Rabo legde abrupt het sponsorschap van de wielerploeg neer. De timing onthult een groot probleem bij de populaire grootbank.
De Rabo gaat ten onder. Nederlands meest vertrouwde en gewaardeerde bank is eigenlijk al kapot. Alleen weten wij – en zijzelf – het nog niet. Dus eindigt Rabobank in onze imago-onderzoeken steevast in de hoogste regionen. De boerenbank is een lichtend voorbeeld voor de gehele financiële sector. Zij zijn betrouwbaarder en humaner dan de rest. Anders dan hun peers, is deze bank wel stevig verankerd in de samenleving. De coöperatieve structuur geeft boeren en buitenlui het laatste woord. Allemaal kracht, en toch gaat de bank ten onder.
Traag
Stoppen na 17 jaar met de Raboploeg omdat er met Lance Armstrong niet meer te ontkennen shit uit het nabije verleden bij de Rabo aan de oppervlakte dreigde te komen. Dat de Rabo dat nu pas doet, nu de ploeg een andere – en naar eigen zeggen – schone is, getuigt van angst voor het eigen verleden. De slechte timing is verklaarbaar. Rabo verbond zich te lang aan de wielrennerij, niet vanuit een heilig geloof in een dopevrije sport, maar omdat de bank traag als verdikt bloed is. Het timingprobleem is een uiting van het ultiem conservatisme in de genen van de boerenbank.
Houvast
De consistent goede score van de Rabo in alle lijstjes die wij en andere media maken, is terug te voeren op één ding. De Rabo verandert niet. Dat geeft houvast en vertrouwen in onzekere tijden. Dus waarderen we de grote Raboroerganger Piet Moerland om zijn saaie degelijkheid. Moerland is eigen kweek. Drager van het conservatiefste Rabogen. En dus ook behept met een diep conservatieve machtsopvatting. Toen ik hem interviewde viel me op dat Moerlands stoel zo´n tien centimeter hoger is dan die van zijn gasten. Een staaltje psychologische intimidatie dat een eigentijds bestuurder niet nodig heeft.
Gemiste afslag
De Rabo staat stil. De tijden veranderen. De laatste verandering was een afslag naar het hyperindividualisme, naar neoliberale graaizucht en een volledig gebrek aan maatschappelijk verantwoordelijkheidsbesef. De trage Rabo kon niet mee in die nieuwe wereld, waar grote winsten werden behaald. Dus toen het kaartenhuis van klatergoud instortte stond de Rabo nog fier overeind. Het onvermogen om mee te gaan in de nieuwe wereld pakte goed uit. Houzee voor de Rabo!
Nieuwe afslag
De wereld verandert. Nu ten goede. Maar opnieuw kan de Rabobank niet mee. In de brede correctie op de doodlopende weg naar het hyperindividualisme, nemen nieuwe leiders verantwoordelijkheid. Leggen ze uit wat er in het verleden fout ging en waarom ze het nu wel goed gaan doen. Getuigen ze van het besef dat business wederkerig is. Dat vertrouwen alleen kan bestaan als er ook transparantie is. Het afleggen van verantwoording – over het verleden, over het waarom van de keuzes – is de nieuwe normaal. En daar faalt de Rabo.
‘Onschuld’
Het opzeggen van het sponsorcontract is bedoeld om de handen in onschuld te kunnen wassen. Een opzichtige poging geen verantwoordelijkheid te nemen voor de dopingfeestjes die onder Rabovlag en met Rabogeld werden gevierd. Door nu weg te duiken hoopt de bank transparantie te vermijden. De slecht getimede desertie past bij old school business opvattingen. Past bij de goedkope intimidatie in het kantoor van Moerland. Past bij de stilte waarmee Rabo de eigen rol in het Liborschandaal omhult. Past bij de manier waarop de hufterige vastgoedboeren van Eurocommerce aan de kant worden gezet. Want ook daar duikt de Rabo weg en legt niet uit waarom er –willens en wetens- vervalste contracten werden geaccepteerd.
En daarom gaat de Rabo ten onder. Tenzij ik het helemaal verkeerd zie en de nieuwe normaal net zo’n tijdelijke oprisping is als het hyperindividualisme dat er aan voorafging. Want in dat geval staat de Rabo ook over 20 jaar weer fier bovenaan in alle lijstjes.
Eerdere columns van Arjan Zweers:
- De terroristen van bouwend Nederland
- Bij de moord op Jolande Sap
- iPolitiek
- MVO voor losers
- Alle columns van Arjan Zweers