Door een uitspraak van het Amsterdamse Hof kunnen ook buitenlandse groepen gedupeerden hun massaclaim voortaan in Nederland indienen. Critici waarschuwen voor ‘Amerikaanse toestanden’. Maar de optimisten vinden dat de mogelijkheid juist een behoefte vervult.
Verstopte rechtbanken, talloze procedures en torenhoge schadevergoedingen; dreigen er straks Amerikaanse toestanden? Adriaan de Gier van advocatenkantoor De Gier Business Law, gespecialiseerd in massaclaims (class actions) in financieel recht, is er niet zo bang voor. “Het biedt ook meer mogelijkheden. Rechtszaken met massaclaims worden steeds internationaler; de gedupeerden wonen steeds vaker in verschillende landen, de veroorzakers van de schade zetelen ook meer en meer in diverse landen.”
Het Amsterdamse Hof verklaarde gisteren een schikking ‘verbindend’ van 58 miljoen dollar tussen de Zwitserse verzekeraars Converium, Zurich Financial Services en 12.000 benadeelde beleggers – onder wie enkele honderden Nederlanders. Dat betekent dat de schikking in principe geldt voor álle beleggers. Ook voor degenen zich niet aangesloten hadden bij de zaak, maar die zich mogelijk in de toekomst melden als gedupeerde, uitgezonderd Amerikaanse beleggers.
Aantrekkelijk land
De uitspraak maakt de weg volledig vrij voor andere groepen benadeelden om in Nederland om een schikking verbindend te laten verklaren, mits er maar een link is met Nederland. Als er Nederlanders bij de benadeelden zitten, de schade heeft plaatsgevonden in Nederland, het hoofdkantoor in Nederland zit, dan is er in principe een connectie en kan de Nederlandse rechter zich bevoegd achten te oordelen in de zaak.
De afgelopen jaren is ons land nog aantrekkelijker geworden voor massaclaimzaken. In 2005 werd de Wet collectieve afwikkeling massaschade (Wcam) ingevoerd, wereldwijd een unicum. De Wcam biedt ondernemingen en consumentencollectieven de mogelijkheid om een schikking te treffen die voor alle gedupeerden geldt, ook degenen die zich nog niet gemeld hebben. De mogelijkheid is bijvoorbeeld gebruikt in de Dexia-zaak. In bijvoorbeeld de VS kan dat alleen via een gerechtelijke schadeprocedure; de class action. Nu de VS een aantal jaren geleden de mogelijkheid juist hebben uitgesloten voor groepen niet-Amerikaanse slachtoffers om als collectief in de VS te procederen, is Nederland nu natuurlijk een mooi alternatief. De kans is dan ook groot dat er steeds meer claimbedrijven in Nederland zullen gaan opereren die massaclaims op basis van no cure no pay voorfinancieren.
Mooi exportproduct
Nederland is volgens De Gier sowieso een goed land om te procederen; de kosten zijn relatief laag en de kwaliteit is hoog. De Gier, die ook de belangen behartigt van beleggers die verenigd zijn in de stichting Fortiseffect: “Als groep getroffenen kijk je natuurlijk waar het procederen het makkelijkst is en waar de kans het grootst is dat je vordering wordt toegewezen. De uitspraak van het Hof maakt Nederland nu nog aantrekkelijker."
Hij ziet de uitspraak dan ook vooral positief in: "Ik vind het een mooi exportproduct. Bovendien is het niet alleen in het belang van individuen. Een verbindende uitspraak biedt ook voordelen voor ondernemingen, dat scheelt hen ook veel procedures." Bang voor een hausse aan zaken die de rechtbanken zullen verstoppen, is hij dan ook niet: "Het kan meer rechters meer gaan belasten, maar goed de griffierechten zijn ook net opgehoogd. Bovendien zijn vergoedingen hier nooit zo excessief als in de VS. Daar kan het echt gaan om miljoenen. Nederlandse rechters zijn een stuk zuiniger met bedragen."
Opstelten
Bij de Tweede Kamer ligt sinds eind december overigens nog een voorstel klaar van minister van Justitie Opstelten om het Nederlandse rechtssysteem toegankelijker te maken. Opstelten wil dat benadeelden die niets zien in een collectieve schikking, daar dan van tevoren vanaf zien. Nu kunnen gedupeerden die niet akkoord gaan met de collectieve schikking nog zelf een gerechtelijke procedure aanspannen.
Lees ook:
-
Haags tribunaal voor financiele geschillen
-
U bent bij schade aansprakelijk
-
Aansprakelijk voor MVO buitenlandse dochter
