Politici die bang zijn persoonlijk afgerekend te worden voor harde hervormingsplannen, kunnen opgelucht ademhalen.
Nu de verkiezingen hun climax naderen, worden de verschillen tussen de politieke partijen steeds vetter aangezet. Tussen de verschillende antwoorden die de politici hebben op de problemen van nu, zitten interessante hervormingsvoorstellen. Helaas lopen vooral economische hervormingen het risico te sneuvelen bij het vormen van een coalitie. Zonde, want in open economieën als de onze zouden ze wel eens eerder vruchten af kunnen werpen dan gedacht.
Verbale krachtpatserij
Liefhebbers van verbale krachtpatserij kunnen hun hart ophalen dezer dagen. Er gaat geen dag voorbij of ergens vindt wel een verkiezingsdebat plaats. Vanavond staan de lijsttrekkers weer tegenover elkaar tijdens het Carrédebat om het eigen programma met verve te verdedigen. Centraal thema dit jaar is de economie. Hoe krijgen we onze eigen motor weer op toeren en wat te doen aan de almaar voortwoekerende eurocrisis? De antwoorden die de verschillende partijen hierop hebben zijn legio. Natuurlijk valt er op ieder programma op economisch gebied wel wat af te dingen. Toch zitten er hier en daar interessante hervormingsvoorstellen tussen.
Maar ja, op voorhand weten we één ding zeker. Geen enkel programma zal volledig uitgevoerd worden.
Juncker’s vloek
Als straks iedereen heeft gestemd, wordt bij het vormen van een coalitie immers links en rechts toch water bij de wijn gedaan. Zodra partijen eenmaal het pluche ruiken, is de kans groot dat allerlei voorgestelde hervormingen het niet zullen halen. Jean-Claude Juncker verwoordde de reden hiervoor denk ik het best. Hij zei in 2007: “We weten allemaal wat we moeten doen, maar we weten niet hoe we herkozen worden nadat we het hebben gedaan”.
Hervormingen helemaal geen obstakel
Misschien kan een paper van onder anderen de Nederlandse econoom Paul van den Noord hervormingsgezinde politici een hart onder de riem steken om voet bij stuk te houden wanneer een regeringscoalitie wordt gevormd. Uit de analyse van gegevens van 21 OESO-landen blijkt namelijk dat de angst om niet herkozen te worden na het doorvoeren van hervormingen van de economie veelal ongegrond is. Vooral in landen met een open economie en goed functionerende financiële markten zoals die van ons, zullen hervormingen van bijvoorbeeld de arbeidsmarkt of de woningmarkt sneller vruchten kunnen afwerpen dan je zou denken.
Kansen ruiken
In dit soort landen ontdekten de economen namelijk dat bedrijven al rekening houden met de heilzame werking van de hervormingen voordat ze ook daadwerkelijk de vruchten van de nieuwe maatregelen hebben geplukt. Leuk, maar erg abstract. Laat ik een voorbeeld geven van hoe ik denk dat het zou kunnen werken.
Stel, de volgende regering besluit om de woningmarkt te hervormen. De hypotheekrenteaftrek wordt afgebouwd en de huren worden marktconformer (hoger dus).Een van de consequenties is dat het aantrekkelijker zal worden voor private partijen om woningen te verhuren. Je mag dus verwachten dat er bedrijven zijn die kansen ruiken en hier zo snel mogelijk op willen inspelen. Ook beleggers zien dat en zullen graag geld steken in veelbelovende plannen. Kortom: door een efficient werkend bedrijfsleven zullen we sneller plezier hebben van moeilijke maatregelen.
Eerdere columns:
-
Vastgeketend aan onzinnige norm
-
Steun de economie, stem op een vrouw!
- Gemene en geniale tips van gedragseconomen
