echter flink investeert in CO2-compensatieprojecten, werd Adyen afgelopen jaar door klimaatorganisatie South Pole bestempeld als ‘klimaatneutraal’ bedrijf.
MediaMonks
Die kant willen ze ook op bij marketingbedrijf MediaMonks, dat net als Adyen kantoren over de hele wereld heeft. Een woordvoerder geeft aan dat het bedrijf in 2024 ‘zero greenhouse gas emissions’ wil hebben. ‘Het reduceren en vergroenen van reizen is daar een onderdeel van.’ Door de coronacrisis ligt het zakelijk vliegverkeer bij MediaMonks op zijn gat, maar al voor de pandemie waren ze er bij MediaMonks mee bezig, stelt de woordvoerder: ‘Die bewustwording is steeds groter. Waar mogelijk, werd er al met de trein gereisd in plaats van gevlogen.’
MediaMonks wil vanaf 2024 nul uitstoot hebben
Ook na de coronacrisis willen ze bij MediaMonks minder vaak het vliegtuig blijven nemen, zegt de woordvoerder: ‘Met de pandemie en het thuiswerken als gevolg daarvan is gebleken dat er nog meer online en digitaal te doen is. Voor bepaalde sessies en ontmoetingen is het nog steeds echt nodig elkaar fysiek te zien, maar dat is wellicht maar 10 tot 20 procent. Reizen moet, en zal dus, veel minder moeten kunnen.’
Leren van de coronacrisis, dat lijkt tevens het adagium te zijn van techbedrijf NewCold, wanneer het gaat over het aantal vliegbewegingen van het concern. Voor de coronacrisis vlogen medewerkers van het bedrijf ‘veel naar onze projecten over de hele wereld’, zo geeft een woordvoerder aan. Door de wereldwijde pandemie zijn ze bij NewCold minder gaan vliegen. ‘Als het kan doen we meetings via online platforms’, zegt de woordvoerder. ‘De covid-19-situatie heeft het online vergaderen “normaler” gemaakt; deze trend zullen we zeker doorzetten. Hoe meer mensen op hun plaats kunnen blijven, des te beter.’
Dept
Bij Dept zeggen ze sinds de coronacrisis 95 procent minder vaak zakelijk te vliegen. Het bedrijf is actief in zowel Europa als de Verenigde Staten. Pre-corona vlogen ze vooral veel binnen Europa, van kantoor naar kantoor. Ze zouden best vaker de trein willen nemen, zegt COO Frank Schmid, maar veel treinverbindingen in Europa noemt hij ‘belabberd’. Van Amsterdam naar Berlijn kost het je bijvoorbeeld al snel zes uur, terwijl de internetverbinding in Duitsland weinig voorstelt. Werken in de trein wordt hierdoor een opgave. Naar Londen gaan ze bij Dept wel standaard met de trein, omdat ze meer te spreken zijn over de verbinding. ‘Met de trein reizen mag dan duurder zijn dan met het vliegtuig, het beperken van de CO2-uitstoot is voor ons ook een factor.’
Dit jaar, zo stelt het bedrijf, is diens Amerikaanse bedrijfsvoering ‘klimaatneutraal’ gemaakt. Dit zou het bedrijf hebben gedaan door efficiënter met energieverbruik om te gaan en CO2-uitstoot te compenseren. Wanneer medewerkers van het bedrijf zakelijke vliegreizen maken, compenseren zij hun uitstoot. Dit doet Dept door per vliegticket een donatie te doen aan compensatieprogramma’s van vliegmaatschappijen. Zij planten er dan bomen voor. Op dergelijke programma’s klinkt echter wel kritiek. Zo zouden er bij lange na niet voldoende bomen worden geplant voor het volledig compenseren van de CO2-uitstoot van iedere vliegreis.
Hoe het ook zij, Dept hoopt volgend jaar zijn Europese kantoren klimaatneutraal maken. Het bedrijf hoopt dan ook de – onder impactbedrijven felbegeerde – B Corp-status voor duurzaam, sociaal ondernemerschap te bemachtigen. Bij Dept verwachten ze ook na de coronacrisis minder vaak zakelijk te vliegen, maar soms ontkom je er niet aan. Vliegen ze wel, dan is het beleid bij Dept om altijd economy te reizen. ‘Eén plaats in de businessclass neemt namelijk evenveel ruimte in als zes normale plaatsen. Je CO2-uitstoot wordt er dus ook groter door.’
Just Eat Takeaway
Bij maaltijdbezorger Takeaway hebben ze recent het Amerikaanse Grubhub en het Britse Just Eat ingelijfd, waardoor het bedrijf van ondernemer Jitse Groen er onder meer een Londens kantoor bij heeft gekregen. Door de strenge quarantaineregels in het VK wordt veel communicatie bij Just Eat Takeaway – de nieuwe naam van het bedrijf – dezer dagen door middel van videobellen gedaan, geeft een woordvoerder aan. Helemaal nieuw was dat overigens niet voor het concern. Bij Just Eat Takeaway doen ze al sinds jaar en dag aan videobellen. Op die manier kunnen ze dagelijks stand-ups met medewerkers door heel Europa houden.
Is een vliegreis écht noodzakelijk?, willen ze bij Just Eat Takeaway weten
Al voor de coronacrisis had het bedrijf dan ook het beleid zo min mogelijk te vliegen, aldus de woordvoerder. Moet je als medewerker bijvoorbeeld naar Berlijn reizen en wil je hiervoor het vliegtuig pakken, dan moet je hiervoor goedkeuring vragen aan een leidinggevende. Is een vliegreis écht noodzakelijk?, wil zo iemand dan weten. Dit is en blijft het beleid bij Just Eat Takeaway, aldus de woordvoerder, die erop wijst dat het zowel milieu- als kostenvoordelen biedt. Precieze cijfers over de uitgestoten CO2 geeft het beursgenoteerde bedrijf niet in zijn meest recente jaarverslag.
De trein is ook bij Just Eat Takeaway een alternatief voor het vliegtuig, mits het gaat om relatief korte reizen. Alle medewerkers hebben een OV-jaarkaart, doorgaans eerste klas. Zowel binnen Nederland als naar Brussel of Berlijn stellen ze bij Just Eat Takeaway ‘hoofdzakelijk’ de trein te pakken. ‘Het was al iets wat we heel erg deden’, zegt de woordvoerder. ‘Ik denk niet dat de coronacrisis daar veel aan veranderd heeft.’
