Als er één bedrijf is dat de afgelopen 10 jaar een onuitwisbare invloed had op toerisme, dan is het wel Airbnb. De onderneming, die particulieren een betaalplatform biedt om woonruimte tijdelijk te verhuren aan vakantiegangers, heeft er eigenhandig voor gezorgd dat het onder vakantiegangers hip werd om bij vreemden in gewone woonwijken te overnachten. In plaats van naar een hotel te gaan, huren ze een kamer of appartement van een lokale bewoner.
Volgens Brian Chesky staat Airbnb nog maar in de kinderschoenen
Toen Gallagher bij Airbnb-ceo Brian Chesky aanklopte met het voorstel een boek te schrijven over zijn in 2008 opgerichte hospitalitybedrijf, reageerde deze eerst twijfelend. Zijn bedrijf mag dan miljarden waard zijn, toch staat Airbnb in zijn ogen nog maar in de kinderschoenen. Chesky en zijn compagnon Joe Gebbia, beiden oud design-studenten aan de kunstacademie, zitten boordevol ideeën voor Airbnb. Zo willen ze buurtbewoners van steden onderling ervaringen laten aanbieden en proberen ze vluchtelingen wat bij te laten verdienen door ze tours te laten organiseren.
Vervroegde best of
Een boek over Airbnb zou dus min of meer aanvoelen als een best of van een rockband die nog maar aan zijn tweede studioplaat toe is. Toch ging Chesky overstag en zo kreeg Gallagher inzage in een oneindige stroom informatie over Airbnb. Ze kwam in contact met kopstukken van het bedrijf, oud-medewerkers, verhuurders en Airbnb-investeerders zoals Reid Hoffman, Marc Andreessen en Michael Seibel. Haar boek verscheen afgelopen jaar en de Nederlandse vertaling kwam half mei op de markt.
Vervroegde best of of niet, De Airbnb Story biedt een interessant kijkje in de keuken van een bedrijf dat idealistisch begon, dat nog steeds pretendeert te zijn, maar steeds meer trekjes van een puur op groei gerichte corporate begint te krijgen. Hypergrowth trouwens in het geval van Airbnb, dat al jaren in de vijfde versnelling sjeest.
Bijna dakloos
Chesky en Gebbia begonnen het bedrijf in 2008 als verwoede poging hun eigen huur te kunnen betalen. De twee waren net afgestudeerd, straatarm en werkloos en bijna dakloos, omdat ze niet niet genoeg geld hadden voor hun huurbaas. Er kwam een grote designconferentie aan in hun stad San Francisco en alle hotels zaten vol. De twee besloten daarop een website te beginnen, Airbed & Breakfast geheten, waarop ze conferentiegangers een plek op een luchtbed in hun appartement aanboden. Ze promootten de site op een goed gelezen designblog en het lukte ze genoeg geld te verdienen om de huur te betalen. Bovendien hadden ze vrienden gemaakt met hun tijdelijke huurders, met wie ze samen de designconferentie bezochten.
Chesky en Gebbia zagen het oorspronkelijk als eenmalige exercitie. De twee waren vastberaden om samen een bedrijf te beginnen, maar hun grote ondernemersidee waarmee ze de wereld zouden veranderen, zou nog wel komen. Toen de goede ideeën uitbleven, besloten ze toch maar verder te werken aan Airbed & Breakfast, al snel ingekort tot het meer pakkende Airbnb. Programmeerwonder Nathan Blecharczyk werd aangetrokken als cto en de drie begonnen aan een ondernemersreis vol hobbels op de weg, maar uitkomend op een hypermoderne zesbaans snelweg.
Vreemd idee
Vakantiegangers bij vreemden laten overnachten, mensen vonden het in de beginjaren maar een vreemd idee. Investeerders wantrouwden Chesky en Gebbia bovendien vanwege hun kunstachtergrond en gebrekkige kennis over het bedrijfsleven. Hoe kon een bedrijf dat werd geleid door iemand die bij angel investors aan engelen dacht ooit succesvol worden? Het leven van Airbnb hing dan ook dikwijls aan een zijden draadje.
Wat je ook van Airbnb vindt, het bedrijf wist crisis na crisis te overwinnen en dat inspireert. Sprout selecteert zeven ondernemerslessen uit het verhaal van Gallagher.
Keer op keer herpakten de ijverige ondernemers zich. Toen Blecharczyk er bijna de brui aan wilde geven wegens een gebrek aan succes, wisten Chesky en Gebbia op de valreep een plek te bemachtigen voor het prestigieuze acceleratorprogramma Y Combinator. Toen ze eens krap bij kas zaten, toverden ze vijfhonderd pakken cornflakes om tot zogeheten Obama O’s, die ze als dure collectors items verkochten. Het leverde de designers 30.000 dollar op.
Het harde werk van de drie wierp uiteindelijk zijn vruchten af. Bewoners van het vooruitstrevende New York City begonnen Airbnb op te pikken als origineel idee om wat bij te verdienen en nieuwe mensen te leren kennen. De olievlek zou zich de jaren erop verspreiden over vrijwel de hele wereld en de oprichters van straatarm transformeren tot miljardairs.
Millennialwaarden
Zonder het harde werk en de inventiviteit van het drietal was Airbnb nooit geworden wat het vandaag is. Toch zijn er ook tal van andere factoren die bij hebben gedragen aan het succes van Airbnb, signaleert Gallagher (foto rechts). De grote recessie van 2008 bijvoorbeeld, waardoor consumenten minder te besteden hadden en in plaats van dure hotels naar goedkopere manieren van accommodatie zochten. Ook wijst ze op de “golf van nieuwe millennialwaarden en -houdingen”, waarbij jongeren zoeken naar authentiekere manieren van reizen dan de one size fits all-benadering van het hotelwezen.
Een kwestie van perfecte timing dus die zorgde voor een duizeligmakend ondernemerssucces, als je Gallagher mag geloven. Toch gaat ze ook niet voorbij aan de kritiek die Airbnb kreeg. Het bedrijf ligt met tal van lokale overheden in de clinch omdat het bedrijf woonruimte aan steden zou onttrekken en de huizenprijzen opstuwt. Dit was een onvoorzien effect voor Chesky en Gebbia. Zij zagen – en zien – het als hun doel om vakantiegangers zich overal thuis te laten voelen. Niet om ervoor te zorgen dat stadsbewoners zich niet meer thuis en welkom voelen in hun eigen stad.
De manier waarop ze keer op keer reageren op stadsbesturen die limitaties voor de Airbnb-verhuur instellen, zal door critici echter worden omschreven als minder sympathiek. Besluit na besluit vechten ze aan bij de rechter, met als doel de regels naar hun eigen hand te zetten. Een beproefd middel voor techbedrijven die met iets innovatiefs komen dat – in hun ogen – vooruit loopt op regelgeving.
Chesky stelt tegen Gallagher dat hij zo goed mogelijk wil samenwerken met lokale overheden, maar hij kan niet voorkomen dat zijn bedrijf krediet heeft verspeeld bij het publiek. Als lezer vraag je je af: draait het Chesky nog wel om zijn idealisme of om het tevredenstellen van diens investeerders? Om dat eerste, aldus Chesky aan Gallagher, maar zal hij de waarheid spreken? Dat blijft onduidelijk in De Airbnb Story, waarin Gallagher bij vlagen te veel lijkt te worden ingepalmd door Chesky’s bedrijfsmarketing (lees: de voel ‘je overal thuis voelen’-missie van het bedrijf).
Het is een van de weinige aanmerkingen aan het verder sterke, ruim 300 pagina’s tellende boek van Gallagher, waarin ze in geuren en kleuren omschrijft hoe de drie oprichters barricade na barricade weten te overleven. Naast legio tegenwerkende stadsbesturen kreeg Airbnb te maken met discriminerende verhuurders, huisjesmelkers vermomd als Airbnb-verhuurders, maar ook huurders die appartementen kort en klein slaan of vakantiegangers seksueel bedriegen en – zoals dat gaat bij disruptie – een sterke anti-Airbnb-lobby van het hotelwezen.
Geen nieuw idee
Brian Chesky wilde Airbnb oorspronkelijk non-profit maken
De Airbnb Story laat zien dat blijven geloven in je idee kan lonen, hoe gek je bedrijfsconcept aanvankelijk ook mag klinken. Toch is het concept van Airbnb nou ook weer niet wereldschokkend nieuw, geeft Chesky zelf toe aan Gallagher. Voordat Airbnb succesvol was, was er al zoiets als Couchsurfing.com, een bekend non-profitplatform waarop reizigers bij elkaar kunnen overnachten. Chesky speelde aanvankelijk ook met het idee om Airbnb non-profit te maken, maar Gebbia en Blecharczyk overtuigden hem om hier een businessmodel aan vast te hangen.
Kenmerkend is bovendien de reactie die Chesky van zijn opa kreeg toen hij hem in 2008 over zijn Airbed & Breakfast-concept vertelde. Logisch, vond zijn grootvader. Dat deden mensen vroeger ook, stelde hij. Voordat hotels in steden als paddestoelen uit de grond schoten, verhuurden stadsbewoners kamers in hun woningen aan voorbijtrekkende reizigers. De hotels, die ooit golden als disruptors van deze kleine, particuliere verhuurders worden nu zelf gedisrupt door een nieuwe generatie kleine, zelfstandige verhuurders. De cirkel is rond.
Het boek De Airbnb Story van Leigh Gallagher is verkrijgbaar bij Managementboek.nl voor €18,50.
