Mentor Arjan van Oosten van nlgroeit-partner Grant Thornton heeft inmiddels een aantal ondernemers gesproken. ‘Het allerbelangrijkste is nu liquiditeit. Groeiondernemers zijn ingesteld op de toekomst en maken groeiplannen. Maar dat moet nu echt aan de kant want het is nodig om vol in te zetten op liquiditeit om deze tijd door te komen.’
Maken van afwegingen
Ondernemers gaan er verschillend mee om, merkt Van Oosten. ‘Het is onduidelijk hoe lang het gaat duren. En welke afwegingen maak je dan? Geef je nu liquiditeit de prioriteit dan gaat dat vaak ten koste van de groei die je wilt realiseren in de toekomst.’
Als voorbeeld geeft Van Oosten het team. ‘De een gaat puur voor liquiditeit en snijdt in de personeelskosten. Een ander maakt de afweging om het goede team voor de toekomst te behouden. Dat zijn dilemma’s waar groeiondernemers nu voor staan en dat zijn niet de makkelijkste.’
Laat je strategische visie voor wat het is, en ga sturen op het hier en nu
Kort op de bal zitten
Mentoren kunnen nu juist helpen met het bieden van inzicht, zegt Van Oosten. Zijn advies: zorg dat je goed inzicht hebt in de cijfers en werk met verschillende scenario’s. ‘Een base-scenario, een worst-case-scenario en een best-scenario. Ga daar op koersen. Je moet echt kort op de bal zitten en snel kunnen schakelen. Laat je strategische visie voor wat het is, en ga sturen op het hier en nu.’
Te rooskleurig
Van Oosten ziet dat veel ondernemers dat lastig vinden en nog te rooskleurig zijn. ‘Ze denken bijvoorbeeld nog dat ze volgende week wel weer open zijn. Ja, dat denk je, maar je weet het niet zeker. Als mentor moet je ze stimuleren om in het hier en nu te denken. Dat vinden ze niet leuk. Ze zijn gewend om de blik vooruit te hebben en te groeien.’
‘Dat verwachten investeerders ook van hen. Maar nu moeten ze pas op de plaats maken. En misschien ook wel een deel van hun onderneming waar ze jarenlang aan hebben gebouwd, afbreken.’
Zorg voor een plan B
Gezond optimisme ziet Van Oosten ook bij veel ondernemers. ‘Ze doen de dingen op gevoel. Als het over een maand nog slechter is, kan ik wel aan knoppen draaien. Als je vraagt welke knoppen dat zijn, weten ze het niet precies. Ongeveer dit of dat. Nou, breng dat eens in kaart.’
Van Oosten adviseert om nu voor een plan B te zorgen. ‘Want over een maand ben je misschien al te laat. En misschien is dat een donkerrood scenario maar maak hem toch maar. Dat vereist andere vaardigheden. En als je van jezelf weet, dat dat lastig is, zoek dan hulp op dat vlak.’
Maak een rekensom
Ook mentor Remco Fischer spart met groeiondernemers in deze crisistijd. ‘Er is grote onzekerheid bij de ondernemers”, vertelt hij. ‘Ga ik het overleven? Hoe moet ik nu verder? Sommigen zien het niet meer zitten. Grootste uitdaging op dit moment is om aan liquide middelen te komen.’
Fischer adviseert de ondernemers om een rekensom te maken. ‘Hoeveel omzet is er nog en wat verwacht je de komende tijd? Hoeveel geld zit er nog in je bedrijf? Dat je dit jaar met verlies eindigt, hoef je niet lang over na te denken. Maar wat is dat je waard? Het opstellen van een liquiditeitsbegroting maakt misschien niet altijd vrolijk, maar geeft wel een stukje rust’, volgens Fischer.
‘Want dan weet je of je het terug kunt verdienen en hoeveel tijd je daarvoor nodig hebt. En of je dat met regelingen van de overheid voor elkaar krijgt of eventueel met een bank. Normaal wil je geen schulden, geen leningen. Maar je moet nu toch kijken hoe je met je bedrijf kan overleven. Dan moet je misschien dingen doen, die je normaal niet zou doen.’
Op dit moment is overleven belangrijker dan het groeipad. Dat komt straks wel weer!
Crisismanagement
Meestal geeft Fischer het advies om te werken aan je bedrijf in plaats van in je bedrijf. ‘Maar nu is het letterlijk crisismanagement. Zorgen dat het bedrijf overeind blijft. Een ondernemer zal daar alles maar dan ook alles aan doen. Het is nu een kwestie van brandjes blussen en het ene gat met het andere vullen. Dingen waarvan je normaal zou zeggen, dat moet je niet doen. Als je zo bezig bent, kun je beter de stekker uit je bedrijf trekken. Maar op dit moment is overleven belangrijker dan het groeipad. Dat komt straks wel weer!’
Levenswerk
Mentoren bieden ook nu geruststelling volgens Fischer. ‘Ondernemers willen hun verhaal kwijt aan iemand die het snapt. Ik voel de pijn, die ondernemers hebben, ik voel de druk, de stress. Ik ben vanaf mijn 23ste ondernemer. Ik weet precies wat ze voelen. Er is niets beroerder dan je levenswerk onderuit te zien gaan.’
Puntjes meegeven
Fischer merkt ook dat je als mentor puntjes mee kan geven. ‘Door even te vragen: heb je hier al aan gedacht, heb je dit al gedaan? Iets als het aanvragen van de NOW bijvoorbeeld. Dat lijkt heel logisch, maar toch stellen sommige ondernemers dat uit. Maart is misschien nog een goede maand geweest, terwijl ze al wel de orderportefeuille zien teruglopen en de omzet. Ze weten al dat mei niets meer wordt. Vraag hem dan alvast aan. Als de omzet meevalt, kun je altijd nog zeggen, ik doe het uiteindelijk niet. Want als je hem nog moet aanvragen terwijl je over drie dagen de lonen uit moet betalen, dan ben je te laat.’
Offensief denken
Juist nu maakt Fischer ruimte in zijn gesprekken om out-of-the-box te denken. ‘Bijvoorbeeld door ondernemers te laten denken vanuit het perspectief van nieuwe klanten. En ik stelde daarbij de vraag: zou je dan een bedrijf over willen nemen om groei te versnellen?’ De ondernemer gaf Fischer later terug dat hij dankbaar was om weer even offensief te kunnen denken in deze defensieve periode. ‘En daar gaat het om. Dat je weer kansen ziet en niet als een geslagen hond in een hoek gaat zitten. Het virus is er helaas voorlopig nog wel. Je moet daarmee dealen en er je weg in vinden.’
