Robots hebben nog niet al onze saaie taken overgenomen, dus tot die tijd zijn wij gewoon de sjaak. Het zijn namelijk wel de taken die huishoudens en organisaties laten draaien, of dat nu de afwas is of het invoeren van gegevens.
Natuurlijk is er al een berg onderzoek verricht naar hoe we verveling op het werk tegengaan en saaie taken langer volhouden. Bekende oplossingen zijn taken opleuken, beloningen geven en de voorgang monitoren. Daarom zit er een timer op elektrische tandenborstels bijvoorbeeld. En proberen bedrijven met gamification het werk leuker te maken.
Alicea Lieberman, hoogleraar marketing aan de UCLA Anderson School of Management, ontdekte met mede-onderzoekers Andrea Morals en On Amir dat er een betere aanpak bestaat. Ze voerde een vijftal testen uit, onder meer tandenpoetsen, typen en lichamelijke oefeningen, waarbij in totaal meer dan 2000 deelnemers betrokken waren.
Waarom we saaie taken niet lang volhouden
De conclusie uit haar onderzoek: we geven saaie taken te snel op, omdat ze niet genoeg capaciteit vragen van ons brein. Zelfs als je gemotiveerd genoeg bent om kaartjes in enveloppen te stoppen, dan verveelt je brein zich. En daarom hou je het gewoon niet vol. Daarom stelt Lieberman voor om je brein wat meer aan het werk te zetten.
Als één routinematige taak te weinig aandacht van je brein vraagt, zorg dan tegelijkertijd voor een tweede activiteit waarin je je kan verdiepen. Door die koppeling, tangentiële onderdompeling noemen de onderzoekers dit, neemt de verveling af en hou je dat saaie werk langer vol.
Tandenpoetsen met video
Hoe werkt dat? Bij een eerste experiment moesten de deelnemers hun tanden droogpoetsen, dus zonder water of tandpasta. Om ze te motiveren, vertelden de onderzoekers dat hoe langer ze hun tanden poetsten, hoe schoner hun tanden zouden worden. En dat tandartsen hiervoor acht tot tien minuten aanraden. De deelnemers kregen vervolgens de instructie dat ze zo lang mochten poetsen als ze wilden.
De ene groep in het experiment kreeg tijdens het poetsen een video te zien met prachtige beelden uit de natuur, begeleid door natuurgeluiden en muziek. De andere groep kreeg een meeslepende documentaire te zien over beren en wolven. Het verschil tussen deze twee video’s is groot: de groep die de documentaire over beren en wolven voorgeschoteld kreeg, poetste gemiddeld 30 procent langer.
Een tweede experiment vroeg deelnemers om hun smartphone vast te houden, recht voor zich uit, met een gestrekte arm. Hun mobieltje fungeerde als een gewicht. Een groep moest een bewegende stip volgen op een computerscherm, een andere groep moest een verhaal lezen op een scherm.
Een derde groep kreeg aangename beelden en pianomuziek voorgeschoteld. De tweede groep, die een tekst moest lezen, hield het 10 procent langer vol. Tussen het volgen van de stip en de beelden met muziek werd er geen belangrijk verschil gemeten, al vonden de deelnemers de laatste ervaring wel prettiger.
Niet te veel taken tegelijk
Een volgend experiment was een zeer eenvoudige oefening in typen. Ook hier moest deze taak zo lang mogelijk worden volgehouden. Om de deelnemers te motiveren, kregen ze een timer om hun voortgang bij te houden. Dat werkte, maar het luisteren naar een spannend audioboek werkte nog veel beter.
Een complexe tikoefening combineren met een spannend audioboek levert geen resultaat op
Een aanvullend experiment schotelde een complexere tikoefening voor. Daar bleek dat het spannende audioboek niet langer werkte. Het gaat dus niet over multitasken, maar over de aandacht van je brein gevangenhouden en meer capaciteit gebruiken.
Als de eerste activiteit een minimale aandacht vraagt, bijvoorbeeld wandelen, dan is er voldoende capaciteit over voor een tweede activiteit die wat meer aandacht vraagt, bijvoorbeeld luisteren naar een podcast van MT/Sprout. Zo voorkom je verveling en hou je het langer vol.
Dat effect werkt alleen bij een extra activiteit die je aandacht ook echt trekt, vandaar ook de term onderdompelen. Samen mogen ze echter niet de totale aandachtcapaciteit van je brein overschrijden. Vandaar dat een complexe tikoefening combineren met een spannend audioboek geen resultaat opleverde.
Verveling op het werk tegengaan
Hoe pas je deze wetenschap nu toe in de praktijk? Het werkt nog altijd prima om bij eenvoudige taken op kantoor in te zetten op motivatie en beloningen. Maar tangentiële onderdompeling kan effectiever zijn. Denk aan het luisteren naar een audioboek en ondertussen enveloppen vullen, of bureaus schoonmaken. Of de afwas doen terwijl je nieuwsberichten op een scherm leest.
