Leidinggeven aan een klein groepje verzuurde rode traditionalisten, dat bleek te hoog gegrepen voor Jolande Sap.
Jolande, zoals je weet vind ik je een bijzonder stoer wijf. Ik heb bewondering voor je lef op de momenten dat de echt moeilijke keuzes voorliggen. Zowel bij het Kunduz-akkoord, waar jij aan de keukentafel met Mark de Nederlandse inzet in Afghanistan aftikte en ons lans in internationaal verband nog enigszins op de kaart hield. Het was de eerste nagel aan de doodskist waarin je vrijdag werd afgevoerd. Maar je stal mijn hart toen je het land de hoon en torn van de financiële markten bespaarde. De gieren cirkelden al boven ons, aangetrokken door het karkas van Rutte 1. Bij het Lenteakkoord sprong jij over je schaduw, maar ook over de schaduw van je partijgenoten. Jij toonde anders dan andere politici het landsbelang te kunnen laten prevaleren boven je eigen politieke agenda en de korte termijn.
Staatsvrouw
Je hebt het in je om een waarlijk grootse staatvrouw te worden. Ik zag in jouw wel de eerste vrouwelijke premier van Nederland. Maar zoals je zelf ook weet, gaat dat niet gebeuren. Ondanks al je kwaliteiten als leider – jij was de spelverdeler binnen FC Kunduz en even van politiek Nederland – verloor je het leiderschap, je mandaat, in je eigen club. Dat je daar faalde, is precies de reden waarom ik je bewonder.
Want bij jouw invulling van leiderschap liep je voor de troepen uit. Je probeerde je achterban te moderniseren. Je nam beslissingen, en legde hen pas daarna uit dat op die manier nog iets van de politieke agenda werd gerealiseerd. Je speelde het spel met de inzet van je eigen positie. Je gaf leiderschap een moderne, zakelijke en leidende invulling. Het tegenovergestelde van het populistisch leiderschap dat zo populair is onder de meeste van je voormalige collega's. Zij peilen eerst en bepalen dan pas hun mening. Je toonde groot leiderschap. Maar je faalde erin het grote leiderschap te verbinden met het kleine dagelijkse leiderschap.
Verkeerde partij
Volgens mij realiseerde je je onvoldoende dat de club die je leiding gaf niet zakelijk, niet rationeel en of modern is. Ze willen niet eens geleid worden. Het bestuur in ieder geval liet zich gidsen door emoties. Angst voorop. Je verkiezingsnederlaag gaf hen eindelijk het doorgeladen wapen waar ze op zaten te wachten.
Medeschuldig
Sorry. Ook ik heb niet op je gestemd. Terwijl je na je heldhaftig optreden wel in beeld kwam. Ik ben medeschuldig, maar je bent van de verkeerde partij. Misschien had ik nog op je kunnen stemmen, maar die andere Groenlinksers, daar ben ik niet zijn zo’n fan van. En jij nu ook niet meer, neem ik aan. Zij hechten meer aan de interne macht – met het ideologisch gelijk aan hun zijde als belangrijkste wapenfeit – dan een samenleving waar in ieder geval een deel van de idealen herkenbaar aanwezig is.
Die partij van jou heeft vrijdag mijn gelijk bewezen. Ik zal je analyse en lef missen.
Eerdere columns van Arjan Zweers:
