Een reorganisatie loopt vaak verre van vlekkeloos. Hoe komt dat? Podiumauteur Wendela Tonkelaar legt aan de hand van het gedrag van paarden uit hoe een reorganisatie wel positief uitpakt.
Veel organisaties hebben op dit moment met reorganisaties te maken. Leidinggevenden hebben daarbij de taak te laten weten dat er mensen het team moeten gaan verlaten. Dat is niet makkelijk. Niet voor degene die weg moeten, niet voor de teamleden die blijven en ook niet voor de leider van het team. Vaak zorgt dit er voor dat de teamprestatie meteen drastisch daalt. Alle aandacht is intern gericht en er is minder aandacht voor de klanten. Hierdoor gaat het nog slechter met de organisatie en moet er weer gereorganiseerd worden. Zo kom je met z’n allen in een neerwaartse spiraal terecht.
Reorganisatie in de paardenkudde
Wanneer reorganiseert een kudde paarden?
De meest voorkomende reden waarom een paardenkudde reorganiseert is wanneer de veulens in de vruchtbare leeftijd komen. Paarden leven in het wild in haremkudde’s (ofwel ‘familie-kudde’). Deze kudde bestaat uit één hengst (man), een aantal merries (vrouwen) en hun gezamenlijke veulens (kinderen).
Wanneer deze veulens in de vruchtbare leeftijd komen, moeten ze de kudde verlaten. Dit moet om incest te voorkomen, want daarmee zou het hele paardenras op den duur in gevaar komen.
Dit is een belangrijke reden, want dit geeft aan wat het gezamenlijke belang voor alle paarden in de kudde is. Het gezamenlijke doel is een sterke, gezonde (en daardoor veilige!) kudde. Het is dus voor iedereen geheel logisch en natuurlijk dat de jonge paarden de kudde verlaten en op zoek gaan naar een andere kudde.
Ook in paardenkudde’s zijn er momenten waarop een aantal paarden de kudde moeten verlaten. Bij paarden heeft dit echter geen enkele invloed op de teamprestatie en over het algemeen brengt het ook weinig problemen met zich mee. Er zijn drie punten waarop paarden deze reorganisaties anders aanpakken dan mensen.
1. Paarden houden het gezamenlijk doel in oog
Alle partijen (de vertrekkende kuddeleden, de blijvende kuddeleden en de leider) weten dat wanneer deze paarden de kudde niet verlaten, de kudde als geheel verzwakt wordt en alle kuddeleden minder veiligheid hebben. In organisaties is dit vaak onduidelijk.
2. De communicatie tussen paarden is altijd open en eerlijk
Ook op het moment dat er paarden weg moeten blijven paarden open en eerlijk communiceren. Het is hetzelfde als op alle andere momenten. In organisaties verandert dit vaak op het moment dat het slecht gaat met de organisatie. Er wordt ineens minder gecommuniceerd, er wordt meer geheim gehouden en mensen worden meer gesloten. Niemand weet precies wat er nou aan de hand is, ook de mensen die achterblijven niet.
3. De leider is heel eenduidig in zijn beslissing en intenties
Het is voor iedereen duidelijk dat de beslissing dat een aantal paarden de kudde moeten verlaten, de beste oplossing is voor iedereen. Dit is niet alleen wat er gezegd wordt, maar wat ook echt gevoeld wordt. Bij mensen is dit vaak tegenstrijdig, de leider zegt iets anders dan wat hij zelf denkt. Dit zorgt voor een onveilig gevoel in de kudde.
Gezamenlijk belang bij reorganisatie
Wanneer je een paardenkudde vergelijkt met een organisatie, zie je dat organisaties ook een gezamenlijk belang hebben om sterk en gezond te blijven. Het gezamenlijk doel van medewerkers is hiervoor te zorgen. Wanneer er geen gezonde organisatie meer is, dan is er al vrij snel helemaal geen organisatie meer en verliest iedereen zijn baan. Het gezamenlijk belang is dus duidelijk.
Op het moment dat er medewerkers de organisatie moeten verlaten om te zorgen dat de organisatie of het team gezond blijft, dan is dit in het belang van de organisatie en van de mensen zelf. Die medewerkers moeten zelf een andere organisatie (of een ander team) zoeken. In die andere organisatie zijn ze dan weer heel waardevol als ‘nieuw bloed’.
Kortom, wanneer een organisatie zich meer zou gedragen als een paardenkudde, zouden reorganisaties een stuk soepeler verlopen. Dit heeft als gevolg dat de prestaties niet afnemen en dat de organisatie weer sterker en gezonder wordt. Hierdoor voelen medewerkers zich gemotiveerder en zullen de prestaties nog meer toenemen. De organisatie kan hierdoor in een positieve spiraal terecht komen in plaats van in een negatieve spiraal.
Eerdere bijdrage:
Over de auteur:
Dit artikel is geschreven door Podiumauteur Wendela den Tonkelaar, eigenaar van Onbewuster, dat managers aan de hand van leiderschapslessen met paarden helpt op een eenvoudiger manier meer te bereiken met hun team.
