Meditatie verbetert uw cognitieve vermogens, blijkt uit onderzoek van onder meer Harvard University. Regelmatig mediteren kan uw immuunsysteem versterken, uw bloeddruk verlagen en u helderder doen denken. Toch worden veel managers afgeschrikt door het zweverige sfeertje waarmee meditatie soms omgeven is.
Volgens meditatietrainer Mark Teijgeler is mediteren helemaal niet zweverig. ‘Meditatie is niets anders dan een nuttige techniek die ons helpt de geest te temmen en het lichaam te ontspannen.’
Teijgeler was tot een aantal jaar geleden zelf ook geen ‘meditatietype’. Hij deed aan topsport en werkte jarenlang in de dealingroom van ABN Amro. Pas toen hij last kreeg van rsi en manieren zocht om weer fit te worden, ontdekte hij de voordelen van meditatie.
Inmiddels geeft hij meditatie- en mindfulness-trainingen aan particulieren, topsporters, ondernemers, managers en andere professionals. Zelfs de Amsterdamse politie hoort tot zijn klantenkring. Behoorlijk down to earth dus.
Mediteren is mentale conditietraining
Mediteren is dan ook een uitstekend middel voor managers om hun prestaties te verbeteren én beter in hun vel te zitten. “Meditatie verlost ons van onnodige gedachten en hersenactiviteit. Het is mentale conditietraining. Mensen die mediteren, worden weerbaarder, kunnen zich makkelijker concentreren en zijn beter opgewassen tegen stress”, zegt Teijgeler.
Om zelfs de meest sceptische managers nieuwsgierig te maken, vroeg MT hem om vijf hardnekkige vooroordelen te weerleggen.
1. Ontspannen kan ik voor de tv ook
Meditatie leidt tot ontspanning maar het is niet hetzelfde. Bij meditatie houd je je focus en doe je aan mentale training. Teijgeler: “Je richt je aandacht op het hier en nu, bijvoorbeeld door te focussen op je ademhaling of op een object. Telkens als je gedachten afdwalen breng je je aandacht terug naar het object. Het resultaat is dat je niet alleen ontspant, maar ook je zelfbewustzijn en concentratie traint.”
2. Sporten heeft hetzelfde effect
Sporten werkt vaak ook ontspannend, maar het traint je niet in oplettendheid, zelfbewustzijn en concentratie. Je krijgt geen inzicht in je gedachten. Sporten is vaak resultaatgericht, we willen winnen of ons lichaam verbeteren. Dat kan in plaats van ontspanning ook juist stress opleveren. Tijdens een meditatie streef je nergens naar. Een ander verschil is dat je bij veel sporten emoties onderdrukt. Bij mediteren sta je er juist voor open en leer je er mee om te gaan. Sporten brengt dus tijdelijke ontspanning, mediteren meer structurele en diepere ontspanning.
3. Ik heb niets met spiritualiteit
Goed zo, meditatie heeft namelijk niets met spiritualiteit (of religie) te maken. Het leert je op een open manier te observeren wat er in het hier en nu gebeurt. Het is ook niet nodig om rituelen uit te voeren. Je hoeft alleen maar waar te nemen en te registreren wat zich op het moment in of aan je voordoet. Wat je ontdekt of waarneemt, is niets mystieks, het is je eigen persoon met al zijn denkbeelden, lichamelijke sensaties, overtuigingen, valkuilen en capaciteiten.
4. Meditatie is een leuke hobby maar levert me niets op
Meditatie verbetert onze cognitieve vermogens, zeggen de Harvard-onderzoekers. Maar het zorgt er volgens Teijgeler ook voor dat we in het dagelijks leven beter gaan presteren. Als we leren om in het ‘nu’ te zijn, verdwijnen zorgen, privébeslommeringen, conflicten en andere gedachten naar de achtergrond. We worden daar dus niet meer door afgeleid en kunnen ons volledig richten op wat we aan het doen zijn (bijvoorbeeld op het werk). Meditatie leidt ertoe dat we minder routinematig werken, onszelf en andere mensen objectiever zien, vaker de juiste beslissingen maken en oplossingen kiezen, en beter tegen stress kunnen.
5. Ik kan gewoon niet mediteren
Wie begint met mediteren merkt dat zijn gedachten voortdurend afdwalen. Of dat hij in slaap valt. Dat betekent niet dat u niet geschikt bent voor meditatie. Sterker nog, volgens Teijgeler hoort het er zelfs bij! “Mensen doen heel hard hun best om niet af te dwalen, maar de truc is dat je ontspant door je huidige situatie, onrust en gevoelens te accepteren zoals deze nu zijn. Afdwalen is niet erg. Zodra je merkt dat je gedachten elders zijn, breng je je aandacht terug bij de focus. Bovendien word je je bij het mediteren bewust van hoe je eigen denk- en gedragspatronen soms jezelf frustreren. Daardoor ontstaat inzicht en kun je beter loslaten. ‘In het nu zijn’ kun je niet op commando doen, maar als je stress en overmatige verstandelijke activiteit loslaat, overkomt het je.”
Meditatie-oefening
Wie wil beginnen met mediteren kan dat gewoon thuis doen. Ga bijvoorbeeld eens rustig zitten en focus u op uw ademhaling. Om de focus te vergemakkelijken telt u elke in- en uitademing. Elke keer als u afdwaalt met uw gedachten keert u terug naar uw ademhaling en begint u opnieuw te tellen. Schrik niet als u niet verder komt dan 5 of 10 tellen zonder aan iets anders te denken. Dat is heel normaal en laat alleen maar zien hoe actief onze geest is. Met de tijd lukt het u om steeds langer ongestoord uw aandacht op de ademhaling te focussen en de meditatie te verdiepen. Er zijn ook cd’s te koop met geleide meditaties. Sommige mensen vinden dat makkelijker.
Cursus mediteren
Als u liever onder begeleiding start met mediteren zijn er op internet allerlei cursussen te vinden. Zoek er één die bij u past. Teijgeler adviseert om vooraf te bedenken wat u wilt bereiken. Is het u alleen om de techniek van het mediteren te doen? Dan bent u waarschijnlijk beter af met een workshop die juist dáár op focust, en voelt u zich wellicht minder thuis bij trainingen waarbij de meditatie onderdeel is van een levensovertuiging, zoals boeddhisme. Kijk ook wie de trainers zijn, vaak is er op internet wel meer informatie te vinden over de trainer en zijn achtergrond en visie.