Aerospace Propulsion Products (APP) maakt gasontstekers voor de ruimtevaart, zodat de Ariane 5-raket kan opstijgen. De onderneming van Frans Zee, een joint venture van TNO en Stork, is marktleider op dat gebied. Heel mooi, vindt Zee, maar spectaculaire groei zit er niet meer in. “Zoveel raketten gaan er immers niet de lucht in. Het zorgt voor een omzet van zo’n 60.000 euro per lancering, maar graag willen we verder groeien. Dus zoeken we andere markten op.”
APP maakt de stap buiten de ruimtevaart eerst naar de medische wereld. Hun gasgeneratortechnologie is niet alleen geschikt voor raketten, maar ook voor het opwekken van zuurstof. “Voor zulke generatoren zien we een grote markt. We kunnen dan een klein apparaatje maken dat ruim tien minuten zuurstof levert, bijvoorbeeld voor ambulances.” Ook op het gebied van stikstof kan de vinding van APP toegepast worden. Denk aan opblaasbare glijbanen en brandblussers. Zee: “Die toepassingen bestaan al, maar zijn heel onderhoudsgevoelig. Die van ons zijn tien jaar onderhoudsvrij.”
Echte hobbels
Space Match is een evenement van ESA en EZ om ruimtevaarders en entrepreneurs bij elkaar te brengen, zodat de ruimtevaarttechnologie breed gebruikt kan worden. “De ruimtevaart is een gesloten wereld”, zegt Len van der Wal, programmamanager van TNO. “En dat maakt het lastig voor vooral kleinere ondernemingen om bij die technologieën te komen. Dat willen we juist stimuleren, vandaar deze dag.” Voorbeelden zijn er al wel. Zo is er een sterilisatietechniek op basis van ozon ontwikkeld, en het bedrijf MDCL is er in geslaagd dat te vertalen naar de tandartspraktijk. Hier maakt hun Ozonizer de apparatuur van de tandarts steriel. “Verder zijn er natuurlijk bekende voorbeelden van ruimtevaart spin off, zoals de airbag, de tefalpannen en het gebruik van geheugenmetalen in de medische wereld”, vertelt Van der Wal. “Maar we proberen de verschillende werelden nog dichter bij elkaar te brengen. Space Match heeft iets meer een push-karakter dan eerdere initiatieven.” Die werelden liggen soms dichter bij elkaar dan gedacht wordt, denkt Van der Wal. Neem een satelliet, die gaat zonder bemanning de lucht in. “Wellicht loopt Shell rond met het idee van onbemande booreilanden. Dat is precies dezelfde probleemstelling als de satelliet.”
Klinkt goed, maar de echte hobbels komen toch pas bij de ontwikkeling van een product? “Ja, dat klopt wel. We kunnen heel goed een match maken, maar een werkend prototype ontwikkelen vergt flinke investeringen. Gelukkig komt daar vanuit de overheid meer begrip voor en wordt er meer geld beschikbaar gesteld. Het is nu eerst zaak ondernemers op de hoogte te brengen van de mogelijkheden, want volgens ons liggen hier veel kansen. Hier ligt een heleboel hoogwaardige technologie te wachten op een mooie toepassing.”
Frans Zee hoopt het zuurstofapparaat begin volgend jaar op de markt te hebben. Voor de stikstoftoepassingen zoekt hij nog partners. “Wellicht dat Space Match daarbij kan helpen.”
Space Match
Op 23 mei vindt de match-dag plaats bij ESA in Noordwijk. Hier staan presentaties gepland en worden ondernemers en ruimtevaarttechnologieën aan elkaar gekoppeld. Geïnteresseerde ondernemers kunnen zich inschrijven via www.spacematch.nl. Op deze site staan ook alle technologieën die aan bod komen.
‘De ruimtevaart is een gesloten wereld en dat maakt het lastig voor vooral kleinere ondernemingen om bij die technologieën te komen’
