Tussen 26 andere kleuters speelde Mark Rutte met zijn geladen pistool. En verkwanselde het Nederlandse belang.
Een ding namen ze allemaal mee naar huis. Het gevoel van standvastigheid. Want tijdens de onderhandelingen gaven ze elkaar geen millimeter toe. Allemaal waren ze trots op hun ruggengraat. Natuurlijk was het jammer dat er geen overeenstemming werd bereikt. Tot nader order blijft alles bij het oude. De onderhandelende regeringsleiders zijn net kleuters, vastgelopen in het eigen spel, vastgelopen in het hier en nu.
Alle 27 falen ze. Want als niemand beweegt wordt geen enkel doel bereikt.
Het Europees project is te groot en te belangrijk om het te benaderen als een spelletje waarbij niet verliezen het allerbelangrijkste is. Europa heeft progressie nodig. Europa is de enige mogelijke toekomst. Zonder schaalvergroting en verdere integratie van de natiestaatjes verdampt de onderlinge de vrede. Zonder massa neemt de rest van de wereld ons economisch, politiek, militair en intellectueel niet serieus. Europa is groter dan elk afzonderlijk land. En afgelopen week was het weer in handen van een stelletje onverantwoordelijke kleuters.
Boekhouden
Europa werd wederom gereduceerd tot een boekhoudkundige vergelijking, waarin niemand het risico durft te nemen te verliezen. Eerlijk zullen we alles delen, ikke ietsje meer dan jij. Of nauwkeuriger: ikke in ieder geval niet iets minder dan jij. De inhoudelijke argumentatie doet er niet toe. Dus nam Rutte vanuit verkeerd begrepen eigenbelang, zijn pistooltje mee. Geladen!
Overdoen
Nergens wordt het benepen nationalisme en het opportunisme zo duidelijk als tijdens de begrotingsonderhandelingen. De wetenschap dat de Europese integratie en schaalvoordelen investeringen en energie vragen, is begraven. Wie zegt nog hardop dat er alleen winst zit in de overheveling van taken en bevoegdheden, als we vervolgens zelf een stap terug doen? Europa doet dingen, die wij in Nederland uitgebreid overdoen. Europa regelt zaken, die wij nog iets gedetailleerder verder regelen.
Het is niet erg om fors bij te dragen aan de Unie. Mits de onderhandelende boekhouders de politieke wil hebben te profiteren van de schaalvergroting: Pas als er voor elke Brusselse regel een Nederlandse verdwijnt plukken we optimaal de vruchten. Die efficiencywinst door het wegsnijden van die vaderlandse ambtelijke beleidsmakers en hun habitat van meepratende polderpoppetjes is genoeg om Europa van te financieren. Maar dat vraagt visie.
Europa rules
Het klakkeloos accepteren van Europese regelgeving is de beste strategie. Dan is Nederland de kampioen van de uniformiteit. Het maakt ons extra aantrekkelijk als vestigingsplaats voor buitenlandse bedrijven. Alle Europese integratie- en schaalvoordelen zijn in ieder geval ook bij ons te vinden. (En kan ik eindelijk mijn cowboyboots hier aanschaffen).
Het vraagt leiderschap Europa te laten doen wat het doet en nationaal alleen dat doen wat overblijft en noodzakelijk is. Dat is pas een efficiencywinst. Samen met de intredende beleidsluwte ruim voldoende om de eventuele extra kosten van het Europees project te financieren. Dat is visie. Dat is handelen met het vizier op de toekomst. En, niet onbelangrijk: het is Ruttes ticket naar het hoofdpodium van Europa. Daar kan hij echte invloed – misschien zelfs macht – uitoefenen. Wie betaalt, bepaalt. Ook in Europa.
Njet attitude
Maar dan moet hij wel ophouden met het spelen met zijn geladen pistooltje. Mark lijkt een kleutertje dat heel stoer doet, maar ondertussen een zichzelf overschreeuwend klootzakje blijkt. Eerder meelijwekkend dan intimiderend. Met zijn ´njet attitude' drukt hij Nederland in de Europese marge. Terwijl onze kans zit in het verbinden van de tegengestelde belangen. Om de kleuters tot actie te manen en ze een richting te schenken. Daar kan Nederland schitteren, daar ligt een mooie plek in de geschiedenisboeken vacant.
En ja, dat Rutte een prominente en constructieve rol speelt is hét Nederlands belang. En omdat ook alle andere regeringsleiders hetzelfde negatieve spel spelen, krijgt Rutte een herkansing. Doe er wat mee.
Eerdere columns over Europa:
Alle columns van Arjan Zweers:
