De wereld verandert razendsnel. Denken wij. Ons brein verandert evolutionair wat minder snel. Maar de aarde, met een geschatte leeftijd van 4,6 miljard jaar, nog veel langzamer. Onze planeet stamt uit een tijdperk waarin de tijd op kosmische schaal net wat trager lijkt te lopen dan in onze eigen piepjonge snelle maatschappij. Onze denkbeeldige visie op tijd is niet dezelfde als die van moeder aarde.
Waarom is dit belangrijk? Onze planeet kan onze veranderingen niet aan. Totaal onvoorbereid op wat de menselijke beschaving op dit moment op haar aanricht. Hulpeloos ook. Ze kan namelijk niets terug doen. Gewend als ze in aan trage geologische tijdperken. Het enige wat haar nog kan redden zijn wij. De inventieve, ondernemende mens.
Maar hoe gaan we dat – als mensheid – doen?
Nieuwe verkiezingen om de vier jaar? Daar heb je dus helemaal niets aan op millenniumschaal. Het vertrouwen in overheid en bedrijfsleven is in deze tijd van verontrusting nog nooit zo laag geweest. Ze bieden namelijk geen oplossingen op de lange termijn en kunnen dit ook niet inzichtelijk maken voor stakeholders die er nu en straks mee te maken krijgen.
Elk bedrijf zou bij oprichting zichzelf moeten verplichten om na te denken hoe zij toekomstbestendigheid nu al kan borgen in haar businessmodel. Is dat zodanig te verbeteren dat het milieulasten minimaliseert en sociaal gedrag bevordert? Inmiddels is duurzaam handelen in de meeste categorieën al bijna net zo winstgevend. Dus welke maatschappelijke waarde voeg je toe als organisatie?
Laten we daarom beginnen met generatieoverstijgend leiderschapsdenken. Los van elke overtuiging dan ook. Ik ben er een groot voorstander van. We hebben de ‘Sustainable Development Goals’ die oproepen tot wereldwijde samenwerking. Maar het gaat niet snel genoeg. Er is iets wat bedrijfsleven en politiek tegenhoudt. En dat is te weinig vertrouwen in het vertrouwen zoals we dat nu kennen.
En dat vereist een nieuw soort vertrouwen. Niet alleen in de politiek, maar ook in bedrijfsleven, overheid, onderwijs en samenleving. Geen silo’s meer. Maar verbinding. Rekeninghoudend met de volgende generaties.
Een vertrouwen dat alle verkiezingen, huidige overnames en beursgangen overstijgt. Niet meer wegkijken als multinational, maar je verantwoordelijkheid nemen. Oprichter Jack Ma van de Alibaba Group zei het treffend in een toespraak: ‘Als je veel geld hebt verdiend, is dat eigenlijk niet van jou, het behoort de samenleving toe. Het is het vertrouwen dat de samenleving jouw heeft geschonken. Omdat zij geloven dat jij dat geld weer goed besteedt.’ Hij steekt zijn geld nu in educatie.
Ik noem dat nieuwe vertrouwen ‘generatieoverstijgend vertrouwen’. Dit is het vermogen van de huidige generatie dat zij kan bewijzen dat ze voldoende heeft gedaan om de leefbaarheid van de volgende generatie veilig te stellen. Opdat zij hun kinderen ook weer dezelfde boodschap en dat vertrouwen kunnen overbrengen. Daar hebben ze recht op.
De toekomst van vertrouwen ligt in hun vertrouwen in de toekomst.
