De lift zit verstopt achter de trap, sensoren spelen met licht of temperatuur en het standaard kantoormeubilair is verbannen. ‘De medewerker van nu wil niet meer werken in het gebouw waar zijn vader of opa ook werkte. Hij wil zijn laptop op een mooie plek kunnen openklappen. Daarom proberen wij in de gedeelde ruimtes bijna de sfeer van een café na te maken’, vertelde Coen van Oostrom eens aan Business Insider. Zijn bedrijf Edge Technologies is één van de spelers die slimme kantoren ontwikkelt.
Kantoorgebruikers kunnen er straks zelfs een speciaal bandje dragen die energieniveaus meet. Raakt een werknemer vermoeid, dan gaat het bureau omhoog en kan er staand verder worden gewerkt. ‘Natuurlijk kunnen we het niet verplicht stellen, je moet wel de privacy van mensen respecteren. Maar we merken dat er binnen een bedrijf het doel ontstaat om gezond te zijn’, vertelde hij in het FD.
Dutjes
Ook Boris Veldhuijzen van Zanten, oprichter van The Next Web, heeft goed nagedacht over de inrichting van zijn tech-hub TQ. In het kantoor huizen verschillende bedrijven, met in totaal ongeveer zeshonderd medewerkers. ‘Het is vreemd dat kantoren vaak van die onprettige steriele ruimtes zijn, met wat bureaus onder tl-buizen. Dat stamt nog uit de tijd van de controlerende baas’, zegt Veldhuijzen van Zanten. ‘Bij het inrichten van het kantoor wilden we het daarom anders aanpakken en een prettige omgeving creëren. Je bent er toch een groot deel van je werkzame leven en het helpt ook in het aantrekken van personeel.’
In TQ zie je dat vooral terug in de inrichting. Je vindt er naast een paar bureaus ook grote comfortabele stoelen, kleine ronde tafels zoals in een restaurant, hangmatten, zitzakken en banken om even te relaxen of met je laptop neer te ploffen.
Werknemers kunnen daarnaast dutjes doen in de speciaal daarvoor ingerichte stiltekamers. Er staan ligbedden en het licht is gedempt. ‘Hier kun je even een kwartier je ogen dicht doen, maar bijvoorbeeld ook mediteren of bidden. Het geeft mensen rust dat ze zich zo nu en dan terug kunnen trekken. En in een ontspannen omgeving krijg je vaak betere ideeën, zoals onder de douche of op de wc. Om mensen te stimuleren er ook echt gebruik van te maken, geef ik soms het goede voorbeeld. Als werknemers zien dat de baas even gaat liggen, zullen ze dat zelf ook sneller doen.’
Stress
‘Het werkt als bedrijven dit soort dingen met oprechte bedoelingen aan hun medewerkers aanbieden. Een dutje doen bijvoorbeeld is vaak nog taboe. Van cognitief werk, waarbij je de hersenen flink moet laten kraken, word je moe. Het is daarom aan te raden om af en toe onder werktijd een powernap te doen’, reageert Wim Pullen, directeur van Center for People and Buildings bij de TUDelft. ‘Daarnaast is het goed voor de cultuur als werknemers zien dat de baas iets voor de werknemers doet.’
‘Maar terwijl bedrijven investeren in moderne kantoren met allerlei snufjes, is ondertussen het aantal werkenden met stressgerelateerde ziekten gestegen. Dat is een dubbel signaal. Het kantoor kan nog zo mooi zijn, als de rest niet klopt heb je er helemaal niets aan’, vervolgt Pullen. ‘Het is een goede zaak dat organisaties hun personeel een gezonde werkomgeving willen bieden. Maar worden werknemers alsnog overbelast en moeten ze bijvoorbeeld ook in de avonden en weekenden doorhalen, dan is er geen zuiver motief.’
Volgens Pullen lijkt het soms dan ook alsof bedrijven meer aandacht hebben voor sensoren dan voor werkstress. ‘Bedrijven investeren in een gezonde en prettige werkomgeving en dat kan voor tevreden werknemers zorgen. Maar heeft de baas oprechte aandacht voor een werknemer, dan heeft dat meer effect dan een paar sensoren.’
Pingpongtafel
Organisaties moeten volgens Pullen daarom goede gesprekken voeren over het doel van zo’n gezonde en hippe werkomgeving. Gaat het om medewerkers motiveren of meer laten produceren? ‘Licht dat zich automatisch aanpast aan het moment van de dag of de gemoedstoestand, bureaus die automatisch omhoog gaan bij vermoeidheid. Bij dit soort dingen vraag ik me af of het gaat om de fitheid van werknemers of dat ze als een soort productiemachines worden gemanipuleerd om acht uur lang op hetzelfde prestatieniveau te werken’, aldus Pullen.
Ook volgens Veldhuijzen van Zanten moet het vanuit een intrinsieke motivatie van de werkgever komen. Niet zoveel mogelijk mensen uit willen knijpen, maar goed voor medewerkers willen zorgen zodat ze met plezier hun werk kunnen doen. ‘Het wordt pas echt gevaarlijk als bedrijven denken dat werknemers harder gaan werken van een pingpongtafel en hangmat. Werknemers voelen feilloos aan waarom je dingen doet. Uit eigen belang of om het personeel oprecht gelukkiger te maken.’
