De filosofie van levenslang leren zal onze visie over carrière en leeftijd voor altijd veranderen, zegt Boy Brantjes, co-founder van Bizzwork.com.
"De kansen op de arbeidsmarkt nemen toe voor mensen die hun kennis en vaardigheden op peil houden. Dit is bovendien hard nodig voor de kenniseconomie." Met deze woorden begint het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap het dossier ‘Leven lang leren'. Maar waarom zouden we nog leren? We kunnen immers putten uit een ruime werk/levenservaring!
Eerlijk is eerlijk, ervaring heeft zo zijn nadelen. Het geeft je het gevoel dat je alles al weet en dat extra leren nauwelijks nog iets toevoegt. Waarom op de hoogte blijven van de technologie als je altijd kunt terugvallen op je kinderen die je voor de zoveelste keer demonstreren hoe je een nieuwe map op de harde schijf van je computer aanmaakt? Waarom met weer een nieuw businessplan achter de markt aan terwijl je ‘uit ervaring' weet dat het een marginale waarde toevoegt? Waarom zou je de comfortabele ervaringszone verlaten en je wagen op het gebied van het onbekende?
Het antwoord daarop, beste mede-ervaringsdeskundigen, is simpel: we zullen wel moeten! De wereld is aan het veranderen en onze spreekwoordelijke ‘automatische piloot' levert ons niet meer de antwoorden en bijdragen die nodig zijn. Wie stopt met leren, stopt met groeien. Toch leert de praktijk dat velen van ons zo rond hun veertigste ophouden om naast hun baan nog trainingen en studies te volgen. We hebben genoeg geleerd en voortaan kunnen we al die opgedane kennis omzetten in vaardigheden die bijdragen aan het halen van de bedrijfsdoelstelling. Denken we!
De praktijk ligt helaas anders. Als we niet oppassen, wordt kennis ervaring en wordt er geen nieuwe kennis meer aangevuld. Met als gevolg dat we de ogen sluiten voor nieuwe opties en de aansluiting missen met de steeds voorgaande technologische ontwikkeling. Blijven leren is daarom meer dan ooit noodzakelijk.
Wij van de naoorlogse generatie hebben nu de kans aan te tonen dat de steeds ouder wordende populatie overheden dwingt opnieuw na te denken over pensionering. Wij hebben er allemaal mee te maken. De kosten voor een almaar groter wordende groep gepensioneerden kan in de nabije toekomst niet meer worden opgebracht door de werkende groep. We zullen langer moeten blijven werken. Life long employment zal steeds meer plaats maken voor verschillende, achter elkaar liggende carrières. En voor iedere carrière moet je als het ware opnieuw geboren worden.
Een van de belangrijkste gereedschappen/hulpmiddelen daarbij is een netwerk. Een goed solide netwerk van mensen die je vertrouwt, is essentieel bij elke carrièreswitch. Ik durf zelfs te stellen dat in netwerken mogelijk het reddingsmiddel ligt om de problemen waar wij als naoorlogse generatie mee kampen te lijf te gaan. Hoe kan het zo zijn dat we binnen een bedrijf probleemloos van baan kunnen wisselen en nieuwe contacten opdoen terwijl we dat op latere leeftijd extern niet meer voor elkaar krijgen? Het antwoord is dat er in het eerste geval sprake is van vertrouwen. Je hebt een netwerk om je heen gecreëerd. Je kent de mensen met wie je werkt en zij kennen jou.
Laten we vanaf dat punt een sprong voorwaarts maken. Stel dat je ontslagen wordt. Om verder te kunnen heb je dan twee dingen nodig:
1: een netwerk waarin vertrouwen de basis is
2: de up to date kennis om elders aan de slag te komen, met je ervaring als bonus.
Iedere carrière is te vergelijken met een roltrap die naar beneden rolt. Als je op hetzelfde niveau wilt blijven, moet je al flink de pas erin houden. Wil je vooruit dan zul je extra moeten investeren. Investeren in kennis. Investeren in je persoonlijke vaardigheden. Investeren in mensen die je vertrouwd. We zullen onze honger naar kennis opnieuw in onszelf moeten wakker schudden. Onszelf trainen om enthousiasme op te brengen voor het nieuwe. Met vertrouwen in eigen kunnen en dat van anderen.
Een goed netwerk kan ons daarbij helpen. Mits we mentaal klaar zijn om te WILLEN veranderen. We zullen met z'n allen weer de mogelijkheden voor arbeidsparticipatie zonder leeftijdsbegrenzing moeten kunnen zien (en dat zien veel werkeloze 45-plussers allang niet meer). Als we dat kunnen, dan zal het op hogere leeftijd stoppen van een carrière niet meer als het absolute einde maar als een nieuw begin worden gezien; als een startpunt voor iets nieuws: de grote uitdaging!
En zo zullen ouderen opnieuw een bijdrage leveren aan dat wat gedaan moet worden. De filosofie van levenslang leren zal onze visie over carrière en leeftijd voor altijd veranderen.
