Waarom echte leiders eerlijkheid inzetten als wapen

Leiderschap staat of valt met eerlijkheid. Het betekent mensen altijd de waarheid vertellen. Maar niet over hen. Over jezelf.

Spiritueel leraar Peter Ralston brengt een groot deel van zijn jeugd door in Azië. Op zijn negende komt hij in contact met martiale kunsten. Tien jaar later heeft hij zwarte band judo, karate en jiujitsu. Hij wordt als eerste niet-Aziaat wereldkampioen ‘full-contact martial arts’.

Innerlijk meesterschap

Hij traint met grote leraren en houdt zich diepgaand bezig met de innerlijke kant van vechtsport: hoe overwin je, behalve je tegenstander, ook jezelf? Hij ontdekt dat zonder geestelijke kracht grootse prestaties zijn uitgesloten. Dit innerlijk meesterschap ontwikkelt zich, volgens Ralston, door toepassen van verschillende principes. Een daarvan is: ‘eerlijkheid’. In The Book of Not-Knowing schrijft hij: ‘Hoe kunnen we de waarheid benaderen als we niet volledig eerlijk zijn?’

Niet je mening geven

Eerlijkheid is niet het ronduit delen van je mening of oordeel, zegt hij. Integendeel. ‘Eerlijkheid is de waarheid zeggen, niet alleen tegen anderen maar ook tegen jezelf.’ Eerlijkheid gaat over jezelf en je ervaring. Het is zien (en kunnen toegeven) dat je ook oneerlijk bent; dat je de werkelijkheid – als dat beter uitkomt – verdraait of verzwijgt.

Radicale eerlijkheid

Erkennen van oneerlijkheid maakt de weg vrij voor wezenlijk contact; voor leiders die verbonden zijn met zichzelf en hun omgeving. Maar dergelijke ‘radicale eerlijkheid’, zoals ik dat noem, is tegelijk een uitdaging. Het komt neer op stem geven aan (onder meer) je behoeften, emoties, en impulsen; aan je eigen waarheid – zoals jij de dingen ervaart. Het is compromisloze communicatie die van binnen naar buiten beweegt.

Voorgaan werkt besmettelijk

Eerlijkheid speelt een cruciale rol bij organisatie- en teamontwikkeling: aspecten als geloofwaardigheid, veiligheid en vertrouwen vallen of staan erbij. Vanuit een eerlijke houding neem je niet alleen leiderschap over je eigen ervaring, maar je ‘verspreidt’ het ook, want ‘voorgaan’ werkt besmettelijk. Je nodigt collega’s en familie uit hetzelfde te doen. Door ruimte te maken voor hun waarheid, geef je ze toestemming zichzelf te zijn; in hun eigen kracht en leiderschap te stappen.

Krijger geeft zich bloot

Je groeit als leider in het contact, als je het als een krijger aangaat. Een krijger verschuilt zich nergens achter; hij geeft zichzelf bloot en dat transformeert niet alleen hem. Want net als in de martiale kunsten is ook in organisaties alles relationeel. Er is geen winnaar zonder verliezer, geen werkgever zonder werknemer. Er is dus ook geen groei zonder contact, of dit nu fysiek, emotioneel of mentaal is. Je hebt de ander nodig om te worden wie jij bent; om jouw potentieel in de wereld tot uiting te brengen.

Stem van de eerlijkheid als wapen

Het wapen van de moderne krijger, en de inspirerende leider, is de stem van eerlijkheid. Die legt jouw waarheid in het midden; iedereen weet wat er speelt. Van dit soort ontmoetingen profiteert de hele organisatie; ze zorgen voor ‘autonomie in verbinding’ en maken duurzaam samenwerken mogelijk (stap 6). Ralston meent hetzelfde als hij zegt: ‘Directe en eerlijke communicatie leidt tot krachtige relaties en betekenisvolle interacties.’

Meer van Ralph Freelink?

• Stap 1: Wakker worden. Je moet sterven voor je doodgaat, net als Ricardo Semler
• Stap 2: Naar binnen gaan. Ontdek je donkere kant, zoals ook Nelson Mandela deed
• Stap 3: Intuïtie volgen. Stop met analyseren, gebruik vaker de onderbuik
• Stap 4: Potentieel ontsluiten. Wie op de bekende weg blijft, bereikt nooit zijn dromen
  

Foto via Flickr.com