Eerst die titel, ‘De Ladder’. Dat klinkt toch een beetje als een Scandinavische misdaadroman. Iets met doorgezaagde sporten, een slecht huwelijk en een gescheiden rechercheur op leeftijd die dit mysterie op moet lossen. Maar niets van dit alles. De Ladder van Ben Tiggelaar is ‘gewoon’ een managementboek over veranderen.
Nu buigt de plank bij MT door met boeken over veranderen. Voegt het ultradunne boekje van Tiggelaar nog iets toe aan de wereld van ‘change’? Het antwoord is ‘ja’ en vooral omdat Tiggelaar ons veel ingewikkelde modellen en overbodige hoofdstukken bespaart.
Hij deelt het veranderproces in drie hapklare brokken: het doel, het gedrag en de support. Het doel is daarbij wát je wil veranderen, het gedrag is het gedrag dat je moet vertonen om het doel te bereiken en de support zijn de dingen die je kunt doen om je gedrag de goede kant uit te sturen.
Veranderen blijft vaak bij voornemens
Nu is veranderen niet gemakkelijk. Dat weten de mensen die een MBA in een dag-seminar van Tiggelaar hebben gevolgd als de beste. Vol energie en drang de boel nu echt anders te doen, kom je een dag later op kantoor. Twee weken later is het business as usual. Tiggelaar is de eerste om het toe te geven en ook een deel van zijn publiek beschikt over de nodige zelfkennis. Hij heeft het keer aan zijn publiek gevraagd: wie denkt dat ze ook echt iets gaan doen met wat ze vandaag leren? Meer dan een derde van de vingers gaat dan de lucht niet in.
Gedrag veranderen is moeilijk
Maar waarom gaat het veranderen zo vaak mis? Volgens Tiggelaar – die overigens zijn beweringen baseert op wetenschappelijke inzichten – ligt het meestal aan het gedrag.
Wij mensen zijn evolutionair zo ingeregeld dat we heel goed zijn in het anticiperen op onze omgeving. We zijn ook erg op de korte termijn gericht. Dus als bepaald gedrag – elke dag een biertje voor het eten – geen directe negatieve gevolgen heeft maar zelfs bevrediging geeft, dan gaan we ermee door. De langetermijnconsequenties vergeten we liever even.
Wat te doen? Tiggelaar stelt dat je nadat je een doel hebt gesteld, moet opschrijven welk gedrag daarbij hoort. Vervolgens ga je kijken naar de support. Wat kun je aan je omgeving veranderen zodat het gedrag gemakkelijker wordt. Je zou dan kunnen kijken naar drie verschillende vormen van support. Terug naar het biertje zou je bijvoorbeeld geen bier meer in huis kunnen halen, gaan sporten voor het eten of je partner vragen er elke keer wat van te zeggen. Kortom, creëer een situatie waarin het niet langer moeilijk is om het gewenste gedrag te vertonen.
In het boek geeft Tiggelaar nog wat tips. Over het stellen van doelen zelf bijvoorbeeld. Alles bij elkaar een klein en nuttig boekje. Wat alleen mist zijn mooie compleet uitegewerkte voorbeelden. Ook had hij iets dieper in de wetenschappelijke onderzoeken kunnen duiken. Nu is het net iets te vaak ‘professor die en die vindt dat ook’. Aan de andere kant is dat ook wel begrijpelijk, want Tiggelaar liet tijdens een interview dat ik en mijn collega Remy Gieling hadden voor de komende Business Books Podcast, vallen bezig te zijn met een boek waarin hij dieper ingaat op op gedrag en het (on)bewust sturen van gedrag.
