Klagen over andere generaties is zo oud als de weg naar Rome. Maar in de werksfeer kan een generatiekloof verstikkend werken.
Aart Bontekoning pleit in zijn nieuwe boek Generaties! Werk in uitvoering voor wederzijds begrip.
Organisatiepsycholoog Bontekoning is, getuige de achterflap, de enige in de wereld die gepromoveerd is op het onderwerp generaties in organisaties. Met bijna twintig jaar praktijkervaring als organisatiepsycholoog en meer dan tien jaar wetenschappelijke ervaring geldt hij als de generatie-expert van Nederland.
Vier werkende generaties
GERECENSEERD:
Generaties! Werk in uitvoering
Aart Bontekoning
(Mediawerf, 153 blz.)
Bontekoning stelt dat er ongeveer elke 15 jaar een nieuwe generatie ontstaat. De Nederlandse werkende bevolking bestaat daarom op dit moment grofweg uit vier generaties. Dit zijn:
- De protestgeneratie (1940-1955)
- Generatie X (1955-1970)
- De pragmatische generatie (1970-1985)
- Generatie Y (1985-2000)
De sceptische lezer denkt natuurlijk meteen: dit is een willekeurige indeling, je kunt niet zomaar een cesuur aanbrengen in bijvoorbeeld 1955. Om duidelijk te maken dat het echt mogelijk en vooral zinvol is zo'n indeling te maken, neemt Bontekoning de generaties uitgebreid onder de loep. En inderdaad, hij weet redelijk helder te maken dat er een verschil is tussen mensen geboren in de protestgeneratie en generatie X.
Dat die verschillen er zijn is volgens Bontekoning helemaal niet erg. Sterker nog, de verschillen zijn noodzakelijk om organisaties – van bedrijven, politieke partijen en de overheid tot sportverenigingen – zichzelf te laten vernieuwen.
Boomers klikken met gen Y, maar niet met hun kinderen
Het wordt een probleem als de communicatie en het wederzijds begrip tussen generaties stagneert. Het meest sprekende voorbeeld dat Bontekoning signaleert is een mismatch tussen de protestgeneratie en 'hun kinderen', de pragmatische generatie. Sinds de jaren negentig is hij het als organisatiepsycholoog veelvuldig tegengekomen. Jongeren die zich, tegen hun wil, aanpassen aan de heersende gewoontes binnen organisaties en gedemotiveerd raken. Ouderen die zich ergeren aan die jongeren die de ruimte die ze geboden wordt niet grijpen.
Dit terwijl de babyboomers het juist opvallend goed kunnen vinden met generatie Y. Volgens Bontekoning is er zelfs sprake van een 'click'. "De senioren herkennen in generatie Y de onwil die ze in hun eigen juniorfase ook hadden om zich aan te passen aan de bestaande bedrijfsculturen. Met de toevoeging dat de X-ers en de pragmaten dat in hun ogen wel hebben gedaan. Y-junioren zijn het daarmee eens." De ouderen en de jongeren tegen de rest, zeg maar.
Alles door de generatiebril
Als expert heeft Bontekoning wel de neiging om alles door de generatiebril te bekijken. Als twee oudere collega's uit de stille generatie (1925-1940) verwikkeld zijn in een koude oorlog, is dat een voor die generatie typische manier van omgaan met meningsverschillen. En als in een groepje van mensen uit verschillende generaties de werkenergie wegloopt, komt dat door wederzijds onbegrip tussen generaties. Maar dat is natuurlijk een simplificatie van de werkelijkheid. Ook generatie Y'ers kunnen besluiten om een openlijk conflict uit de weg te gaan. En is de voornaamste bron van slecht samenwerken niet bijna altijd gelegen in botsende karakters?
Zo gaat de schrijver ook niet echt in op het ontstaan van de verschillen tussen mensen van verschillende generaties. Hij somt elk hoofdstuk netjes op wat er in een bepaald tijdsvak is gebeurd – Kennedy werd president, Nederland kampte met grote werkloosheid, Bill Clinton overleefde een impeachment-procedure. Maar hoe deze gebeurtenissen generaties mensen zouden vormen, maakt hij niet echt duidelijk.
"Hee, dat klinkt bekend"
Desondanks hebben we na lezing van dit boek toch een beter beeld van de verschillen tussen generaties. Bontekoning weet regelmatig het gevoel "hee, dat klinkt bekend", op te roepen. En zo slaagt hij er toch in om duidelijk te maken dat we ons bewust moeten zijn van die verschillen.
Lees ook:
- Generatie Y moet wat geduld hebben
-
Richt u niet alleen op Generatie Y
-
Generatie Y komt vooral halen
- Strijd der generaties
Eerdere boekrecensies:
- We moeten wel leren van mislukte IT-projecten
- Achterkamertjespolitiek werkt
-
De lessen van Ronald Kahn
- De macht van Facebook
- De eurocrisis
