Boerenzoon Kees Koolen ging naar de universiteit in Enschede, omdat hij geen heil zag in het boerenbestaan. Zijn studie Technische Bedrijfskunde liep uit op een teleurstelling. Tegenover NRC liet hij zich ontvallen dat de professoren aldaar niets snapten van ondernemen. ‘Bij bedrijfskunde leren ze je vooral hoe je groepen mensen moet managen. Terwijl ik dacht: hoe ga je überhaupt zorgen dat je al die salarissen van die mensen kunt betalen? Ik denk heel simpel.’
Verkoop Booking.com
Zijn studie zou Koolen niet afmaken. Toch speelt de universiteit een prominente rol in het levensverhaal van Koolen. In 1996 richt de Twentse student Geert-Jan Bruinsma Booking.com (onder de naam Bookings.nl) op. Een jaar later investeert Koolen in het boekingsplatform. Van 2001 tot 2014 is de Brabander in diverse rollen, waaronder die van CEO, werkzaam bij het snelgroeiende bedrijf. Als hoogste man is hij er ook verantwoordelijk voor dat het bedrijf in 2005 voor 110 miljoen euro aan het Amerikaanse Priceline wordt verkocht.
Over de verkoop heeft Koolen gemengde gevoelens. Het bedrijf was destijds op zoek naar investeringsgeld en dat werd in Europa simpelweg niet gevonden. ‘En ik vraag me af of Booking zo groot was geworden zonder dat geld’, stelt de voormalig CEO over het bedrijf dat inmiddels zo’n 74 miljard euro waard is. Anderzijds meent hij dat het verkoopbesluit slecht is geweest voor de Nederlandse economie, omdat Booking als spil in een innovatie-ecosysteem had kunnen dienen. ‘Booking had kunnen worden voor de Nederlandse economie wat Philips vroeger was, en dat is door de overname door Priceline niet gebeurd.’
De nieuwe Elon Musk?
Tijdens en na zijn periode bij Booking.com is Koolen betrokken bij uiteenlopende projecten en investeringen. Zo is de Brabantse ondernemer een vroege investeerder in Uber. Voormalig Uber CEO Travis Kalanick vroeg de Nederlander om de positie van operationeel directeur te bekleden. Dit ketste af, omdat Koolen zijn vermogen niet gemakkelijk kon verschepen naar de Verenigde Staten. Dat de ondernemer ook gehecht is aan Nederland blijkt uit de soap rondom batterijenfabrikant Lithium Werks.
Het bedrijf is een fusie van vier batterijbedrijven, waaronder Super B uit Hengelo waar Koolen aandeelhouder is. Lithium Werks heeft grote ambities. Koolen laat tegenover Bloomberg weten dat het bedrijf werkt aan het ‘elektrificeren van alles behalve auto’s en consumentenelectronica.’ Eind 2018 sluit de ondernemer een investeringsdeal van 1,6 miljard euro met een Chinees bedrijf. Het geld moet gebruikt worden voor de investering in een grote batterijenfabriek. In Enschede moet een onderzoekscampus komen die 2.000 banen oplevert. Om dit te realiseren hoopt Koolen een paar miljard onder investeerders op te halen. De Volkskrant doopt Koolen tot ‘misschien wel de nieuwe Elon Musk’.
De plannen lopen uiteindelijk in de soep. Koolen kan geen grote Nederlandse investeerder vinden. Wel zijn er Noorse, Amerikaanse en Chinese geldschieters bereid een stevig bedrag op tafel te leggen. ‘Maar zij vroegen telkens waarom ze zouden investeren in een project in Nederland. Ze bleken nogal nationalistisch en wilden alleen meedoen als het project in hun eigen land zou komen. Ik ben trouwens ook zo, want ik wil niet weg hier.’
Hard werken
Uiteindelijk vertrekt Koolen bij Lithium Werks. Super B wordt ontvlochten uit Lithium Werks en ondergebracht bij Koolen Smart Industries. Koolen noemt de gang van zaken een ‘domper’, maar zal ongetwijfeld niet opgeven. ‘Als boer leer je dat je niet op moet geven. Als je doorwerkt, los je het probleem op. En naderhand blijkt het dan vaak helemaal niet zo erg. Te veel mensen werken in mijn ogen niet hard genoeg, maar geven ook te makkelijk op.’
Hard werken is volgens Koolen, die zegt slechts twee uur per nacht te slapen, wat hem onderscheid van veel anderen. ‘Ik geloof heel erg in het boek Outliers: The Story of Success van Malcolm Gladwell’, zei hij tegen NRC. ‘Het gaat om de combinatie talent, hard werken en timing, maar vooral om hard werken.’
Een eigenschap die ongetwijfeld van pas komt in de overnamestrijd rondom Eneco. Voor het energiebedrijf dat naar verluidt zo’n 3 miljard euro moet kosten zijn meerdere kapers op de kust. Shell en pensioenuitvoerder PGGM, Total en Stichting Fossielvrij Eneco zouden interesse hebben in het bedrijf dat nu in handen is van diverse Nederlandse gemeenten.