Het stuit veel mensen tegen de borst om een eigen Wikipedia-pagina te regelen. Niet moeilijk over doen: dit is Wikipedia-marketing.
Zorgen dat er een Wikipedia-pagina over jou of je bedrijf komt, getuigt van ongeveer de slechtst denkbare smaak, zo was het idee altijd. Maar de wereld verandert, en Wikipedia verandert ook. Wikipedia-marketing is een krachtig middel, en de tijd dat bedrijven zichzelf discreet afzijdig hielden, is voorbij.
Jean Wie?
Jean Wincq heeft deze week een pagina op Wikipedia gekregen. Jean Wie? Jean Wincq was een Belgische onderwijzer die na de Tweede Wereldoorlog werd benoemd als volksvertegenwoordiger. Helaas, nadat deze benoeming was gedaan, bleek dat de man eigenlijk al was vermoord door de Duitsers. Toen hebben ze maar iemand anders benoemd. Beetje overbodige informatie, zul je misschien zeggen. Maar waarom niet? Bij Wikipedia geldt: hoe meer hoe beter – het is de kracht van de onovertroffen informatieschatkamer die de website is. Inmiddels zijn er ruim 4 miljoen artikelen voor Wikipedia geschreven, waaronder dus dat over Jean Wincq, en dat getal groeit maar door. Recent zijn enkele Belgische amateurhistorici enorm actief op Wikipedia, zodat zelfs een volksvertegenwoordiger die zijn volk nooit vertegenwoordigd heeft, op deze manier onsterfelijk is geworden.
Abraham Lincoln
Toch verandert er iets op Wikipedia, en dat heeft precies te maken met dat ‘hoe meer hoe beter’. In veel opzichten lijkt de website op een papieren encyclopedie, zoals de 24-delige Brittannica die ik onlangs bij het grootvuil heb gezet. Maar een kenmerk van zo’n Brittanica is zijn beperkte omvang, waarmee een selectieproces in het leven wordt geroepen. Hij kende weliswaar 24, maar ook weer geen 25 delen. Daarom stonden er mensen in zoals Abraham Lincoln, Johann Sebastian Bach en Marie Curie, en niet (met alle respect) jij of ik. Laat ik het omdraaien. Stel dat er een lege pagina was in de Brittanica, die jij mocht vullen. Uit jouw respect voor Abraham, Johann Sebastian en Marie zou je er niet over piekeren om een beschrijving van jezelf (met levengrote foto) te plaatsen: dat zou ongepast zijn. Wikipedia is anders, beperkingen in de omvang zijn er niet en daarmee is er geen basis voor zo'n soort selectie.
Golffanaten
In zekere zin is Wikipedia dan ook allang geen encyclopedie meer. Het is een verzameling gemodereerde kennis. Dat kan bijvoorbeeld kennis zijn over Jurrian van der Vaart. Van der Vaart is een Nederlandse golfprofessional, wiens beste prestatie ooit de 47ste plaats op de KLM Open 2010 was. Hij is toch te vinden op Wikipedia omdat enkele golffanaten daar behoorlijk actief zijn. Ongeveer elke golfpro die ooit in Nederland heeft rondgelopen, heeft zodoende een pagina. En waarom ook niet: Wikipedia is een open medium. Informatie is welkom, mits te checken. De golfliefhebbers maken daar dankbaar gebruik van. En de Belgische historici. Niks mis mee.
Promotiepraatje
Terug naar jou, en je bedrijf. Misschien is het je opgevallen dat Wikipagina’s van bedrijven dun gezaaid zijn. Probleem is dat een bedrijfspagina al snel overkomt als promotiepraatje. Mensen die het onafhankelijk imago van Wikipedia willen bewaken, en dat zijn er nogal wat, schieten meteen in het geweer bij alles dat riekt naar reclame. Eerder waren er al schandalen rond bedrijven die iemand inhuurden om hun Wikipagina te onderhouden. Op dit moment zijn multinationals zoals Shell en Philips te vinden op Wikipedia. Maar je zult er tevergeefs zoeken naar (ik noem er maar een paar) Elke Pieterman en de Munckhof Groep – stevige middelgrote Nederlandse bedrijven die allebei dit jaar zijn uitgeroepen tot Best Managed Companies. De kans dat jouw bedrijf er niet op staat, is groot.
Grovers moeder
Wikipedia anno 2013 maakt toch wel een bizarre indruk: Huisman Equipment uit Schiedam staat er bijvoorbeeld niet op – Huisman is een 70 jaar oud maakbedrijf dat apparatuur produceert voor de offshore-industrie, en waar 500 mensen werken. Hellen Huisman staat er wel op. Zij is een vorig jaar overleden actrice, vooral bekend vanwege de stem van Grovers moeder in het eerste seizoen van Sesamstraat.
Wetenschap en onderwijs
Niet alleen bedrijven, ook wetenschap en onderwijs komen er bekaaid vanaf – in tegenstelling tot bijvoorbeeld voetbal. Werkelijk elke voetballer kun je op Wikipedia vinden. Johan Jansen, een keeper die 2008 precies één wedstrijd in de eredivisie heeft gespeeld, is met een Wikipagina vereeuwigd. Maar prof. Misa Džoljić, rector magnificus van Nyenrode, zul je er tevergeefs zoeken.
Consensus
Het imago dat Wikipedia graag van zichzelf koestert is dat van het open, onafhankelijk medium waar met consensus een beschrijving ontstaat van de belangrijkste maatschappelijke personen, zaken en ontwikkelingen. Dus als een ouderwetse Brittanica – maar dan open source, en groter. Maar duidelijk mag zijn dat het proces niet helemaal goed werkt. Sommige maatschappelijke activiteiten zijn onder- en andere oververtegenwoordigd – in het laatste geval als er bijvoorbeeld fans of belangengroepen zijn die zich druk maken op dat gebied (voetbal, golf, Belgische parlementaire geschiedenis). Hoog tijd dat het bedrijfsleven deze ‘bias’ rechtzet.
Ben Mandemakers
Nog ééntje dan: Ben Mandemakers vind je niet op Wikipedia. Toevallig heeft hij een bedrijf opgezet waar 5.000 mensen werken. Daarentegen is Adrianus van der Vaart via Wikipedia onsterfelijk gemaakt. Zijn wapenfeit is dat hij vijf jaar geleden 132 dagen lang de oudste man van Nederland was. Wim van der Leegte (9.000 werknemers) vind je trouwens ook niet op Wikipedia. Kennelijk is het redden van NedCar niet voldoende voor een vermelding.
Fans
Het is al bizar genoeg dat het bedrijfsleven in Nederland weinig ‘fans’ heeft die op eigen houtje pagina’s maken over Van der Leegte of Huisman Equipment. Maar bedrijven mogen de situatie best zelf corrigeren en zorgen dat ze op Wikipedia komen. De voordelen zijn aanzienlijk: het is goed voor het imago en de vindbaarheid (Google is dol op de site). Eén tip: laat het niet door je eigen PR-mensen doen, om de schijn van subjectiviteit te vermijden.
Pagina over jezelf
En… een pagina over jezelf? Waar je persoonlijke successen op staan? Het lijkt een ernstige vertoning van poeha als je daartoe het initiatief zou nemen. Alsof je jezelf als de nieuwe Abraham Lincoln ziet. Maar als een keeper die één wedstrijd heeft gespeeld, een golfer die ooit 47ste werd en een volksvertegenwoordiger die al dood was voordat hij begon, er wel op staan? En niet te vergeten: de stem van Grovers moeder? Waarom jij dan niet? Wikipedia is een open medium. Hoe meer hoe beter. Niks mis mee.
Volgende week: Wikipediamarketing deel 2: hoe.
