Criminelen verkopen duizenden gehackte Nederlandse accounts voor webwinkels, las ik bij Tweakers. Onderzoek van RTL Nieuws had onthuld dat logins voor accounts bij webshops eenvoudig te krijgen zijn in het criminele circuit, zodat je eenvoudig een bestelling kunt plaatsen bij een nieuw adres en daar op achterafbetaling laat leveren.
Tegen de tijd dat de accounthouder het doorheeft, ben jij allang weg met het pakket. Volgens de politie zijn er jaarlijks ‘honderden slachtoffers’ van deze vorm van fraude. Wat in de comments de vraag opriep: waarom bieden winkels dan nog achterafbetalen aan?
Nou ja, omdat dat moet van de wet natuurlijk. Artikel 7:26 lid 2 BW bepaalt dat een consumentkoper tot hooguit 50% vooruitbetaling kan worden gedwongen, en internetaankopen tellen nu eenmaal als vooruitbetaling omdat de levering altijd later gebeurt. Je kunt mensen niet zomaar afstand laten doen van dit recht, in ieder geval niet in je algemene voorwaarden of iets dergelijks generieks.
Het probleem is natuurlijk dat deze wijze van afrekenen specifiek in de internetcontext fraudegevoelig is. Stuur het pakket naar adres A, en de factuur later naar B. Tegen de tijd dat B aangesproken wordt op wanbetaling, is het pakket al lang weg bij A. En die heeft dan weer geen idee wie het heeft opgehaald.
Natuurlijk kun je als winkel je hiertegen proberen te wapenen, bijvoorbeeld door geen bestelling van nieuwe klanten te accepteren op achterafbetaling als er een ander afleveradres wordt opgegeven. Maar daarom zijn zulke accounts waardevol: die hebben een koopgeschiedenis en zijn daardoor vertrouwd, dus als daar een keer een ander adres komt, dan is dat prima. En dan gaat het dus mis.
Achteraf betalen is dus een wettelijk recht, maar specifiek bij accounts is er denk ik wel een truc: laat mensen in hun accountinstellingen bepalen dat zij afstand doen van deze optie. Dat mag van de wet (art. 7:6 BW, dit is geen algemene voorwaarde), en zo voorkom je dat je account wordt misbruikt met deze manier. Natuurlijk kan de dief de optie weer aanzetten, maar als je het combineert met “eerst een bestelling naar je huidige adres” dan is de impact te overzien.