Laten we het cru stellen: een bedrijf opstarten kan iedereen die een beetje ondernemend is. Een bedrijf succesvol laten groeien tot een scale-up en nog groter is andere koek. Uit onderzoek van Deloitte bij 400.000 startende bedrijven in 24 landen blijkt dat slechts één op 200 startups binnen de vijf jaar schaalt tot een onderneming met meer dan 10 miljoen omzet. Van die 400.000 groeiden er exact 103 uit tot unicorns: bedrijven met een waardering van 1 miljard dollar of meer.
‘Startups dragen niet bij aan de economie’
‘Wat moeten we met startups? Het zijn niet de jonge bedrijven die bijdragen aan de economie’, liet Verne Harnish, expert in strategische groei, onlangs optekenen in Het Financieel Dagblad. ‘Het gemiddelde groeibedrijf is twintig tot vijfentwintig jaar actief voordat het eindelijk dat punt van snelle groei bereikt.’
De succesratio van een scale-up is dus klein, maar volgens Harnish is het een kwestie van te focussen op mensen, strategie, executie en geld. Jan-Willem Van Beek en Ruther Huizenga, auteurs van het boek Voorbij de startup mania voegen daar graag nog zes fundamentele lessen aan toe.
#1 Schaal nooit te vroeg
Opschalen is als een huis bouwen: het lukt niet als de basis, de fundamenten niet degelijk zijn. Zorg dat je je businessmodel en je waardenpropositie op orde hebt, voor je denkt aan doorgroeien, en neem je tijd. Het onderzoek van Deloitte toont immers ook aan dat scale-ups, twee keer langer doen over de periode oprichting tot marktintroductie, dan start-ups.
En dat is oké. Ze nemen hun tijd om de perfecte en noodzakelijke randvoorwaarden te creëren, die exponentiële groei aankunnen. 85 % van de scale-ups kiest dan ook voor een schaalbaar businessmodel dat een brede (internationale) uitrol toelaat. Bij startups is dat amper 25%.
Ben jij echt de man of vrouw die je bedrijf de volgende fase in kan rollen?
#2 Wees er als leider klaar voor
Aan de basis van een startup ligt dikwijls een pionier, een uitvinder, een bedenker. Maar een pionier is geen manager. ‘Een club jonge honden aansturen die voortgedreven wordt door de energie van een simpel idee, is iets anders dan een heel organisatie inrichten en op koers houden’, weten Van Beek en Huizenga. Een organisatie die groeit vraagt om meer leiderschap, meer structuur. ‘Kijk dus eens goed in de spiegel. Ben jij echt de man of vrouw die je bedrijf de volgende fase in kan rollen?’
Het zijn vooral bedrijven met twintig tot vijftig medewerkers die in een moeilijke positie zitten waar ze te klein zijn om specialisten op sleutelposities te plaatsen, maar waar de oprichter het ook niet meer allemaal alleen kan bestieren.
#3 Kernwaarden als leidraad bij werven
Voor veel snelgroeiende bedrijven is het aantrekken, werven en behouden van het juiste talent een grote uitdaging. Zolang je organisatie relatief kleinschalig is, kan je het stellen met een paar mensen die het volgende brandje blussen. Maar zodra je groeit, moet je je afvragen of ze ook in het grotere plaatje passen. Of ze passen bij de ambities en de cultuur van je bedrijf.
Dat kan alleen als je zelf weet wie je bent, wat de kernwaarden van je bedrijf zijn, hoe je als organisatie zaken aanpakt… De kernwaarden moeten duidelijk zijn voor toekomstige medewerkers en ze moeten de leidraad zijn bij aanwervingen. De kans dat je de juiste talenten aantrekt en behoudt, is dan veel groter.
#4 Stel duidelijke, ambitieuze doelen
Wie laag mikt, komt laag uit. ‘En juist in de scale-up-fase wil je je pijlen omhoog richten, je ambitie laten spreken en de mensen vinden die die ambitie met jou waar gaan maken’ aldus de auteurs. Stel jezelf dus een duidelijk, ambitieus en meetbaar doel binnen een bepaald tijdsbestek en met een duidelijk eindpunt.
Tony Robbins Business Mastery
Nu voor de 2e keer in Amsterdam: een 5-daags seminar voor ondernemers met serieuze groeiambities, zakelijk en persoonlijk. Check het programma.
lees verder
Zo’n doel fungeert als katalysator voor de teamgeest en zet alle neuzen in dezelfde richting. De missie, de kerncompetenties en de economische motor van je bedrijf zijn bepalend voor je bedrijf: waarom besta je, waar ben je goed in en waarmee verdien je geld.
#5 Doe zoals Mark Zuckerberg
Naarmate je organisatie groter wordt, is het moeilijker om iedereen op dezelfde lijn te krijgen. Er is niet alleen nood aan een gezamenlijke ambitie die door iedereen gedragen wordt (les #4) en een duidelijk doel (lest #5) maar ook aan meer structuur, meer communicatie. Een briljant team van toptalenten volstaat niet, ze moeten ook ten alle tijden weten waar ze aan toe zijn, waar je als organisatie heen gaat.
Zorg daarom voor een vast communicatie- en vergaderritme. Plan op regelmatige tijdstippen vergaderingen waarin de prioriteiten en doelen besproken worden. Doe zoals Mark Zuckerberg. Hoe druk hij het ook heeft, elke vrijdag houdt hij een Q&A-sessie met alle medewerkers van Facebook en elke maandag heeft hij managementoverleg.
#6 Houd genoeg geld op de bank
In een bedrijf dat groeit, smelt cash als sneeuw voor de zon, want groei vraagt om geld. Plannen, ambities, toptalenten, strategie… zijn nodig, maar zonder cash hou je het sowieso niet lang vol. ‘Succesvolle bedrijven houden met opzet drie tot tien keer zoveel cash in reserve als hun concurrenten’, aldus Jim Collins in Great by Choice. Om tegenslagen en onvoorziene omstandigheden te kunnen pareren. Bill Gates heeft er altijd een punt van gemaakt om minstens een bedrag op de bank te hebben staan, dat de bedrijfslasten van één jaar coverde.
Dit artikel is een herplaatsing van een artikel dat eerder bij MT verscheen.
