Sommigen hebben het en velen verlangen ernaar: succes. Iedereen wil succesvol zijn. Zo zijn we opgevoed. De hoogst mogelijke schoolsoort doorlopen, met de beste cijfers, dat is het opvoedingscredo van vele ouders. Ze willen dat hun kinderen later gelukkig kunnen worden, dus zullen ze nu moeten presteren, successen boeken. Op school, in de sport, muziek, ballet, overal moeten prestaties geleverd worden die tot successen leiden en geluk zal hun deel zijn.
Spraakverwarring
Zo is voor velen succes boeken een voorwaarde en zelfs een synoniem geworden voor geluk. Daarbij wordt succesvol dan ook nog gekenmerkt door zo hoog en zo snel mogelijk. Als dat geen stress oplevert? Altijd maar moeten streven naar meer levert voor heel veel mensen vroeg of laat zo’n grote draaglast, dat ze er op z’n minst tijdelijk aan bezwijken.
Ander geluk
Succes heeft vele gezichten. Waar succes voor de een het goed leren fitten van pijpen is, is het voor een ander een goede ouder zijn. Toch zitten dergelijke ambities zelden in het succesverhaal. Zo lopen de potentiele fantastische pijpfitter en de geweldige ouder in zichzelf mis, omdat onze omschrijving van een succesvolle carrière altijd verticaal verloopt en bij voorkeur uitstijgt boven het niveau van de eigen ouders.
Kortste weg
Vergeet die verticale carrière maar, het zal voor velen toch niet te realiseren zijn. Het is beter je direct op geluk te richten dan te veronderstellen dat het najagen van succes in de vorm van ‘zo hoog mogelijk’ uiteindelijk zal leiden tot geluk. Neem de kortste weg naar geluk. Gelukkige mensen zijn uiteindelijk productiever, veerkrachtiger, vindingrijker, prettiger in de omgang en hebben minder wilskracht nodig om zich te focussen op datgeen dat zij zelf belangrijk vinden.
Hardleers
Toch blijven we maar geloven in die oude vertrouwde opvattingen. Geen succes zonder stress en dat je voortdurend gericht moet zijn op moeilijk te bereiken doelen. Tegelijkertijd is een burn-out inmiddels de nummer één verzuimreden geworden en is de betrokkenheid van medewerkers met hun werk bijzonder laag. Volgens Gallup is circa 17 procent van de Nederlandse werknemers werkelijk betrokken bij hun werk. We houden ons te weinig bezig met zaken die aansluiten bij onze kwaliteiten en interesse, omdat we succesvol moeten zijn.
Tredmolen
In de ‘rat race’ naar succes raken velen zo chronisch gestrest, dat yoga en meditatie alleen nog uitkomst lijken te bieden. Op zichzelf niets mis mee, maar als het alleen is om het oververhitte vecht/vlucht systeem te temperen, dan zullen de mediatieoefeningen al snel als een extra opdracht in het streven naar succes gaan voelen. En als bijgevolg nóg meer stress leveren.
Zelfkritiek
Binnen het traditionele succesparadigma leven opvattingen die contraproductief blijken. Zo wordt zelfkritisch zijn als een voorwaarde gezien, omdat je jezelf voortdurend moet blijven verbeteren. Terwijl er veel meer aanwijzingen zijn die erop wijzen dat zelfcompassie en een begripvolle houding leden tot productiviteit, welzijn en geluk.
Eigenbelang
Evenals zelfkritiek is een breed verspreide overtuiging dat de eigenbelangen op plaats één moeten staan en strikt verdedigd moeten worden. Het is tenslotte een wereld van eten, of gegeten worden. Met deze opstelling in het leven is mogelijk veel te vergaren, maar zijn weinigen gelukkig geworden.
Hard versus compassie
Kortgeleden voerden twee leidinggevenden een gesprek over een medewerker van een van hen. Die medewerker leverde niet wat er oorspronkelijk van verwacht werd. Waar de ene leidinggevende een aanpak in gedachten had, waarbij er korte metten met de medewerker zou worden gemaakt, was de ander begripvoller. De laatste ging het gesprek met de medewerker voeren.
‘Soft’ en effectief
De leidinggevende was duidelijk en begripvol in het gesprek met de medewerker. De ‘hardliners’ zullen het een ‘softe’ aanpak vinden, maar het leidde wel tot succes.
Waar de medewerker in dit soort beoordelingsgesprekken tot nu toe voortdurend ontwijkende manouvers had weten te nemen, bleek hij nu heel openhartig over de zorgen die hij zelf ook had over zijn taakvervulling. De leidinggevende en de medewerker kwamen zo tot constructieve en naar later bleek succesvolle afspraken, waarin de leidinggevende de medewerker ook doelgerichter kon ondersteunen.
Experiment van de dag
Zeker voor de criticasters van de compassievolle stijl van leidinggevende, adviseer ik vandaag een experiment. Benader alle hindernissen en minder functionerende collega’s vandaag eens welwillend en met mededogen. En beoordeel pas aan het einde van de dag hoe succesvol je dag was en in welke mate je met een tevreden gevoel deze dag afrondt. Misschien word je wel gelukkig van deze aanpak?
