Geert Wilders negeert de basisprincipes van het hedendaags leiderschap en schuwt de belangrijkste macht: tegenmacht.
De verschillen tussen het leiderschap van de leiders van de BV Nederland en Geert Wilders zijn onoverbrugbaar. Terwijl de corporate captains weten dat de belangrijkste macht de tegenmacht is, kijkt Geert geen millimeter verder dan het hier en nu. Hij liegt zijn stakeholdende Henk en Ingrid voor en daarmee is de PVV ten dode opgeschreven.
Passanten
Wat me opviel in de interviews die ik met twaalf leiders in crisistijd had, is dat zij beseffen niet meer dan passanten te zijn. In verschillende formuleringen vertelden ze allemaal dat het geheel veel groter en belangrijker was dan zijzelf. Stuk voor stuk zijn ze doodsbang om net als Cees van der Hoeven (Ahold) onvoldoende tegenstand, tegenwicht en kritisch vermogen om zich heen te dulden.
Eigen macht
Zij weten dat alleen zij verantwoordelijk zijn voor het beperken van de eigen macht. Dus beperken ze de ruimte waarbinnen ze de boel ongestraft kunnen verkloten. Ze verzamelen goede, stevige, eigenzinnige en integere mensen om zich heen. Conflicten horen erbij, maar professioneel gehanteerd is een heftig conflict een gezonde toets op het eigen gelijk.
Tegenmacht
Als ik dat basisprincipe van de leiders van corporate Nederland vergelijk met de manier waarop Wilders zijn imperium aanstuurt, dan is hij in alles hun tegenpool. Wilders is geen passant. De PVV is aan zijn persoon – hij is het enige lid – opgehangen. Wilders weert elk kritisch geluid, duldt geen alternatieve visies en zeker geen kritische toets op ‘het eigen gelijk’. Zelfs de Noord-Koreanen hebben de continuïteit beter geregeld dan hij.
Wilders weigert
Wilders weigert – om de macht en controle op korte termijn te waarborgen – enige tegenmacht te organiseren. De ‘dapperen’ die wel iets zeggen verdwijnen onherroepelijk uit zijn banenmachine en kunnen het edele vak van volksvertegenwoordiger (u weet wel die mensen die zonder last en ruggenspraak opereren) vergeten.
Leren van het verleden
De business leaders leerden van fouten uit het verleden en weten nu dat ze ook het leiderschap moeten verduurzamen. Ze hebben geleerd van de ellende bij Ahold. Wilders heeft dat niet gedaan, hij gelooft in zijn eigen onfeilbaarheid. En dat maakt hem tot een slechte leider. Want echte leiders weten dat zij fouten maken en zorgen er daarom voor dat er mensen om hen heen zijn die ze daar op aanspreken en bijsturen.