Wat moeten bazen met dwarsliggers? "Zoals ze bij Prorail al jaren weten: zonder dwarsliggers komen we nergens", aldus Willem Asman.
Ode aan de dwarsligger
Wat moeten wij bazen toch met die verdraaide dwarsliggers? Sturen we ze verplicht naar een inburgeringcursus? Gaan we ze doodknuffelen? Wegpesten? De schuld geven van alles? Te vuur en te zwaard bestrijden? Of toch maar weer een kopje thee met ze drinken tijdens een goed gesprek? Je zou er bijna een film over gaan maken.
Misverstand
In juni 1985 was ik ambitieus, jong, net uit de schoolbanken, groen als gras. Dat laatste moge onder andere blijken uit het feit dat ik oprecht geloofde dat mijn baas de meeste verantwoordelijkheid, de meeste ramen, vierkante meters, de duurste auto en het hoogste salaris verdiende omdat hij het meest verstand van zaken had.
Dit misverstand was hardnekkig. Zó hardnekkig, dat alle bazen het zelf geloofden. Sterker nog: omdát zij het geloofden, was het misverstand zo hardnekkig.
Ik durf te stellen dat wij dit allemaal geloofden aan het begin van onze loopbaan, en dat we allemaal minstens eenmaal een baas hadden die het ook geloofde (enkele vroegwijze dwarsliggers daargelaten). Inmiddels zijn we zelf de baas, van harte gefeliciteerd, gerechtigheid, etc. Nu weten wij beter: manager word je wegens in het verleden behaalde resultaten. Maar verdorie, nu zijn wij aan de beurt: wat moeten we toch met die verdraaide dwarsliggers?
Dit is een intrigerende vraag, maar de verkeerde. We hebben niet veel tijd, dus ik geef u kort door de bocht Asmans dynamische stellingen van (en ode aan) die verdraaide dwarsligger (m/v):
Het probleem is nooit de dwarsligger, het probleem is de manager die denkt dat het nog steeds juni 1985 is. The bottleneck is usually at the top of the bottle.
‘Ik heb niets aan zingende wisselspelers' (Leo Beenhakker). Een team zonder dwarsliggers is een team zonder weerstand, met jaknikkers, te blij met zichzelf.
Om in de voetbalmetafoor te blijven: als de dwarsliggers de meerderheid krijgen, moet de trainer weg.
Iemand die al jaren de enige dwarsligger in uw team is? Weigert zelf weg te gaan.
Iemand die na een jaar dwarsliggen eindelijk zelf weggaat? Aan boord houden die man, wat het ook kost.
Een dwarsligger promoveren tot manager is alleen een oplossing als hij dwarsligger blijft.
Redding?
Geldt bovenstaande allemaal niet voor u, dan heeft u een recruitmentprobleem ( en dat is nog steeds uw probleem). Of uw baas heeft het (en dat is nog steeds uw probleem). Wat ook kan: u bent helemaal geen manager, u infiltreert, log hier dan ogenblikkelijk uit.
Tenslotte: is er dan geen redding voor ons? Natuurlijk wel. Gemakshalve verwijs ik u naar Tom Peters' "negen gekken"-aanpak: de eerstvolgende keer dat u zich geen raad weet met de dwarsligger, zegt u: "Vind negen medestanders die er net zo in geloven als jij, en je hebt me overtuigd".
Zoals ze bij Prorail al jaren weten: zonder dwarsliggers komen we nergens.
Willem Asman werkte vijftien jaar bij Oracle in diverse managementposities, meest recent als director of human resources & operations. In 2006 debuteerde hij met De Cassandra Paradox bij uitgeverij De Bezige Bij/Cargo. Vorig jaar verscheen van zijn hand Britannica. Willem Asman is partner met Paul Joosten, oprichter en eigenaar van Dutopia bv (Storytelling in zakelijke omgevingen)
