Managers die hun macht te duidelijk laten blijken, doen een zwaktebod. Echte machthebbers hebben het juist niet over hun macht.
‘We weten allebei wie er aan het kortste eind trekt als we het er op aan laten komen.’ Deze uitspraak van mijn eerste leidinggevende ging over een inhoudelijk conflict. Hij maakte duidelijk wie de macht had. Ik was het niet. Een zwaktebod vond ik het. Net als de leraren op school die elke vervelende vraag beantwoordden met: ‘Omdat ik het zeg.’ Einde gesprek. De machtskaart trekken is zwak en maakt één ding duidelijk: gebrek aan gezag. De echte machthebbers kenmerken zich door het juist niet te hebben over hoe machtig ze zijn.
Fascinerend thema
Managers hebben per definitie macht. Ze kunnen medewerkers iets geven wat deze nodig hebben of graag willen. En ze kunnen het iemand net zo makkelijk onthouden. Macht speelt overal een rol – in zowat alle relaties – en meestal gaat het over de vraag: wie heeft de macht en wie heeft hem niet? Toch hebben we het er zelden openlijk over. Terwijl het een fascinerend thema is. We zitten allemaal te smullen bij de machtspelletjes van Kevin Spacey in de hitserie House of Cards. Macht is gevaarlijk, sexy en duister. En tegelijkertijd is macht een alledaags en vertrouwd fenomeen, blijkt uit het artikel van Peter van Lonkhuyzen. Managers zijn geen ultieme machthebber als Poetin, maar hoe machtiger we zijn, hoe minder we naar anderen luisteren.
Beïnvloeding of manipulatie?
Macht is geen prettig woord, het leunt tegen manipulatie en misbruik aan, terwijl het vermogen zaken te beïnvloeden prettig is. Het gaat over dingen laten gebeuren, schrijft Bas Haring. Maar wat daar leuk aan is? Hij heeft daar een mooie analyse van. Machteloosheid is het tegenovergestelde: het gevoel géén greep op een situatie of persoon te hebben, dat het eigen handelen weinig zal uitmaken. En ook dat is een keuze. Want om macht te kunnen uitoefenen heb je tenminste een ander nodig die de ongelijkwaardigheid accepteert en zich laat onderwerpen.
Macht versus goed leidinggeven
Ik bleef toentertijd zitten na het dreigement van mijn baas en hield verder mijn mond. Terwijl goed leidinggeven iets anders is: de juiste mensen vinden, hen vertrouwen en uitdagen, goed betalen en dan het allerbelangrijkste: ze met rust laten. In goede relaties speelt macht juist geen rol van betekenis.
Lees meer over het thema macht:
- Waarom machtshonger in iedereen zit (maar niet bij ieder evenveel)
- Waarom topmanagers niet langer dan 10 jaar houdbaar zijn
Dit verhaal komt uit de huidige printeditie van Management Team, die als thema 'Macht' heeft. Ben je nog geen abonnee? Vraag de huidige editie dan aan als gratis proefnummer.
